bakad: Haber dili toplumun tüm kesimlerinin barış hakkını gözetmelidir
.jpg)
Barış için Kültürel Araştırmalar Derneği (bakad), toplumsal kutuplaşmaya ve ayrımcılığa karşı medyada kullanılan şiddet dilini dönüştürmek, hak odaklı habercilik anlayışını ve barış dilini yaygınlaştırmak amacıyla “Barış Pusulası” adı altında bir çalışma başlattı.
Proje kapsamında Kürtçe ve Türkçe haber kaynaklarından 200 haber seçilerek bu haberlerin dili ayrımcı olmayan, şiddetsiz, toplumsal cinsiyet eşitliğini ve çeşitliliğini gözeten hak odaklı bir içeriğe gönüştürülüyor ve haberler iki dilli olarak yayımlanıyor.
bakad Genel Koordinatörü Atalay Göçer “Barış Pusulası” projesini bianet’e anlattı.
Atalay Göçer, 2015 yılı Temmuz ayından sonra “Çözüm Süreci” ya da “Barış Süreci” olarak adlandırılan dönemin sona ermesinin ardından çatışmaların yeniden başladığını, o dönemlerde LGBTİ+ Onur Yürüyüşü'nün yasaklanması gibi siyasi kararların alındığını hatırlatarak, bu kararları toplumun yeniden şekillenmesine dair ayrımcı ve kutuplaştırıcı düzenlemelerin bir tezahürü olarak değerlendirdi.
Göçer bu durumun medyaya da yansıdığını belirtereki “Ana-akım diyebileceğimiz bazı medya kuruluşları, o zamana kadar kullandıkları şiddete ve dezenformasyona dayalı dili, böylesi bir siyasi atmosferde meşru bir zemine oturttu” dedi.
"Medyanın gücünü neden doğru bir şekilde kullanmayalım?"
Alternatif bazı medya kuruluşlarının da süreçten olumsuz etkilendiğine dikkat çeken Göçer, şöyle konuştu:
“Toplumun geniş kesimlerine erişimi sınırlı da olsa bazı kuruluşların sahip olduğu hak odaklı habercilik anlayışı, yerini muhalif bir tarafgirliğe teslim ederken barış dili de yer yer terk edildi ve medya, ayrımcı ve kutuplaştırıcı düzenlemeleri hayata geçirecek olan toplumsal dönüşümün bir aracı haline geldi.
“Medyanın bu gücünü neden doğru bir şekilde kullanmayalım? bakad olarak toplumsal kutuplaşmaya ve ayrımcılığa karşı medya dilini şiddet dili olmaktan çıkarmaya; hak odaklı habercilik anlayışını ve barış dilini yaygınlaştırmaya dair küçük de olsa bir adım atmak istedik. Bu yolda daha önce girişilen çabalardan feyz aldık.”
Ankara Valiliği KuirFest’i yasakladıhttps://t.co/KKILg0513N pic.twitter.com/9iSMylKkkd
— Barış İçin Kültürel Araştırmalar Derneği (@barisicinkultur) February 26, 2024
“Hak odaklı habercilik anlayışını yaygınlaştırmayı amaçlıyoruz”
"Barış Pusulası" projesi ile hak odaklı habercilik anlayışını ve barış dilini yaygınlaştırmayı amaçladıklarını belirten Göçer, “Türkiye Avrupa Vakfı’nın Sahne Projesi desteğiyle incEle Programı kapsamında yürüttüğümüz bu proje süresince bakad olarak haber taraması yapıp Kürtçe ve Türkçe haber kaynaklarından seçeceğimiz 200 haberin dilini dönüştürerek ayrımcı olmayan, şiddetsiz, toplumsal cinsiyet eşitliğini ve çeşitliliğini gözeten Türkçe ve Kürtçe çift dilli paylaşımlar yapacağız” diye konuştu.
Irak’ta kadın ve çocuklara yönelik şiddet oranı yüzde 55 | bakad https://t.co/s3Pplt6bR3 pic.twitter.com/GZjdYMF5iT
— Barış İçin Kültürel Araştırmalar Derneği (@barisicinkultur) February 20, 2024
Göçer, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bunu yaparken örneğin; kadına yönelik şiddeti meşrulaştıran bir ifadeden ziyade hayatta kalan odaklı bir dil kullanmayı, haber görsellerinde çocukların yüzlerini göstermemeyi, haberin kendisiyle ilgisi olmayan fazlalıkları haberin öğeleri uyarınca ayıklamayı, şiddet faillerinden bahsederken ismin önünde ırkçı, cinsiyetçi, homofobik ve transfobik nitelemeler ve yargılar kullanmamayı, kısaca doğru haberi vermeyi esas alacağız. Dilini dönüştürdüğümüz haberin kaynağını da paylaşımlarımızda sunarak pusulayı barışa nasıl getirdiğimizi göstermiş olacağız.”
Afet bölgesinde LGBTİ+’larla dayanışma alanları oluşturulduhttps://t.co/30BsYnzKQ7 pic.twitter.com/lJU8TtOkW7
— Barış İçin Kültürel Araştırmalar Derneği (@barisicinkultur) February 21, 2024
“Pusulamızın ibresi de haliyle barışı gösterir”
Göçer, proje için “Barış Pusulası” ismine karar verme sürecinde ekip arkadaşlarıyla epey düşünüp tartıştıklarını belirterek şunları kaydetti:
“bakad olarak vizyonumuz kalıcı, katılımcı ve kapsayıcı bir barış. Pusulamızın ibresi de haliyle her zaman barışı gösterir. Haber dili, toplumun tüm kesimlerinin barış hakkını gözetmelidir. Bir arada yaşamın imkanlarını yaratmaya muktedir olmalıdır. Toplumsal dönüşümü bu yönde sağlamalıdır.
“Bu çalışma sürdürülebilir kılınırsa ve çeşitli çevrelerce kabul görüp yaygınlaşırsa toprak, barışı yeşertmeye hazır bir hale gelmiş demektir. Biraz iddialı oldu ama gerçekten de bu motivasyonla yola çıktık. Mevcut durum ortada. Umarım değişimi görebiliriz.”
Depremden etkilenen sığınmacılar KYK Yurdu’na yerleştirildihttps://t.co/qdixZOUq26 pic.twitter.com/OMcCbzB1QK
— Barış İçin Kültürel Araştırmalar Derneği (@barisicinkultur) February 23, 2024
bakad hakkında
Hak temelli çalışma yürüten ve sivil toplum geçmişi olan bir grup aktivist, akademisyen ve sanatçı tarafından 1 Eylül 2021 tarihinde Diyarbakır’da kurulan Barış için Kültürel Araştırmalar Derneği (bakad) katılımcılık ve kapsayıcılık ilkeleri temelinde demokrasinin derinleşmesini ve toplumsal barışın sağlanmasını amaçlıyor.
Dernek Diyarbakır özelinde ırk, cinsiyet, cinsel yönelim/cinsiyet kimliği, din/inanç, yaş ve ekonomi temelli toplumsal eşitsizliklerin yapısal ve kültürel arka planını anlamaya yönelik bilimsel ve sanatsal üretim odaklı yürüteceği faaliyetlerle Türkiye’de barış kültürünü yaymayı hedefliyor.
(AY)