Arz Fazlası Ürünlerle Kredi Verelim

İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Tuğrul Yemişçi, arz fazlası ürünlerin yoksul ülkelere kredi olarak verilmesini önerdi. Yemişçi, "Arz fazlası ürünleri bekleteceğimize kredi olarak, ihtiyacı olan ülkelere satalım, karşılığında da ihtiyacımız olan malları alalım" dedi.

Türkiye'nin her yıl arz fazlası ürünler nedeniyle zarara uğradığını belirten Yemişçi, üreticilerin emeğinin değerlendirilemediğini söyledi. Yemişçi, üzüm, incir ve pamukta sözleşmeli çiftçilik yapıldığı taktirde bu sorunun ortadan kalkacağını ifade etti, "Üretici yaş üzümden daha çok para kazanıyor. Sözleşmeli üretim olsa ne kadar kuru üzüm ne yaş üzüm satacağını bilir ona göre ekim yapar. İleriye dönük olarak bu yöntemler düşünülmeli" dedi.

Fındık alanları sökülmesin

Türkiye'nin arz fazlası fındık nedeniyle her sene zarara uğradığını dile getiren Yemişçi, Dünya Bankası'nın direktifleri doğrultusunda fındık alanlarının söküleceğini kaydetti.

Yemişçi, şöyle konuştu:

* Arz fazlası ürünleri stoklamak yerine kredili olarak ihtiyacı olan ülkelere satabiliriz. Karşılığında da ihtiyacımız olan malları alabiliriz. Bu yöntem, rejim değişikliği olmadan önce Rusya’da uygulanıyordu.

* Fındığın kaderini üzüm de yaşamasın. Alkol yapıp üçte birini değerlendireceğimize Afrika'da, Asya'da pekçok açlık çeken ülke var. Bin-iki bin ton gönderilebilir, bu ürünün yakılacak hali yok. Alkol olarak satma imkanları da araştırılabilir.

* Dünya ölçeğinde üzümde 240 bin ton, Türkiye'de ise 30 bin civarında arz fazlası üzüm olacağı tahmin ediliyor. Rekolte rakamları gerçeği yansıtmıyor. İncir ve üzümde sözleşmeli üretim ile rekolte de tam olarak hesaplanabilir.

* Üzümde sözleşmeli üretim yaygınlaşsa Türkiye 350 bin ton üzüm üretir. Öncelikle yaş üzüm teşvik edilmelidir. Ukrayna, Rusya, Polonya gibi pazarlara gönderiliyor.

* Bütün ürünlerin borsa kaydına alınarak tescillenmesi gerekiyor. 8-9 sene önce Maliye Bakanlığı bu görevi borsaya verdi. Ancak stopaj vergisinin yüzde 4 olması nedeniyle üretici kaçıyor, yüzde 0'a indirsinler, tüm ürünleri borsaya çekeriz.

* Sözleşme dışında kalmış tütün sözleşmelerinin de gözden geçirilmesinde fayda var. Borsalar gibi kurum nezaretinde yapılacak denetimler sayesinde tütündeki arz fazlası sorunu da çözümlenebilir.

Beş yıllık üretim ve ihracat

(Bin/ton) 1999 2000 2001 2002 2003

Rekolte 250 214 255 200 190

İhracat 195 197 229 211 151 (BB)