Beş Yılda Üç Bin Firmaya Vergi Denetimi

Maliye Bakanlığı, 15 Ağustos'tan başlayarak ülke çapındaki 3 bin büyük firmayı vergi denetimine tabi tutacak. Denetim, 5 yılda tamamlanacak.

Türkiye'deki vergi incelemelerinin çok büyük bölümünü gerçekleştiren Hesap Uzmanları Kurulu, geleneksel vergi inceleme sistemini bırakıp, "Sektör Odaklı İnceleme" dönemini başlattı. Sektörlerin yarattığı katma değerler ile ödenmesi gereken verginin doğruluğunun tespitini amaçlayan incelemeler için Gayri Safi Yurtiçi Hasılanın (GSYİH) yüzde 50'sini yaratan ya da vergi gelirlerinin yüzde 70'ini ödeyen mükellefler, hedef mükellef grubu olarak seçildi.

3 bin mükellef

Bu çerçevede Gelirler Genel Müdürlüğü Vergi İstihbarat Merkezi ile sanayi ve ticaret odalarının verileri tarandı ve Türkiye ile iller bazında en yüksek ciro ve işlem hacimlerine sahip firmalar araştırıldı. Bu çalışmanın neticesinde 1998 ve 1999 yılları itibariyle net aktif toplamları ve net satış hasılatları en yüksek ilk 3 bin mükellef belirlendi.

Veri tabanı

Yine 3 büyük ilin sanayi ve ticaret odaları kanalıyla iller bazında en yüksek ciro ve işlem hacmine sahip büyük firmalar, Vergi İstihbarat Merkezi'ndeki mükellef listeleri ile karşılaştırıldı. Söz konusu çalışma sonrasında firmalar, sektör gruplarına ayrıldı ve buna yönelik bir veri tabanı elde edildi. Kurulun her yıl kapsama dahil edilecek yeni sektörlerdeki hedef mükellefleri de içine alarak, veri tabanını daha da geliştireceği belirtildi.

Kocaeli de var

Verilere göre, belirlenen 3 bin mükellefin yarısından fazlasını İstanbul'daki mükellefler oluşturuyor. Net satışlara göre belirlenen 3 bin mükelleften 1579'u, aktif toplamlara göre de 1540'ı bu ilde bulunuyor. Ankara, net satışlara göre 280, aktif toplamlara göre 396, İzmir ise satışlara göre 244, aktif toplamlara göre de 231 mükellef ile İstanbul'u takip ediyor.

Üç büyük ille birlikte Kocaeli, Bursa, Adana, Gaziantep, Konya ve Denizli'deki mükellefler, 3 bin mükellefin net satışlara göre 2 bin 478'ini, aktif toplamlara göre de 2 bin 544'ünü meydana getiriyor. Böylece bu 9 il, hesap uzmanlarının denetim yapacakları ana iller olarak ortaya çıkıyor.

İnceleme 15 Ağustos'ta başlıyor

Hesap Uzmanları Kurulu, 5 yıllık bir süreci kapsayacak inceleme maratonunu 15 Ağustos'ta başlatacak ve 232 firma denetlenecek. Kurul, 2002 denetim programında ekonomide yaşanan gelişmeleri de dikkate alarak 1998, 1999 ve 2000 yıllarında ekonomik koşullardan etkilenmeyen ya da en az etkilenen sektörleri gündeme aldı. Bu sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerin rasyoları, geçici vergi ve yıllık beyanları, Katma Değer Vergisi (KDV) beyanları ve diğer kriterleri esas alınarak bir belirlemeye gidildi.

İncelenecek sektörler

Bu çerçevede, turizm, otel ve seyahat işletmeleri, plastik madde ve plastik boru imalatçıları, deterjan ve temizlik maddesi imalatçıları, kağıt ve kağıt mamul imalatçıları, bisküvi ve makarnacılar dahil un ve unlu mamul imalatçıları, çimento sanayicileri, tütün ve tütün mamul üreticileri ile bira imalatçıları 2002'de incelenecek sektörler olarak seçildi.

İncelemeye ihale dahil

Bunlara kamu kurum ve kuruluşlarının açtığı yol ve baraj inşaatı ihaleleri ile devletin ilaç, gıda ve malzeme ihalelerini alan kuruluşlar da eklendi. Hesap uzmanlarının, belirlenen kriterler ışığında bu sektörlerde 3 ay süre ile detaylı inceleme yapacağı ve denetimlere paralel vergi inceleme raporları hazırlayacağı ifade edildi. (EÖ/BB)