Baraj Yapan Mühendisler de Ilısuya Karşı
"Barajların planlanması ve yapımı biz mühendislerin işi. Ancak biz bir yapının planını yapmadan önce bireyin yaşadığı coğrafyadaki kültürel değerleri gözeterek ve araştırarak yaparız. Aksi durumda plan işlevsiz kalır, değerlere aykırı bir durum sergileyeceğinden ölü bir yatırım olur."
"7 bin yıllık geçmişi 60 yıllık ömrü olan baraj yok etmemeli"
TMMOB'un Batman temsilcilikleri bugün (10 Ekim) yaptıkları yazılı açıklamayla Ilısu Barajı yapımına neden karşı olduklarını anlattılar.
Barajların ömürlerini hesaplayabildiklerini söyleyen mühendisler Ilısu Barajına maksimum 100 yıl ömür biçiyor.
Hatta kil, silt gibi malzemelerin barajın alt kotunu doldurmasını ve erozyonu engellemek için ağaçlandırma çalışması yapılmıyorsa bu ömür 60 yıla düşüyor.
Mühendisler yedi bin yıllık geçmiş ile 60 yıllık bir barajın kıyaslanamayacağını savunuyor.
Üstelik baraj ömrünü tamamlamış olduğunda geriye kocaman bir bataklık ve bitki örtülerinin yok olduğu bir havza kalıyor ki bu durum da o arazinin bir daha elverişli bir şekilde kullanılamayacağı anlamına geliyor.
Baraj sadece elektrik üretecek peki insanlar ne üreterek geçinecek?
Ilısu Barajı sadece elektrik üreteceğine dikkat çeken mühendisler Diyarbakır, Batman, Siirt, Mardin ve Şırnak il sınırlarını oluşturan 350 bin dekarlık baraj gölü içerisinde; 1 ilçe, 30 köy ve 49 mezranın sular altında kalacağı bilgisini veriyor.
Dolayısıyla burada yaşayan yaklaşık 20 bin kişi göçmek zorunda kalacak. Bu yerleşim birimlerinin çoğu verimli topraklara sahip olduğundan tarım arazileri bu bölgede yok olacak, kendi toprakları ile geçinen insanlarsa büyük kentlerin varoşlarında işsiz göçmenler olarak yaşamaya zorunda bırakılacak.
"Daha Hasankeyf gün yüzüne çıkmamışken sular altında kalacak"
Hasankeyf'i birinci derece sit alanı yapan en önemli özelliğin bir bütün içerisinde mağaralar, kalenin tarihi dokusu, ibadethaneler ve mezarlar olduğunu söyleyen mühendisler Zeynel Bey Türbesi ve kazı çalışmalarının henüz bitmediğine dikkat çekiyor.
Mühendisler görünen eserlerin de taşınabileceğinin söz konusu olmadığı belirtiyor.
"Eserlerin taşınması imkansız, taşınırken yok olurlar"
"Sular altında kalacak olan binlerce mağaranın taşınması zaten söz konusu değil. Zeynel Bey Türbesi ise yapısı gereği dış cephesindeki mozaik kaplamalardan dolayı eski özelliğini koruyamayacağı için sökülüp tekrar montaj yapılmasını imkânsız kılıyor."
TMMOB Batman temsilciliklerinden mühendisler türbe gibi bir yapının ray sistemiyle taşınma durumunda ise; yapının olduğu yer ile taşınacağı iddia edilen yer arasında kot farkı çok olduğundan olabilecek sarsıntılarda yapının kesinlikle yıkılacağını söylüyor.
"NUROL ÇED raporunu kılıfına uydurdu"
Baraj yapımında yasalarda Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) raporunu zorunlu kılındığını hatırlatan mühendisler "Avrupa Birliği (AB) ülkeleri yaptıkları her kapsamlı yapılarında ÇED raporunu istiyor. ÇED raporunun en önemli özelliği yapının yapılacağı yerlerdeki sivil toplum örgütlerinin tepkileridir" diyor.
Devlet Su İşleri (DSİ) 10. Bölge Müdürlüğü ve Ilısu Konsorsiyumu adına NUROL İnşaat ve Ticaret A.Ş., Avusturya, Almanya ve İsviçre'den kredi talebinde bulunmuş, bu ülkeler de NUROL İnşaat ve Ticaret A.Ş.'den ÇED raporu istemişlerdi.
Mühendisler "Bu firma gerçeklerden uzak, tuzak anket sorularla yerel sivil örgütleri baraj yapımına destek veriyormuş gibi gösterdi. Oysa ki Batman'da genel kanı barajın yapılmaması yönündedir. Yani ÇED raporu yerel -özellikle Batman- sivil toplum örgütlerinin desteğini almadı" diyor.
"Ilısu'ya değil yarım kalan barajlara destek verin"
"Anadolu ve Mezopotamya'nın hemen hemen her yerinde höyükler, ören yerleri, anıtlar, mağaralar ve kubbeler geçmişi günümüze taşıyor. Hasankeyf Mezopotamya'da insanlığın yerleşik hayata geçtiğinin belirgin örneğidir."
"Ilısu Barajı'na finansman desteği verecek Avrupa ülkeleri çalamadığı tarihi eserleri de sular altında bırakarak yok etmek mi istiyor?" diye soran temsilciliklerin önerisi Ilısu Barajına finansörlük yapan Avrupa devletlerinin gelip yarım kalmış başka barajlara kredi vermeleri.
TMMOB Batman il temsilcilikleri şöyle:
Elektrik Mühendisleri Odası, Harita Mühendisleri Odası, İnşaat Mühendisleri Odası, Jeoloji Mühendisleri Odası, Makine Mühendisleri Odası, Mimarlar Odası, Petrol Mühendisleri Odası, Ziraat Mühendisleri Odası. (EZÖ/KÖ)