Bingölde Hak İhlali İlkleri

Bu süre içinde derneğe veya üyelerine 209 soruşturma, 51 dava açıldı. Derneğin aynı süre içinde belgelediği 2354 hak ihlaliyle ilgiliyse, biri hariç, kamu görevlilerinin yargılandığı hiçbir vaka olmadı.

İHD Bingöl, 38 sayfalık raporunda, Bingöl'de insan hakları savunucularına yönelik "ilkleri" şöyle sıraladı:

1. "Jandarmaya ait köpekler tarafından 11 yaşındaki bir kız çocuğu parçalanarak yaşamını yitirdi. Soruşturma izni verilmedi.
2. 'İnsan Hakları Derneği' ibaresinin İngilizce açılımı olan 'Human Rights Associoations' ibaresini antetli kağıtlarımızda kullandığımız için onlarca soruşturma ve dava açıldı. Her soruşturmada yönetim kurulu üyelerinin her birisine 142 milyon TL ön ödeme cezası kesildi. Tahminen 10 soruşturma için 9 milyar 994 milyon TL para cezası kesildi. Bu gerekçe ile açılan soruşturmaların birçoğu takipsizlikle sonuçlanırken; açılan davalarda beraat kararı verilirken, bir davada ise olmayan bir yasadan (5231S.Y) Şube Başkanı ve Şube Saymanının 142'şer milyon para cezası temyiz yolu kapalı olarak verildi.
3. Seçimle gelen bir sivil toplum örgütünün (STK) başkanı, İHD Bingöl Şube Başkanı Valilik tarafından görevden alındı.
4. Gözlemci olarak katıldığı basın açıklaması nedeniyle bir STK'nin şube başkanı ve yöneticileri; İHD Bingöl şube başkanı ve yöneticileri gözaltına alınıp, tutuklandılar .
5. Tecavüze uğrayan engelli bir kız çocuğu için hukuki yardım çağrısı yapan bir STK'nin Başkanı, İHD Bingöl şube başkanı hakkında 20. milyar TL ön ödeme cezası kesildi. Haberi yapan basın mensupları içinde aynı işlem yapıldı .
6. Çocuk hakları ve çevre konulu öykü, şiir ve resim yarışması yasaklandı.
7. Uçurtma çocuk ve çevre şenliği yasaklandı.
8. ÇEWLİK ismini yani Bingöl'ün eski ismini kullandığı için 1.112.000.000 TL para cezası Valilikçe jandarma genel komutanlığının yazısı üzerine İHD Bingöl şube başkanına verildi.
9. HPG denildiği için suçluyu övmekten dava, Bingöl İHD şube başkanı aleyhine açıldı.
10. Alaya çağrılıp açıklamasını yalanlaması istenerek tehdit edilen bir STÖ başkanı, İHD Bingöl şube başkanı tehditle ilgili açılan soruşturmada sanık olarak soruşturuldu.
11. Bir kısım yurttaşların yeşil kart talepleri, jandarmanın incelemesinde kendileri ya da yakınları fişli oldukları gerekçe gösterilerek reddedildi."

"İdari başvurularda uygulanan prosedürler, suç işleyen kamu görevlisinin yargılanmamasına ve suçun üstünün örtülmesine yönelik olarak işlemektedir" diyen rapor, uygulamaların "hukuka uydurulması" olarak nitelediği olaylardan çarpıcı birkaç örneği şöyle sıralıyor:

Uygulamayla ilgili soru, uygulama sahibi Kaymakamlığa soruluyor (2002): "Yeşil kart konusunda yurttaşların derneğimize başvurusu üzerine Valiliğe, İçişleri Bakanlığı'na ve TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu Başkanlığı'na durum tarafımızdan yazı ile belgelerle birlikte sunuldu. Komisyon, İçişleri Bakanlığına, İçişleri Bakanlığı Bingöl Valiliğine, Bingöl Valiliği de Karlıova Kaymakamlığına bu durumu yazı ile soruyor. Karlıova Kaymakamı bu hukuk dışı uygulamayı yapan kamu yönetim birimidir. Bu kamu yöneticisi doğal olarak böyle bir durumun olmadığını belirten bir yazıyı Bingöl Valiliğine, Valilik ise aynı yazıyı İçişleri Bakanlığına, İçişleri Bakanlığı da gelen bu yazıyı TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonuna, Komisyon da bu yazıyı başvurumuza cevap olarak gönderiyor. Hiç bir merci sunduğumuz imzalı, isimleri yazılı tasdikli belgeleri esas alıp ilgililer hakkında herhangi bir soruşturmayı yapmıyor. Böylece hukuka aykırı ve suç olan bir uygulamayı yurttaşlara uygulayarak onları mağdur eden kamu yetkili ya da görevlileri aklanıyor."

Hak ihlali takibine gözaltı (2004): "Karlıova İlçesi Hasanova köyüne Güvenlik güçleri tarafından operasyon düzenleniyor. Bazı vatandaşlar gözaltına alındıklarını, işkence gördüklerini ve tehdit edildikleri için köyden kaçmak zorunda kaldıklarını iddia ederek şubemize başvuruyor. Başvuru üzerine Karlıova Cumhuriyet Başsavcılığına telefon açılıp ve isim verilerek bu şahısların gözaltına alındıklarından bilgilerinin olup olmadığı teyit amacıyla soruluyor. Adı geçen savcılık bir kişinin gözaltına alındığını diğerlerinin gözaltına alınmadığını belirtiyor. Kayıt dışı gözaltı söz konusu olunca güvenlik güçleri hakkında suç duyurusu tarafımızdan yapılıyor. Cumhuriyet savcılığı gözaltına alındıkları iddia edilen şahısların hiçbirinin ifadesine başvurmadan takipsizlik kararı veriyor. Ardından şube başkanımız hakkında suç duyurusunda bulunarak soruşturma ve dava açtırıyor." (TK)

İHD Bingöl Şubesi'nin "Bingöl'de İHD Ve Aktivistlerine Yönelik Soruşturmalar-Davalar Ve Hukuk Dışı Uygulamalarla İlgili Rapor"unun tam metnine ulaşmak için tıklayın. (MS Word metni, 697K)