Basın Konseyinde 41 Medyacının Deklarasyonu
Bir haber ajansı, 12 gazete, 12 televizyon ve Basın Konseyi kurucu üyeleriyle birlikte 41 medyacının katıldığı toplantıda haber politikalarını belirleyenleri tek kadın temsil etti.
Ekşi, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, 22 Kasım'da gerçekleştirilen ilk toplantıda kurulan 15 kişilik Çalışma Grubu'nun bir rapor hazırladığını belirterek, bugünkü geniş katılımlı toplantıda raporun görüşüleceğini söyledi.
Toplantı sonunda, medya yöneticileri ile Basın Konseyi Yüksek Kurulu üyeleri arasında varılan görüş birliği, Oktay Ekşi tarafından basına açıklandı. Ekşi'nin açıkladığı ortak görüş bildirisi şöyle:
Son günlerde ülkemizi de hedef alan ve 50'yi aşkın insanın yaşamını kaybetmesine, en az 700'ünün de yaralanmasına sebep olan kitlesel boyutlu terör olayları karşısında;
* Özgürlüğümüzden ödün vermeyen,
* Terör odaklarının amaçlarına hizmet etmeyen,
* Kamuoyunu gerçeklere bağlı ve tam olarak bilgilendiren, bir yayıncılık anlayışını nasıl sürdürebiliriz sorusuna yanıt arayan biz gazeteciler ve Basın Konseyi Yüksek Kurul üyeleri, aşağıdaki hususlarda görüş birliğine vardığımızı kamuoyuna saygı ile duyuruyoruz.
Medya kuruluşlarının sorumlulukları
Bu deklarasyon altına imza atan medya organları ve gazeteciler;
1. Terör örgütlerinin, yaptıkları eyleme ilişkin, propaganda niteliği taşıyacak açıklamalarını veya amaçlarına hizmet edecek görüşlerini yayınlamamak,
2. Teröristleri ve terör örgütlerini, toplumun belli kesimlerine bağlayıcı ve suçlayıcı sıfatlar kullanmaktan kaçınmak, biliniyorsa örgütün adını vermek, daha sonra da o örgütün amacı, niteliği, tarihçesi hakkında gerekli asgari boyutta bilgiyi kullanmak,
3. Teröristler hakkında "gerilla, militan" gibi aklayıcı veya yüceltici sıfatlar kullanmaktan kaçınmak,
4. Özellikle toplumsal boyutları önem taşıyan olaylarda, can kaybı ve benzeri konularda haberin kaynağı konusunda, kamuoyuna mümkün olduğunca açık bilgi vermek,
5. Kamuoyunda travmatik etki yaratabilecek, kamu vicdanını ve (şiddet kurbanları ve kurban yakınlarınınkiler de dahil) kişilik haklarını rencide edecek görüntü, fotoğraf ya da haber yayınlamaktan kaçınmak,
6. Şiddet unsurları barındıran ya da şiddetin sonucunu gösteren, ancak haber değeri taşıdığı için yayınlanması zorunlu görülen görüntüler sözkonusuysa, televizyonlarda, yayın akışının fırsat verdiği ilk anda, izleyiciyi -özellikle de ekran başında olabilecek çocuk ve ergenler düşünülerek- uyarmak,
7. Toplumsal boyutları önem taşıyan olayları, olabildiğince deneyimli muhabir, kameraman ve foto-muhabirleriyle izlemeye özen göstermek, Yönünde, azami duyarlılık ve çaba göstermeyi kabul ederler.
Kamu kuruluşları ve yetkililerden taleplerimiz:
Bu deklarasyonda yer alan medya organları ve gazeteciler
1. Medya kuruluşlarına hızlı, düzenli ve sürekli bilgi akışının sağlanmasını
2. Yetkililerin, özellikle toplamsal boyutu büyük olaylarda kamuoyunun hızla bilgiye ulaşma ihtiyacını dikkate alarak, zaman geçirmeden belli aralıklarla habercilerin karşısına çıkmasına özen gösterilmesini,
3. Özellikle kriz anlarında, medya mensuplarına düzenli çalışma olanağı veren Basın Merkezi türü ortamların sağlıklı çalışmasının sağlanmasına özen gösterilmesini
4. Medya kuruluşları aracılığıyla kamuoyunu aydınlatmaya yönelik bu sistemlerin "bilgileri saklamak" için değil, "kamuoyunu olabildiğince geniş şekilde bilgilendirmek" amacıyla işletilmesini Kamu kuruluşlarından ve yetkililerden talep ederler.
Hukuki sorunlar
Bu deklarasyonda yer alan medya organları ve gazeteciler,
* Yayın yasağıyla ilgili İstanbul DGM kararıyla, savcılıkk kararı ve DGM'nin bununla ılgılı kararı Anayasa'nın 28, Basın yayasının 30 ve Ek Birinci Maddelşerine qaçıkça aykırı olduğu gibi, basından sorumlu Devlet Bakanı Beşir Atalay'ın olaylara ilişkin yayın yasağı da (4756 sayılı yasayla değişik) 3984 sayılı yasanın 25 ve Anayasa'nın 28'inci maddesine aykırı olduğunu vurguluyoruz.
* Yasaya, hukuka ve demokrasiye aykırı bu yasaklara karşı mücadeleye kararlı olduğumuzu belirtiyor, özellikle hükümeti, basın (iletişim) özgürlüğü konusunda duyarlı ve hukuka uygun davranmaya çağırıyoruz. Unutmayalım ki, demokratik toplum düzeninde hukuka uygun olan, yayın yapılmasının yasaklanması değil, yayın yasaklarının yasaklanmasıdır.
Medya kuruluşları arasında kurumsal işbirliği
Bu deklarasyonda imzası bulunan medya organları temsilcileri ile bireysel gazeteciler, 15 Kasım'da meydana gelen sinagog saldırılarıyla başlayan süreçte yaşanan sorunları da dikkate alarak
1. Toplumsal boyutu büyük, krizli durumlarda, özellikle de yetkililerden gelen yayınlara ilişkin talep ve kısıtlamalar konusunda, Basın Konseyi'nin hukuki konulardaki birikiminden yararlanmak,
2. Benzer krizli durumlarda, yetkili yöneticilerini ilk fırsatta Basın Konseyi öncülüğünde biraraya getirerek ortak tavır oluşturmaya çalışmak,
3. Bu deklarasyonda "Medya Kuruluşlarının Sorumlulukları" başlığı altında dile getirilen konularda, bireysel olarak gazetecilere, belli medya kuruluşlarına ya da genel olarak medyaya yönelik, ister yayın yoluyla ister Basın Konseyine yazılı başvuruda bulunarak yapılmış bir şikayet yahut suçlama vuku bulduğunda, Basın Konseyi'nin ACİL MESELE olarak ele alacağı ve yerleşik kurallarına göre yapacağı değerlendirme ve alacağı kararı dikkate almak konusunda görüş birliğine varmışlardır.
Katılanlar
Haber ajansı
1. İHA - İSMAİL BALLI Haber Müd.
Gazeteler
2. D. B. TERCÜMAN - KUBİLAY ÇELİK Yazı İşleri Müd.
3. H. O. TERCÜMAN - AYDIN CANDABAKOĞLU Gen. Yay. Yön.
4. AKŞAM - MURAT KILIÇARI Haber Koord.
5. POSTA - HAKAN ÇELİK Dış Hab.Müd.
6. SABAH - ERDAL ŞAFAK Gen. Yay. Müd. Yard.
7. TÜRKİYE - FUAT BOL Gen. Yay. Müd.
8. VATAN - TAYFUN DEVECİOĞLU Gen. Yay. Müd.
9. YENİ ŞAFAK - MEHMET OCAKTAN Gen. Yay. Koord.
10. YENİÇAĞ - AHMET YABULOĞLU Yazı İşleri Müd.
11. ZAMAN - EKREM DUMANLI Gen. Yay. Yön.
12. HÜRRİYET - ENİS BERBEROĞLU Haber Koord.
13. DÜNYA - MURAT ORAY Haber Merkezi Müd.
Televizyon kanalları
14. SHOW TV - ALİCAN DEĞER Haber Müd.
15. SKY TV - KERİMCAN KAMAL Genel Müd.
16. TGRT - MEHMET SOYSAL Haber Daire Başk.
17. SAMANYOLU TV - HİDAYET KARACA Gen. Koord.
18. TRT - DR. RECEP YAŞAR Haber Müd.
19. HABERTÜRK TV - MELİH MERİÇ Gen Yay. Yön.
20. TV 8 - TURAN YAVUZ Gen. Yay. Yön.
21. TV 8 - KENAN AKIN Yön. Kurulu Başk. V.
22. NTV - AYŞENUR ARSLAN Haber Yayın Yön.
23. NTV - FİKRET İLKİZ Avukat
24. İSTANBUL TV - MURAT BAŞARAN Haber Müd.
25. İSTANBUL TV - YUSUF AMANVERMEZ Haber Müd. Yrd.
Basın Konseyi Yüksek Kurulu
26. OKTAY EKŞİ (BAŞKAN)
27. DOĞAN HEPER (2. BAŞKAN)
28. ORHAN BİRGİT
29. GENCAY GÜRÜN
30. DURSUN GÜLERYÜZ
31. NÜKET GÜZ
32. UĞUR GÜRSOY
33. HALUK ŞAHİN
34. FEHMİ KETENCİ
35. SARA KORAL AYKAR
36. TURGUT KAZAN
37. OKTAY DURAN
38. MUSTAFA BAĞDİKEN
39. AYHAN BERMEK
Diğer katılımcılar
40. DENİZ KETENCİ Avukat-Basın Konseyi Hukuk Danışmanı
41. CHRIS CONYBEARE Basın Konseyi Araştırma Danışmanı (EÖ)