UNICEF Avrupa hükümetlerine Romanları kapsama politikalarının merkezine çocukları yerleştirmeleri çağrısında bulundu.
UNICEF Orta ve Doğu Avrupa ve Bağımsız Devletler Topluluğu Bölge Direktörü Marie-Pierre Poirier bugün Brüksel’de gerçekleştirilecek üçüncü Roman zirvesi öncesinde yaptığı açıklamada, “Avrupa hükümetlerinin tüm Roman kız ve erkek çocuklar için yaptıkları taahhütleri yaşama geçirmelerinin zamanının geldiğini” belirtti.
“Bu taahhütler Roman çocuklara doğrudan ulaşan politikalara ve finansal kaynaklara dönüşmelidir ki bu çocuklar potansiyellerini eksiksiz biçimde gerçekleştirebilsinler.
“Birinci önceliğin, çocuklarla ilgili ayrıştırılmış verilerin toplanmasına verilmesi gerekir. Daha iyi veriler sayesinde gerek yerel gerekse merkezi düzeyde daha iyi politikalar yürütülebilir, izleme de daha iyi yapılabilir.”
Aşırı yoksulluk
Roman çocukların haklarının yaşama geçirilmesinde Avrupa ölçeğinde ilerlemeler kaydedilmiş bulunuyor. Ne var ki, UNICEF tarafından yakınlarda yayınlanan yeni bir rapora göre kız ve erkek çok sayıda Roman çocuk bugün de aşırı yoksulluk içinde, sosyal dışlanmaya ve ayrımcılığa maruz kalıyor.
Örnek ülkeler
UNICEF “Bosna-Hersek, Eski Yugoslav Cumhuriyeti Makedonya ve Sırbistan’da Roman Çocukların ve Kadınların Haklarının Yaşama Geçirilmesi” başlığını taşıyan özet raporda kapsanan üç ülkede toplanan verileri analiz etti.
Özet raporda, Bosna-Hersek, eski Yugoslav Cumhuriyeti Makedonya ve Sırbistan’ın, Roman çocuklarla ilgili ayrıştırılmış veriler toplanması ve kamuoyuna açıklanması açısından ilk sırada geldiği belirtildi.
Poirier sözlerine diğer hükümetlere de bu örnekleri izlemeleri çağrısında bulundu.
Bedensel veriler
Özet raporda acil politika girişimlerini gerektiren başlıca alanlar olarak şunlar öne çıkarıldı.
* Malnütrisyona son: Yaşamlarının ilk yıllarında Bosna-Hersek’teki her beş çocuktan birinin boyu yaşına göre kısadır; oysa ülke ölçeğinde bu oran onda birdir.
* Kadınlar ve çocuklar için kaliteli sağlık hizmetlerine ve bilgilerine ulaşılmasını sağlama: Üç ülkede de ülke ortalamalarına göre Roman çocuklar arasında düşük kiloluluk görece daha yaygındır.
Kız çocukların eğitimi
* Çocuklar için erken dönem eğitim ve öğrenmenin yaygınlaştırılması: Sırbistan’da erken dönem çocuk eğitimi kapsamındaki çocuk oranı ülke ortalaması olarak yüzde 44 iken 3-4 yaşlarındaki Roman çocuklar arasında bu oran yalnızca yüzde 8’dir.
* Özellikle Roman kız çocuklar ve kadınlar için ilk ve orta öğretimin kalitesinin ve kapsayıcılığının artırılması: Eski Yugoslav Cumhuriyeti Makedonya’da ülke ortalaması olarak kız çocukların yüzde 84’ü ortaöğretime devam ederken Roman kız çocuklar arasında bu oran yüzde 35’tir.
Anne baba ilgisi
* Aile destek hizmetleri sunulması ve çocuk yetiştirmede annelerle babaların eşit sorumluluk üstlenmelerinin teşvik edilmesi: Sırbistan’da orta ya da yüksek öğrenimli Roman anne babaların çocuklarının yetişmesiyle ilgilenme eğilimleri hiç eğitimi olmayanlara göre iki kat daha fazladır. Anne babalar daha iyi eğitimli olduklarında çocuklarıyla daha fazla ilgilenmektedir ve bu da çocukların yaşamları, büyüyüp gelişmeleri üzerinde olumlu etkiler yaratmaktadır.
Yaşam standardı
* Yaşam standartlarının iyileştirilmesi ve başta Roman kadınlar olmak üzere Roman hanelerdeki gelir yoksulluğu sorununun ele alınması: Üç ülkenin üçünde de Roman hanelerin iyileştirilmiş sanitasyon, örneğin el yıkanacak yer gibi imkanlardan yararlanma şansı daha kısıtlıdır ve bu nüfus ülke ortalamalarına göre yemek pişirirken yakacak olarak daha fazla odun kullanmaktadır. (YY)