Argo, Bastırılmış Eylem ve Duygu Dilidir

Bingölçe, asker dünyasını, özellikle de kışlaları, "kendi dili ve kendi dünyası olan mekanlar" olarak değerlendiriyor.

"Kadın Argosu Sözlüğü" kitabı geçen aylarda ikinci baskısını yapan Bingölçe, bu kitabının ilk baskısında "müstehcenlik" suçlamasıyla karşılaşmıştı.

Bilirkişinin kitabını "sözlük" olarak değerlendirmesi ve isnat edilen cinsel duyguları tahrik etme suçunun,sözlük yayınlayarak gerçekleşmeyeceği yönünde görüş bildirmesi üzerine beraat etmişti.

Bingölçe, bianet'e, son kitabıyla ilgili olarak şunları söyledi:

"Askerde üretilmiş deyimler, mecazlar, kalıp sözler ve yürüyüş kararları, özel bir ilgiyi hak ediyor. Askerlik çok zengin bir argo kaynağıdır. Ayrıca, günümüz mizahının da önemli kaynaklarından birini oluşturuyor. Bu sözlük, Kadın Argosu Sözlüğü ile başlayan, Futbol Argosu Sözlüğü ile devam eden "alan argosu" çalışmaları içinde yeni bir durak niteliği taşıyor."

Bingölçe, kendisinin de argo kullandığını ve argo konuşmayı sevdiğini söylüyor. Kamusal alanda kadınların dikkatli konuştuklarını, ama kendi aralarında farklı bir dilleri olduğunu söylüyor.

Filiz Bingölçe, bu kez Türkiye'deki erkek kültürünün girilemez alanlarından olan askerliğin, sloganlar, asker nakaratları, marşlar, parolalar, sözel kodlar, operasyon adlarının argo içerdiğine dikkat çekiyor.

"Asker Argosu Sözlüğü"nün, askerlik yapanların ürettiği dil ve ritüellerin yanı sıra, askeri okul öğrencilerinin argosu ve profesyonel asker jargonuyla da zenginleştiği kanısında.

Yazar, "Bunların yanında Yeniçeri Argosu ile Amerikan askeri, Alman askeri ve Afrikalı savaşçı argosu da, Türkiye'de kullanıldığı haliyle, sözlüğün varlık hanesinde yer alıyor" diyor

"Futbol Argosu Sözlüğü"nü yazarken, "Asker Argosu" üzerine de materyaller topladığını söyleyen Bingölçe, kitabının argo isim, sıfat, deyimler gibi kalıp bir sözlük olmadığını, aynı zamanda bir kavramlar sözlüğü olduğu iddiasında:

"Argo, bastırılmış, gizlenmiş duygu, düşünce ve eylemlerin, ait oldukları çevreyle iletişim kurmanın çözüm yoludur.

"Asker argosu uzun zamandır çalıştığım bir alandı. Türkü ve söylenti gibi kodlamalar, içeriğin oluşmasına önemli katkılarda bulundu. Kitabın biçimlenmesini getirdi."

Bingölçe, eğer ömrü yeterse, "Oyun Argosu Sözlüğü"nü de yazmak istediğini söylüyor.

"Çocuk oyunları, bilgisayar oyunları başta olmak üzere birçok oyunun argo anlamları vardır. Bu çok uzun bir çalışma gerektiriyor. Başarırsam bunun ansiklopedik bir sözlük olmasını istiyorum." (AD)

Asker Argosu Sözlüğü"nden alıntılar:

* Lağım açmak: (arg.) Düşman mevzilerinin altını kazmak.

* Lahanacı: (arg.) Yeniçerilerde, Çelebi Mehmet ve oğlu Murat zamanında Merzifon'dan gelen askerlere verilen addır.

* Mağara: (arg.) Eğitim düzeyi düşük, nerede nasıl davranacağını bilmeyen er.

* Mahmutçuk: (arg.) Silahla nişan almaya yarayan arpacığa takılmış addır.

* Mazeret kıç gibidir herkeste bir tane vardır:(arg.) Askerlikte mazeretin yerinin olmadığını, kabul edilmeyeceğini anlatmak için kullanılan bir deyimdir.

* Mehmet ağa:(arg.) Bedelli asker.

* Nöbetten düşmek: (arg.) (Er ve erbaş için) Terhis olmasına kısa bir süre kaldığı için er veya erbaşın nöbet cetveline yazılmaması.

* Öksüz: (arg.) Gemilerde yarım güverte.

* Pırpır: (arg.) 1) Astsubay rütbe işareti. 2) Kara Harp Okulu öğrencileri arasında rütbeyi belirleyen çubuklara verilen addır.

* Plaka: (arg.) Askerin şafak sayısının 81'e düşmesi ile kullanılan bir deyimdir.

* Plakaya düşmek: (arg.) Askerin şafak sayısının 81'i bulmasıyla birlikte yapılır. 81 Düzce ilinin plakası olduğu için o bölükte Düzceli varsa terhisine 81 gün kalan asker ondan kendisine çay ısmarlamasını isteyebilir, hatta sırtına binip kendisini yatakhanede dolaştırmasını da. Şafak sayısı geriye doğru düştükçe o gün sayısını taşıyan ile mensup er varsa terhis olacak arkadaşı ötekine istediğini yaptırabilir.

* Sarı zarf almak: (arg.) Bir suçtan dolayı askerden savunmasını istemek.

* Tango:(kd.) Uluslararası askeri fonetik alfabesinde "t" harfi yerine kod olarak kullanır. Türkiye'de bu kodun karşılığı "turgut"dur.

* Yeşil kundura: (arg.) Asker botu.

* Zorlu ikili: (arg.) Asker karavanasında çıkan fasulye ile kapuska yemeği.