Ankara-Kahire hattı: Yakınlaşmanın ikinci turu

*Fotoğraflar: AA. 

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Türkiye-Mısır, ilişkilerdeki gerilimin yumuşamasına dair ilk sinyalleri geçen yıl vermişti.

İstihbarat düzeyinde başlayan temaslar sekiz yıllık kesintinin ardından diplomatik alana taşınmış ve 5-6 Mayıs 2021'de Türk Dışişleri Bakanlığından bir heyet Mısırlı meslektaşları ile Kahire'de görüşmüştü.

TIKLAYIN - Bu yakınlaşmayı neye borçluyuz?

Görüşmelerde iki taraftan basına yansıdığı kadarıyla Doğu Akdeniz ve Libya başta olmak üzere, Irak ve Suriye gibi bölgesel meseleleri ile ticari ilişkiler gündemdeydi. 

Dört ay sonra, Mısır Dışişleri Bakanlığı yetkilileri 7-8 Eylül tarihlerinde Türkiye'ye gerçekleştirecekleri ziyaret ile görüşmelerde ikinci turu gerçekleştiriyor. 

• İlk tur görüşmelerde olduğu gibi Türkiye heyetine Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal, Mısır heyetine ise Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Hamdi Loza başkanlık edecek.

Doğu Akdeniz'deki rezervler

Mısır, Doğu Akdeniz'deki rezervleri 2022'ye kadar kullanıma sokmayı hedefliyor. Türkiye kulisleri bu noktada iki ülke arasındaki bir işbirliğinin ekonomik çıkarlar için iyi olacağı görüşünde. 

Mısır 2000'li yılların başında Arap doğal gaz hattı üzerinden İsrail, Suriye ve Ürdün'e gaz satarken 2012 sonrasında ithalatçı konumuna düştü. 

Ticaret hacmi artışta

AA'nın yayınladığı verilere göre Türkiye-Mısır arasındaki ticaret hacminde 2016 ve 2017 yıllarında kısmi düşüş yaşansa da sonraki yıllarda yeniden bir toparlanma yaşandı.

Türkiye'nin Mısır ile ilişkileri Temmuz 2013'te Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin devrilmesiyle sonuçlanan askeri darbeyle bozulmuştu.

Afrika kıtasında Türkiye'nin en fazla ihracat yaptığı ülke olan Mısır ile ticaret, iki ülke arasında STA'nın imzalandığı 2005 yılında 955 milyon dolardı.

• Türkiye o yıl 687 milyon dolar ihracat yaparken, ithalat 267 milyon dolar olarak kaydedilmişti. 2001 yılında ise toplam ticaret hacmi yalnızca 513 milyon dolardı.
• Muhammed Mursi'nin göreve geldiği yıl olan 2012'de ise ticaret hacmi ilk kez 5 milyar dolara ulaşarak rekor kırdı.
• 2013 ve takip eden yıllarda ortalama 4 milyar dolar üzerinde gerçekleşen, 2018'de ise yeniden 5.2 milyar dolara yükselen ikili ticarette Türkiye'nin ihracatı söz konusu yılda 3.1 milyar dolar olurken, ithalatsa 2.2 milyar dolar olarak gerçekleşti.
• 2018 yılı sonrası diplomatik ilişkilerdeki gerilemeye bağlı olarak düşüş kaydeden ticaret hacmi, 2019 ve 2020 yıllarında 4.8 milyar dolar civarında seyretti.

Müslüman Kardeşler meselesi

Ankara, İstanbul'dan yayın yapan muhalif Mısırlı televizyon gazetecilerinin faaliyetlerine son vererek Mısır'a bir anlamda yeşil ışık yaktı. 

2013'te Sisi tarafından gerçekleştirilen askeri darbe sonrası ülkesinden kaçan birçok Müslüman Kardeşler üyesi başta İstanbul olmak üzere Türkiye'ye gelerek darbeye karşı yayınlar yapmaya başlamışlardı.

Müslüman Kardeşler'le bağlantılı yayın organları Mekameleen, El Sharq ve Vatan televizyonlarının yayınları Mayıs ayındaki görüşmeler öncesinde yasaklandı. 

(PT)