Avrupa'da benzin krizi

*İngiltere'deki benzin kuyrukları. 

İngiltere Başbakanı Boris Johnson, ordu mensuplarının kısa vadede benzin ve dizel dağıtımına yardım etmeye hazır olacağını söyledi. 

Karar, Pazartesi günü kabine bakanlarının toplantısında alındı.

Ordu, uzun kuyruklar ve pompaların kapanmasıyla geçen dördüncü günün ardından yakıt tedarik sorunlarını hafifletmeye yardımcı olmaya hazır.

150'ye kadar askeri tanker sürücüsü, panik satın alma nedeniyle kurumuş ön avlulara teslimat yapmaya hazırlanacak.

Panik alımları

Talepteki artış, sürücü sıkıntısının rafinerilerde bol miktarda bulunan yakıt arzını etkileyeceği korkusuyla geldi.

Ulaştırma Bakanı Grant Shapps şunları söyledi: "Daha fazla benzin istasyonunda daha fazla dereceli yakıt bulunmasıyla birlikte panik alımlarını ılımlı bir şekilde görmeye başlıyoruz."

Hükümet, birçok benzin istasyonunda bazı yerlerde yakıt tükenirken kuyruklara neden olmak için gereksiz yere yakıt satın alan insanları suçluyor.

Motoring grubu RAC, bir litre kurşunsuz benzin fiyatının Cuma gününden bu yana bir kuruş artarak sekiz yılın en yüksek seviyesine çıktığını söyledi. Az sayıda perakendecinin artan talep nedeniyle fiyatları yükselttiğinin farkında olduğunu da sözlerine ekledi.

Bu arada, sağlık ve sosyal bakım personeli gibi kilit çalışanlara, mevcut olduğu yerde yakıta öncelikli erişim sağlamaları için artan çağrılar var.

Avrupa'da neler oluyor?

Peki Avrupa'daki bu benzin sıkıntısı ne noktada? 

Avrupa, Covid-19'un neden olduğu karantina sonrası enerji fiyatlarında rekor kıran artışla mücadeleye devam ediyor.

Aşırı soğuk ve sıcak hava dalgalarından dolayı artan enerji tüketimi ve arz kısıtları, yüksek fiyatların nedenlerinden bazıları. Analistler, geçici ve yapısal sorunların bir karışımıyla şiddetlenen krizin uzayacağı konusunda uyarıyor.

Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası Başlık Transfer Tesisi'nde (TTF) fiyatlar, ocak ayında megavatsaat başı 16 Euro'dan Eylül ortasında 75 Euro'ya kadar çıktı. Bu, bir yıldan daha az sürede yüzde 360'dan fazla artış anlamına geliyor.

Avrupa Birliği, uzun süredir fosil yakıtlara olan bağımlılığını kademeli olarak azaltıyor olsa da bu değişim, krizin etkilerini kontrol altına alacak kadar hızlı ve yaygın olmadı. Doğal gaz ve kömür birlikte, AB'nin toplam üretiminin yüzde 35'inden fazlasını sağlıyor.

Fosil yakıtlar İsveç, Fransa ve Lüksemburg'da marjinal bir paya sahip; ancak Hollanda, Polonya, Malta ve Kıbrıs'ta toplam üretimin yüzde 60'ından fazlasını oluşturuyor.

İspanya, İtalya, Fransa ve Polonya gibi ülkelerdeki vatandaşlar şimdi pandeminin neden olduğu ekonomik sıkıntılara ek olarak tüm zamanların en yüksek enerji faturalarıyla karşı karşıya.

Halkın hoşnutsuzluğu, hükümetleri yüksek alarma geçirdi, bakanlar kısa vadeli de olsa acil durum önlemleri almaya başladı.

Avrupa Tüketici Örgütü'nde (BEUC) uzman Dimitri Vergne'ye göre, enerji krizi AB'nin yeşil hamlesini baltalamıyor.

Vergne, enerji fiyatlarındaki artışın nedenlerini Euronews'e anlattı:

• Bu, daha yenilenebilir kaynaklara dayalı bir enerji sistemine geçişi hızlandırmamız için açık bir çağrı. Aslında petrol ve doğal gaz gibi fosil yakıtlara olan bağımlılığımız, enerji faturalarımızı çok daha pahalı hale getiriyor. Rüzgar ve güneş enerjisine dayalı elektriğe bakarsanız fiyatlar sabit kaldı. Sorun doğalgaz ve petrolün zirve yapması. Elektrik fiyatlarındaki artış da buradan geliyor. Bunun teknik nedeni, elektriğe olan talebin yüksek olduğu zamanlarda, sistemi beslemek için kömür ve gaz santrallerinin açılması gerekir. Elektrik üretmek için gaz ve kömür, yenilenebilir kaynaklardan çok daha yüksek bir fiyata mal olur.

Doğalgaz boru hattı

Baltık Denizi'nin altından geçen ve Rusya ile Almanya'yı doğrudan birbirine bağlayan bin 230 kilometrelik Kuzey Akım iki boru hattı tamamlandı, ancak bürokratik engeller nedeniyle operasyonlara başlamadı.

Proje, bloğun fosil yakıtlara bağımlılığını sürdürdüğü ve Rusya lideri Vladimir Putin'in jeopolitik etkisini genişlettiği için AB içinde ve dışında ağır bir şekilde eleştirildi.

Boru hattının ana destekçisi Gazprom ve Rus hükümeti, enerji krizine herhangi bir müdahale iddialarını reddetti, ancak boru hattının "mümkün olan en kısa sürede" faaliyete geçirilmesi gerektiğini savunuyorlar.

Eleştirmenler, krizin zamanlamasının Kremlin'in gündemi için çok uygun göründüğünü düşünüyor.

(PT)