Barışçılar Dünya Sokaklarında
Vietnam ruhu geri döndü
ABD'deki gösteriler Vietnam savaşı sırasındaki savaş karşıtı gösterileri andırıyordu. Washington'daki eyleme 100 bini aşkın protestocu katılmıştı. Gösteriyi düzenleyenlerden avukat Mara Verheyden Hillard "Bush bize kendi yaptırımını dayatıyor, biz de bizimkini" derken savaş karşıtlarının gücünü vurguluyordu.
Washington'daki protestocular daha sonra ABD'nin kitle imha silahlarını denetleme talebi ile deniz üssüne yürüdüler. San Fransisco'da ise çok sayıda ünlü 50 binin üzerinde göstericiye hitaben konuşmalar yaptı.
Los Angeles'de "Petrol için kan akıtmayacağız" "Bush'a dur deyin" sloganları ile yürüyen 5 bin kadar protestocunun başını aktör Martin Sheen çekiyordu. Sheen "Pek çok insan bugüne kadar susturuldu, ama artık yeter" derken yaşam öyküsü "The Fourth of July" filmine konu olan Vietnam savaşı gazisi Ron Kovic de "Hükümet bizi ulus olarak yaralayacak bir konuma sürüklüyor" diyerek protestosunu dile getiriyordu.
İnsan hakları liderlerinden Jesse Jackson ile oyuncu Jessica Lange da konuşmacılar arasında idi. Los Angeles'da 16 göstericinin tutuklandığı bildirildi.
Dünya yürüdü
En kalabalık gösteriler Amerika'da idi, ancak diğer ülkelerdeki gösteriler de gözardi edilemezdi. Yeni Zelanda'dan Bahreyn'e, İsveç'ten Hong Kong'a kadar dünyanin pek çok ülkesinde savaş karşıtı insanlar sokakları doldurdu.
İlk gösteri haberleri Japonya'dan geldi. Protesto geleneği pek yerleşik olmayan Japonya'da 5 bin dolayında gösterici Tokyo'nun alışveriş merkezlerinin bulunduğu Ginza bölgesinde toplandı. Bu gösterinin Japonya'da görülen en kalabalık 10 gösteriden biri olduğu söyleniyor.
Buradaki eylemler de Vietnam savaşı dönemini andırır nitelikte idi. Göstericilerin oyuncak silahların namlularına çiçek sokarak, yüzlerine Bush'un maskesini takarak yaptıkları gösteri savaşın vahşi ruhuna barışçı bir yanıt oldu. Yeni Zelanda'nın Christchurch kentinde toplanan 400 kadar göstericiye hitaben bir konuşma yapan Yeşiller Partisi'nden Keith Locke "Dünyadan gelen tepkiler savaşı engelleyebilir" dedi. Her iki ülkedeki gösterilerin de olaysız geçtiği bildirildi.
İnsan zinciri
Gösterilerden en ilginci Pakistan'da idi. İslamabad'da aralarında ilkokul öğrencilerinin de bulunduğu 1000 kadar gösterici önce havaya güvercinler saldı, daha sonra kol kola girerek 10 kilometre uzaklıktaki Rawalpindi'ye kadar bir insan halkası oluşturmaya çalıştı. "Savaşa karşı birleştik" sloganı ile bir araya gelen çocukların ellerinde barış simgesi kağıt güvercinler vardı.
Moskova'da 1000 kadar Komünist soğuk savaş dönemini andıran bir müzik eşliğinde ABD büyükelçiliği önünde savaş karşıtı protestoda bulundular. Lenin ve Stalin'in posterleri ile kırmızı bayraklar taşıyan göstericiler "Amerika, ellerini Irak'tan çek" "Amerika, Defol", "Bir numaralı terörist ABD" pankartları ile yürüdüler.
Avrupa da savaşı istemiyor
Fransa'da 40 kadar kent ve kasabada düzenlenen gösteriler öncesinde Devlet Baskanı Jacques Chirac'ın organizatörlere "Bu maceranın engellenmesi için elden ne geliyorsa yapılması" yolundaki çağrısı ses vermedi. Yüzlerce gösterici Paris'te "Savaşa hayır, adalete, barışa ve demokrasiye evet" sloganları atarak yürüdü.
Almanya'nın çeşitli kentleri de yüzlerce insanın protestosuna tanık oldu. ABD Avrupa Ordusu karargahının bulunduğu Heidelberg bu gösterilerin en fazla ses getireni idi. İkinci Dünya Savaşı'nı olanca şiddeti ile yaşayan Heidelbergli 85 yaşındaki Maria Blez Hamburg'un bombalandığı zamanı hatırlatarak "Korkunçtu, tüm savaşlara karşıyım. Bütün sorunlar barışçı bir şekilde çözülmeli" dedi.
Amerika'nın en büyük destekleyicisi konumunda olan İngiltere'nin Londra, Birmingham, Manchester, Bradford ve Nothingham kentlerinde gösteriler düzenlendi.. Londra'nın Trafalgar ve Parlamento meydanlarındaki gösterilerde savaş mumlar eşliğinde sessizce protesto edildi.
Trafalgar'da konuşan eski İşçi Partisi milletvekili Tony Benn bu olanların "Orta Doğu'yu ateşe vermekten başka bir şey olmadığını" söyledi. Londra'da göstericilerden 67 yaşında bir kadının tutuklandığı bildirildi.
İrlanda'da 1000 kadar gösterici Amerika'nın savaş sırasında yakıt ikmali için kullanılacak Shannon havaalanına yürüdü. İtalya'da binlerce gösterici Napoli'de, İspanya'da ise ABD askeri karargahının bulunduğu Torrejon kentinde, Avusturya'da bin kadar gösterici Viyana'da toplandı. İsveç'te de Gotenburg kenti 5-6 bin dolayında insanın protestosuna tanıklık etti.
Arap ülkelerinde de protesto
Suriye'nin merkezi Şam'da 15 binin üzerinde insan ABD'nin "Kardeş Arap" ülkesine müdahalesini protesto ederken saatlerce yolları tıkadılar.
Göstericiler "Kahrolsun Amerika" "Defol Bush", "İntifadaya evet, Irak'a saldırıya hayır" sloganları ile yürürken, bir başka Arap ülkesinde protesto yasağı vardı. Başından beri Amerikanın Irak'a müdahalesine karşı çıktığı halde son zamanlarda ABD yanlısı bir tavır sergilemeye başlayan Mısır'da yasağa rağmen 1000 kadar gösterici Kahire'de savaşı protesto ettiler. Polis sis, su ve gözyaşı bombaları ile göstericileri dağıttı.
Lübnan'da da eylem vardı. 8 bin kadar gösterici Beyrut sokaklarını doldurdu. Ülkeyi ziyaret etmekte olan İngiliz Milletvekili George Galloway "Bu duruma derhal bir çözüm bulunması gerek, yoksa hepimiz birden bu Orta Doğu uçurumundan aşağıya yuvarlanacağız" dedi. Limanlarını Amerikan savaş gemilerine açtığı için Amerikanın işbirlikçisi konumunda görülen, halen Besinci Filo'ya ve 1000'in üzerinde ABD askerine ev sahipliği yapan Bahreyn'de Cuma günü yapılan gösterilere katılan 3 bin kişi "Amerika yıkmak için yola çıkmış bir sömürgecidir" sloganı ile Manama sokaklarını doldurdu .Filistin'de ise 3 bin 500 gösterici Cuma günü Gazze'da Irak'a saldırıyı protesto etmişti.
Savaş Takvimi
Şimdi gözler 27 Ocak tarihinde Birleşmiş Milletler denetçileri tarafından verilecek raporda. 29 Ocak Çarşamba günü de bu raporlar Birleşmiş Milletler'de görüşülecek. 31 Ocak günü Bush'un Blair'le görüşmesi planlanmış. Devlet kademelerinde bunlar olurken, dünyadaki savaş karşıtları da 15 Şubat günü Avrupa çapında yeni protestolar planladılar. 27 Mart tarihinde Hans Blix Birleşmiş Milletler'e yeni raporunu sunacak. (EG/NM)
* Kaynaklar: AFP, AP, Reuters, BBC Online