Avrupa Birliği "NATO’nun Türkiye’nin itirazlarını aşacağını umuyor”
* Fotoğraf: Anadolu Ajansı (AA) - Arşiv
İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde, parlamentonun NATO'ya başvurma kararının ardından üyelik başvuru belgesini imzaladı.
Dışişleri Bakanlığında canlı yayında üyelik başvurusunu imzalayarak "İsveç için en iyisini yaptığını" söyleyen Linde, başvuru belgesinin kısa sürede Finlandiya ile birlikte NATO'ya iletileceğini duyurdu.
Finlandiya'da ise Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ve Başbakanı Sanna Marin'in 12 Mayıs'ta "Finlandiya'nın NATO'ya üyeliğine başvuru yapması gerektiği" açıklamasının ardından hükümet teklifi parlamentoya götürdü. Oylamada 188 vekil üyeliğe "evet", 8 vekil "hayır" oyu kullandı.
Bu kararın ardından Finlandiya'nın yarın Belçika'nın başkenti Brüksel'de NATO üyeliğine İsveç ile beraber başvurması bekleniyor.
Öte yandan, 30 üyeli Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nün (NATO) genişlemesiyle ilgili kararların üyelerin oybirliğiyle alınması gerekiyor.
Fakat Cumhurbaşkanı ve Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, 13 Mayıs'ta bir açıklama yaparak İsveç ve Finlandiya'nın muhtemel NATO üyelik başvurusu konusunda "olumlu bir düşünce içinde" olmadıklarını açıklamış, iki İskandinav ülkesi için "terör örgütlerinin adeta misafirhanesi gibi" ifadelerini kullanmıştı.
TIKLAYIN - Erdoğan: Finlandiya ve İsveç'i NATO'ya sokmayacağız
İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde ve Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto'nun bu bağlamda beraberlerindeki heyetlerle birlikte NATO üyelik başvurularını görüşmek için Türkiye'ye gelmesi bekleniyor.
"AB savunma bakanları destekleyecek"
İsveç ve Finlandiya'nın muhtemel NATO üyeliğine ilişkin konuşan Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, AB savunma bakanlarının mümkün olan en yüksek desteği vereceğini belirterek Türkiye'nin itirazına yönelik şunları söyledi:
"Eminim ki; Konsey İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliğine mümkün olan en yüksek desteği verecekler. Türkiye'nin bazı itirazlar getirdiğini biliyorum. NATO'nun bunları aşacağını umuyorum. Ancak benim tarafımdan veya Savunma Konseyi tarafından bu üyelik için güçlü bir destek mevcut."
"Türkiye'nin tutumu çok sertleşti"
İsveç'e iki günlük resmi ziyarette bulunan Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö de Türkiye hükümetinin tavrına değindi.
İsveç Parlamentosunda konuşma yapan Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö, "Türkiye, Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliğine yönelik olumlu tavrını son günlerde değiştirdi ve oldukça sert bir tutum aldı. Bunun yapıcı müzakerelerle çözülebileceğine inanıyorum" dedi.
Niinistö ayrıca NATO üyeliğine başvuru kararına giden süreçte birçok olayın etken olduğuna ve 24 Şubat'ta Rusya'nın Ukrayna'yı işgaliyle başlayan savaşla birlikte güvenlik endişelerinin arttığına işaret etti:
"Rusya'nın çevresindeki ülkelerin kendilerini nasıl koruyacağı seçeneğini kısıtlaması ve Ukrayna işgali durumu perçinledi. Bu nedenle NATO üyeliğine başvuru kararı aldık."
NATO sürecinde Finlandiya ve İsveç'in ortak hareket ettiğini söyleyen Niinistö, üyelik başvurusunu Brüksel'de beraber yapacaklarını kaydetti.
Başbakan Marin ile ortak basın toplantısında Türkiye ve Erdoğan'ın tavrına ilişkin konuşan Cumhurbaşkanı Niinistö özetle şöyle demişti:
"Açık olmak gerekirse biraz kafam karıştı. Çünkü Cumhurbaşkanı Erdoğan'la yaklaşık bir ay önce bir telefon görüşmesi gerçekleştirdim; benden önce inisiyatif aldı ve 'NATO'ya başvuruyorsunuz ve biz bunu olumlu değerlendireceğiz' dedi. Kendisine teşekkür ettim ve teşekkürün karşısında çok memnun oldu. Yani anlayacağınız kafam biraz karıştı.
"İki gün önce duyduklarımız farklıydı. Dün yeniden Türkiye'nin üyeliğimize açık olduğunu duyduk. Fakat hayır'a dönüştü ya da olumsuza dönüştü diyelim. Sanırım şu anda net bir yanıta ihtiyacımız var. Erdoğan ile dile getirdiği problemler ile ilgili konuşmaya hazırım."
"Türkiye'nin de ikna olacağına inanıyorum"
Almanya Savunma Bakanı Christine Lambrecht de AB Savunma Bakanları Toplantısı kapsamında yaptığı açıklamada "Türkiye'nin endişelerinin ve argümanlarının ciddiye alınmasının önemli olduğunu" söyledi:
"Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya girmesiyle ilgili tüm kararlar oy birliğiyle alınmalı. Bu nedenle Türkiye ile de çok yoğun bir şekilde görüşmemiz ve sunulan endişelerin veya argümanların da ciddiye alınması önemli ama sonuçta böylesine güçlü iki AB ülkesinin, NATO'ya katılması NATO için bir zenginliktir. Türkiye'nin de buna ikna olacağına inanıyorum.
"Bizim iyi argümanlarımız var. Bu sadece Finlandiya ve İsveç için değil, NATO'nun da yararına olacak." (SD)