Azerbaycan, Pelosi'nin açıklamalarını "üzüntüyle karşıladı"

* Fotoğraf: Nancy Pelosi Twitter hesabı

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, dün (18 Eylül) gittiği Ermenistan'da temaslarda bulundu.

İki günlük ziyareti kapsamında başkent Erivan'a giden Pelosi, burada ilk olarak Ermeni Soykırımı Anıtı'nı ziyaret etti.

Ermenistan Meclis Başkanı Alen Simonyan'ın da eşlik ettiği ziyarete ilişkin sosyal medya hesabından açıklama yapan Demokrat Partili siyasetçi, ABD Başkanı Joe Biden'ın "soykırımı resmi olarak tanıyan ilk ABD Başkanı" olduğunu hatırlatarak "Özellikle de vahşetlerin işlendiği günümüzde soykırım gerçeğinin silinmesine asla izin vermemeliyiz" dedi.

Today, our delegation was deeply honored to join @AlenSimonyan to lay a wreath at Tsitsernakaberd Armenian Genocide Memorial and pray for the 1.5 million Armenian men, women, and children murdered in the genocide. pic.twitter.com/LlSVcS9faf

— Nancy Pelosi (@SpeakerPelosi) September 18, 2022

Nancy Pelosi'ye Ermenistan ziyaretinde Ermeni Konuları Kurulu Eş Başkanları New Jersey vekili Frank Pallone ve California vekili Jackie Speyer ve kurul üyesi vekil Anna Eshoo eşlik ediyor.

Soykırım Müzesi'ne ziyaretin ardından ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi, Ermenistan Meclis Başkanı Simonyan ile görüştü.

Görüşmenin ardından ortak basın açıklamasında konuşan Pelosi, 2020 yılında Dağlık Karabağ'da varılan ateşkesin 13 Eylül akşamı başlayan çatışmalarla bozulmasından Azerbaycan'ın sorumlu tuttu.

TIKLAYIN - Pelosi'den Azerbaycan'a kınama

Agos gazetesinin aktardığına göre, Pelosi, Ermenistan'a yaptığı ziyaretin, "Azerbaycan'ın Ermeni topraklarına yaptığı yasadışı ve ölümcül saldırıların" ardından "özel bir önem taşıdığını" ifade etti.

Pelosi, ortak basın toplantısında özetle şöyle konuştu:

"Beklenti ve istekleri dinlemek için buradayız"

"Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Minsk Grubu eşbaşkanı olan ABD, çatışmaya askeri bir çözüm olamayacağını açıkça ortaya koydu.

"Durumu yakından izlemeye devam ediyoruz ve Dağlık Karabağ ihtilafıyla ilgili tüm konularda müzakere edilmiş ve sürdürülebilir bir çözümü desteklemeye devam ediyoruz.

"Ziyaretimizin ve görüşmelerimizin değeri, Ermenistan'ın bakış açısından nasıl yardımcı olabileceğimizi dinlemektir. Bu, şimdiye kadarki tartışmalarımızın iyi bir parçası oldu.

"Ekonomi konusunda önerilerimiz olacak, askeri konuda Ermenistan'ın ne istediğini duymaya geldik.

"Bugünkü (18 Eylül) görüşmemizde ekonomik ve güvenlik konularını konuştuk, Ermenistan'ın 'Millenium Challenge' programlarına katılması konusu gündeme geldi, savunma konularındaki işbirliğimiz gündeme geldi. Beklenti ve isteklerin neler olduğunu dinlemek ve anlamak için buradayız."

ABD, Azerbaycan'a yaptırım uygulayacak mı?

ABD Kongresinin alt kanadı Temsilciler Meclisi'ne başkanlık eden Nancy Pelosi ayrıca "Ermenistan'a yönelik son saldırıları kınayan teklifin Kongre'de gündeme alınacağını da kaydetti.

Pelosi, basın toplantısında, "ABD neden İlham Aliyev'e Ermenistan'da sivillere yönelik saldırıları için yaptırım uygulamıyor, Azerbaycan'a da yaptırım uygulanması mümkün mü?" sorusuna da şu yanıtı verdi:

"Bu son gelişmeler ve tarihi anıtlar ile ilgili sorular dikkatimizin odağında. Ülkemizin başkanı soykırım kararının kabul edilmesini destekledi, Ermenistan'ı Demokrasi Zirvesi'ne katılmaya davet etti ve bu konular doğrultusunda uzun yolculuğumuza devam edeceğiz."

"ABD'nin desteğine güveniyoruz"

Nancy Pelosi ve beraberindeki heyet Simonyan ile görüşmenin ardından Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile de bir araya geldi.

Today, our Congressional delegation had the high privilege of meeting with Prime Minister @NikolPashinyan of Armenia, a valued partner in advancing security, prosperity, and Democracy in the Caucasus region. pic.twitter.com/tOgMTJMlzo

— Nancy Pelosi (@SpeakerPelosi) September 18, 2022

Başbakan Paşinyan, karşılama konuşmasında, Azerbaycan-Ermenistan gerginliğine değinerek özetle şöyle konuştu:

"Değinmek istediğim bir gerçek de şu: Azerbaycan'ın Ermenistan'a yönelik saldırganlığı konusunda ABD'nin net tutumunu takdir ediyoruz. Elbette ABD Hükümeti'nin net formülasyonları takdire şayan, çünkü bu bizim için çok önemli.

"BM Güvenlik Konseyi'nin mevcut durumu tartıştığının farkındasınız. Bu durumun BM Güvenlik Konseyi'nin gündeminde kalması gerektiğini umuyoruz ve bunun için ABD desteğine güveniyoruz."

Ermenistan Savunma Bakanlığı ile görüşme

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi, bugün erken saatlerde sosyal medya hesabından bir mesaj paylaşarak ABD delegasyonunun Ermenistan Savunma Bakanlığı yetkilileri ile görüştüğünü duyurdu.

Ermenistan Savunma Bakanı Suren Papikyan'a "Amerika'nın Ermenistan'ın güvenliğine desteğini ilettiğini" kaydeden Pelosi, "Birleşik Devletler Kongresi adına Azerbaycan'ın saldırılarını kınadık; barış ve güvenliğe olan ihtiyaç ile ilgili konuştuk" açıklamasında bulundu.

Azerbaycan'dan kınama

Öte yandan, Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı Pelosi'nin ziyareti ile ilgili yazılı bir açıklama yaparak ziyareti kınadı.

Bakanlıktan yapılan açıklamada, "Pelosi'nin bölgedeki durumu çarpıtan açıklamalarının, Azerbaycan'da derin üzüntü ile karşılandığı, asılsız ve haksız suçlamaların kabul edilemez olduğu" belirtildi.

Açıklamada özetle şu ifadelere yer verildi:

"ABD'de Kongre ara seçimleri döneminin yaklaştığını göz önünde bulundurursak, Pelosi'nin bu ziyaretini iç siyasi gündemi ve ABD'deki Ermeni lobi çevrelerinin desteğini kazanmak için kullandığı görülüyor.

"ABD'nin iç siyasi gündeminin entrikalarının ve lobi çevrelerinin çıkarlarının, Ermenistan üzerinden Güney Kafkasya'ya taşınması kabul edilemez."

Ne olmuştu?

Azerbaycan ve Ermenistan savunma bakanlıkları, Karabağ Savaşı'nın sona ermesinden yaklaşık 2 yıl sonra iki ülke arasında yeniden çatşmaların başladığını duyurdu. İki ülke de durumdan birbirini sorumlu tuttu.

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, 13 Eylül sabahı Parlamento'da yaptığı konuşmada, yaşanan çatışmalarda 49 askerin hayatını kaybettiğini açıkladı. Ölü sayının artabileceğini belirten Paşinyan, gerilimin "biraz sakinleştiğini", ancak Azerbaycan taarruzunun birkaç cephede devam ettiğini söyledi. Azerbaycan tarafı da çatışmalarda 50 askerinin yaşamını yitirdiğini açıkladı. 13 Eylül Türkiye saatiyle 7:00 itibariyle bölgede ateşkes ilan edildi.

Paşinyan, 14 Eylül'de yaptığı açıklamada en az 105 Ermenistan askerinin hayatını kaybettiğini açıklarken Ermenistan Güvenlik Konseyi Sekreteri Armen Grigoryan 14 Eylül'de akşam saatlerinde yaptığı açıklamada Yerevan ve Bakü'nün uluslararası toplumun arabuluculuğuyla 14 Eylül saat 20.00'den itibaren ateşkes konusunda anlaşmaya vardıklarını söyledi.

2020 Karabağ Savaşı hakkında

• Çatışmalar 27 Eylül 2020 sabahı, Karabağ Savaşı (1988-1994) sonrasında kurulan temas hattında başladı ve her iki taraf da askeri ve sivil kayıplar bildirdi.
• 10 Ekim'de Uluslararası Kızılhaç Komitesi desteği ve Rusya arabuluculuğunda hem Ermenistan hem de Azerbaycan tarafından kabul edilen insani ateşkes resmen yürürlüğe girse de ateşkes her iki taraf tarafından da tamamen göz ardı edilerek ölülerin planlanan dönüşü ve yaralı ve tutukluların değişimi durduruldu.
• Dağlık Karabağ'ın ikinci en büyük şehri Şuşa'nın Azerbaycan kontrolüne geçmesi sonrası 9 Kasım 2020 tarihinde, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in arabuluculuğu ile Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan başbakanı Nikol Paşinyan tarafından Ateşkes Antlaşması imzalanarak Dağlık Karabağ bölgesindeki tüm çatışmalara 10 Kasım 2020 tarihinde Moskova saati ile 00.00 itibarıyla son verildiği açıklandı.

TIKLAYIN - Karabağ anlaşması neleri değiştirdi?

(SD)