AYM Başkanı Özkaya: Bağımsız yargının varlığı bağımsız hakimlerin varlığına bağlıdır
Anayasa Mahkemesi'nin 62. kuruluş yıldönümü ve Anayasa Mahkemesi üyeliğine seçilen Ömer Çınar için and içme töreni düzenlendi.
Törene Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Yargıtay Başkanı Mehmet Akarca, Danıştay Başkanı Zeki Yiğit, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ile yüksek yargı organlarının üyeleri katıldı.
Anayasa Mahkemesi Başkanı Kadir Özkaya, yeni seçilen AYM üyesi Ömer Çınar’ı tebrik ederek konuşmasına başladı.
Özkaya, görev süresi dolan üyeleri de andı ve “12 yıllık görev sürelerini dolduran sayın Zühtü Arslan ve sayın Muammer Topal’a teşekkürlerimi sunuyorum. Büyük bir fedakarlıkla görev yapan başkanvekillerimize, üyelerimize, raportörlerimize ve çalışanlarımıza şükranlarımızı sunuyorum” dedi.
AYM'nin yeni başkanı Kadir Özkaya kimdir?
"Hakimler dışsal etki altında kalmadan karar vermeli"
Konuşmasında “adalet” kavramına değinen Özkaya, adaletin sağlanmasında en önemli sorumluluğun hakimlere düştüğünü ifade etti. Hakimlerin kişilik ve vicdanlarını asla kirletmemeleri gerektiğini belirten Özkaya “Hiçbir neden, onları hakkı ayakta tutmaktan hiçbir zaman alıkoymamalı, adaletsiz davranmaya yöneltmemelidir. Çekinmeden, endişe duymadan, iç dünyalarındaki öznel duygu ve düşünceleri de dâhil olmak üzere herhangi bir dışsal etki altında kalmadan tarafsız bir tutumla özgürce karar vermelidirler” dedi. Ayrıca bağımsız ve tarafsız yargının bağımsız ve tarafsız hâkimlerin varlığına bağlı olduğunu vurguladı.
"Bireysel başvuru hukuk sistemimizin kazanımıdır"
Anayasa’nın Anayasa Mahkemesine bazı normların anayasaya uygunluğunu denetleme ve bireysel başvuruları karara bağlama görev ve yetkisini verdiğini hatırlatan Özkaya, Anayasa Mahkemesi’nin kamuoyunda tartışmaya konu olan çok az sayıda kararı olduğunu belirtti.
“Anayasa Mahkemesi adalet, hukukun üstünlüğü, temel hak ve hürriyetler gibi değerlerin gerçekleşmesine katkı yapmaktadı” diyen Özkaya, bireysel başvurunun hukuk sistemindeki en büyük kazanımlarından biri olduğunu vurguladı.
“Bireysel başvurunun işlevselliği korunmalı”
Bireysel başvuruyu kabul eden bazı ülkelerde de tartışmaların yaşandığını ve zaman zaman birtakım sorunların ortaya çıktığını belirten Özkaya, ilgili ülkelerde bu sorunların önlenmesi veya giderilmesine yönelik bazı tedbirler alındığını dile getirdi. Özkaya, sözlerine şöyle devam etti:
“Bireysel başvuru yolunun, bugünkü işlevselliğiyle mutlak gerekliliği konusunda toplumumuzda ortak bir kanaat oluşmuştur. Bu kanaatin de bir gereği olarak yapılabilecek anayasal veya yasal düzenlemelerde müessesenin bugünkü işlevselliğini kaybetmeden korunması gerektiğini düşünüyoruz. Zira yaklaşık 12 yılını geride bıraktığımız bireysel başvuru yolu, geldiğimiz nokta itibarıyla, birçok dertlinin derdine derman olmak suretiyle insan haklarına dayanan demokratik bir hukuk devleti olarak Cumhuriyet’in topluma dokunmasının, insanımızın temel haklara ilişkin sorunlarını çözmesinin bir aracı olarak kurumsallaşmış bulunmaktadır.”
Kuvvetler ayrılığı ilkesi hatırlatması
Anayasa’da da belirtildiği üzere kuvvetler ayrılığının medeni bir iş bölümünü ve iş birliğini gerektirdiğini hatırlatan Özkaya “Temel anayasal prensiplerden biri olan kuvvetler ayrılığı ilkesinde yer alan ‘ayrılık’, aslında büsbütün bir ayrışmadan ziyade, başta temel hak ve özgürlüklerin hayata geçirilmesi olmak üzere, devlete yüklenen görevlerin daha iyi yerine getirilmesi için işlerin anayasal organlar arasında bölünmesini ancak bunların tam bir uyum ve iş birliği içinde yerine getirilmesini ifade etmektedir” dedi.
"Anayasal organlar arasında iyi bir iletişim olmalı"
Yüksek mahkemelerin Anayasa ve kanunlarda kendilerine yüklenilen görevleri yapmakla mükellef olduğunu belirten Başkan Özkaya, her birinin görev ve yetkilerinin, işleyiş biçimlerinin, kararlarının niteliklerinin Anayasa ve kanunlarda açık bir biçimde düzenlendiğini dile getirdi:
“Bununla birlikte anayasal organlar (Anayasa Mahkemesi ile diğer yargı organları, yasama ve yürütme) arasında iş birliği, düzen ve uyumun sağlanabilmesi için, bu organların insanlardan müteşekkil olması, insanın olduğu yerde her zaman için farklı yaklaşımların, farklı fikirlerin oluşabilmesinin ve ihtilaf doğabilmesinin muhtemel olması nedeniyle Anayasa ve kanunlara uygun hareket etmenin yanında, aralarında daima iyi bir iletişimin bulunmasına da ihtiyaç bulunmaktadır."
Başkan Kadir Özkaya’nın konuşmasının ardından and içme törenine geçildi. Öz geçmişi okunan yeni Üye Ömer Çınar yemin etti, Çınar’a kisvesi Başkan Kadir Özkaya tarafından giydirildi.
(RT)