AYM: Eleştiri Yazısına Verilen Ceza İfade Özgürlüğü İhlali

* Fotoğraf: Arşiv / AA

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Gazeteci ve yazar Erbil Tuşalp’e yazdığı bir yazı sonrasında Fethullah Gülen’in “itibarını zedelediği” gerekçesiyle verilen para cezasına dair karar veren Anayasa Mahkemesi (AYM), Tuşalp’in ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti.

Mahkeme kararında, dava konusu yazıdaki tespitlerin “kamu yararını ilgilendiren konularla ilgili olup yazıda yer verilen ifadelerin söz edilen kişinin hayatının mahrem alanına ilişkin” olmadığını belirtti:

“Dava konusu yazıdaki tespitler kamu yararını ilgilendiren konularla ilgili olup yazıda yer verilen ifadeler F.G.nin hayatının mahrem alanına ilişkin değildir. FETÖ/PDY yöneticisi olan şikayetçinin kamuoyunda yoğun şekilde tartışıldığı bir dönemde yapılan tespitler diğer hususlarla birlikte değerlendirildiğinde anılan yazı bir eleştiri niteliği taşımaktadır.”

“Kamuoyunun bilgi alma hakkı gözetilmedi”

AYM kararında derece mahkemelerinin ifade özgürlüğü ile kamunun ve şikayetçinin menfaatleri arasında adil bir denge gözetmediğini belirterek “yazının kamusal tartışmalara katkı sunma niteliği, ifadelerin muhatabı olan şikayetçinin kamuoyu tarafından yakından tanınan bir kişi olması, kamuoyunun bilgi alma hakkı” gibi hususların değerlendirme konusu yapılmadığını söyledi:

“Başvurucunun ifade özgürlüğüne yapılan müdahalenin başkalarının şöhret ve haklarının korunması bakımından zorunlu bir toplumsal ihtiyaca karşılık geldiği, ilgili ve yeterli bir gerekçe ile gösterilememiştir. Bu sebeple müdahalenin demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun bir müdahale olmadığı kanaatine ulaşılmıştır.”

Yazıda ne vardı?

Gazeteci Erbil Tuşalp’in Sol gazetesinde 26 Kasım 2013’te “Alıntı” başlıklı bir yazısı yayınlandı. Yazıda gazeteci Aslı Aydıntaşbaş’ın bir televizyon programında Suriye savaşına dair sözleri eleştiriliyordu.

Yazıda yer alan ifadelerden bazıları şöyle:

“Kişisel olarak Fethullah Gülen, kurumsal olarak Gülen hareketi için söylenenler siyasal İslam’ın düzeyine düşen gölgeyi gösteriyor.

“Amerikan çıkar bölgelerine okullar açıp, Amerikan haber alma servislerine bilgi toplamakla iştigal eden emekli vaiz Gülen ‘para göz iblis, haysiyetsiz sapık, cüzzamlı sürüngen, dolara kara sevdalı, gözyaşı bezirganı, İslami terbiyeden nasipsiz, insanlarımızı morfinleyen sünepe, uyanık bir mazoşist ‘ gibi sıfatlarla anılıyor.”

Yerel mahkemenin kararı

Gülen’in yazıda kendisine hakaret edildiği gerekçesiyle başlatılan soruşturma sonrasında Tuşalp hakkında “hakaret” suçlamasıyla iddianame düzenlendi. İstanbul Anadolu 2. Asliye Ceza Mahkemesi, 11 Aralık 2014 tarihli kararında Tuşalp’in hakaret suçundan 1740 lira adli para cezası ile cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi.

Yerel mahkemenin gerekçeli kararında, “yazının Gülen’e yönelik hakaretler içerdiği, kaleme alınış şekli itibarı ile de bilimsel bir raporun haberleştirilmesi şeklinde olmadığı” ifade edildi.

Karar kesinleşince Tuşalp, AYM’ye bireysel başvuru yaptı.

Manevi tazminat

AYM, Şenyüz’e verilen cezayla Anayasa’nın 26/1. Maddesinde güvence altına alınan ifade özgürlüğü ile Anayasa’nın 28/1. Maddesinde güvence altına alınan basın özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi.

Karar, ifade ve basın özgürlükleri ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere İstanbul Anadolu Asliyesi 2. Asliye Ceza Mahkemesine gönderilecek.

Tuşalp’e de 1740 lira manevi tazminat ödenecek. (TP)