Altyapıya Sahip Olan, Ticareti Kontrol Eder

Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu’na (KESK) bağlı sendikalar ile Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne (TMMOB) bağlı odalar, “Türk Telekom’un (TT) özelleştirilmesi sürecinde gelinen aşama ve TT çalışanlarına yönelik tehdit” üzerine ortak bir basın toplantısı yaptılar.

Basın Yayın ve İletişim Emekçileri Sendikası’nda (Haber-Sen) gerçekleştirilen toplantıya sendika adına Kemal Keleş, Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Göltaş, İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Yönetim Kurulu Başkanı Taner Yüzgeç ve Makine Mühendisleri Odası (MMO) Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz katıldılar.

Sendika ve oda temsilcileri, hisselerin halka arzı ile TT dahil kamu kuruluşlarının hükümet yandaşı şirketlere peşkeş çekileceğini savunarak, “Küçük tasarruf sahiplerinin hisse almasının bir önemi yoktur. Esas pay büyük şirketlerin elinde toplanacak ve bu süreç, TT’nin daha sonra bir büyük tekelin eline geçmesiyle sonuçlanacaktır” dediler .

Geçmiş yasaya göre, TT’nin yüzde 51’i satılmadan çalışanlarının başka bir kurumu naklinin mümkün olamadığını hatırlatan basın açıklamasında, “halka arz yoluyla hisse senedi satışının ardından, TT çalışanlarının iş güvencesinden yoksun kalacağı” da hatırlatıldı.

“ABD’nin iktidar programından”

Hidroelektrik santralleri ile TT’nin, “hisse senedine çevrilebilir menkul kıymetler kullanılması” yoluyla özelleştirilmek istendiğini vurgulayan basın açıklamasında, “TT’nin satışı ile elektronik ticarette hakimiyet kurmak isteyen firmalara yol açıldığı” vurgulandı.

Açıklamada, TT’nin satışının küresel sonuçlarına ilişkin tespitler yer aldı:

* TT’nin satılmasına yönelik çabalar, global enformasyon altyapısının oluşturulmasına yöneliktir ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) hegemonyasının daha kolay kurulmasını sağlayacaktır. Bu hedef, ABD’nin kendi iktidar programında vardır. Altyapıya kim sahip olursa, buradan tüm ticareti kontrol edecektir”

* TT sadece telefon hizmeti veren bir kuruluş değildir. Artık televizyon yayını, telefon, radyo, internet hizmetlerinin evliliği söz konusudur ve birinci hedef e-ticarettir. Tıkanmış elektronik sanayilerinin önünü açmak isteyen uluslararası tekeller, önlerinde buna engel olacak hiçbir devlet, yasa, mevzuat ve toplumsal muhalefet istememektedirler.

Doğal tekeller ve rekabet

* Gaz, elektrik, su, demiryolu, haberleşme altyapısı gibi ağ biçiminde dağıtılan mal ve hizmetler doğal tekel konumundadır. Doğal tekellerin temel özelliği ilk yatırım maliyetlerinin yüksek oluşudur. Bu özellikleri nedeniyle doğal tekeller, gerek mal ve hizmetin kalitesini artırarak gerekse rekabet ortamı yaratarak mal ve hizmet fiyatlarını ucuzlatma şansının olmadığı alanlardır.

* Yani doğal tekellerde bir bölgede birden fazla hizmet ağı kurmak ekonomik değildir. Dolayısıyla özelleştirmecilerin temel tezi olan rekabet ortamı yaratarak mal ve hizmet fiyatlarını ucuzlatmak fikri geçersizdir. Yani bu sektörlerde gerçek rekabet şansı yoktur. Doğal tekellerde rekabet fikri, kurgusaldır.

* Telekom'un özelleştirilmesi ucuzluğu değil yoksulluk ve eşitsizliği arttıracaktır

* Özel sektör, lisans almak için Telekom'un tekelinin kalkacağı 2003 yılı sonunu beklemekte ve sık sık sektörün rekabete açılmasıyla fiyatların ucuzlayacağından dem vurulmaktadır. Oysa dünyanın hiçbir yerinde kamu hizmetlerinin serbest piyasaya açılmasından sonra tüketiciye yansıyan fiyatlar azalmamış, aksine artmıştır.

* Ucuz ve kaliteli iletişim herkesin hakkıdır ve TT'nin özelleştirilmesi hem tek tek vatandaşlar arası hem de bölgeler arası eşitsizliği arttıracaktır. Sürekli "bilgi çağı", internet, bilgiye ulaşmakdan bahsedilmektedir. Zaten çok sınırlı olan internete erişim oranı, özelleştirme sonucu daha da düşecektir ve sayısal eşitsizlik büyüyecektir.

TT çalışanlarını bekleyenler

* Geçmiş yasaya göre, TT'nin yüzde 51'i satılmadan memurların başka kuruma nakli mümkün değildi. Bu konuda ilgililer herhangi bir açıklama yapmadılar.

* Telekom Genel Müdürü Mehmet C. Ekinalan’ın ve bakanların açıklamalarından, TT çalışanlarını bekleyenler de anlaşıldı:

* Türk Telekom'un özelleştirilmesi ile 63 bin çalışanın büyük kısmının işine son verilecektir.

* Çalışanların iş güvencesi elinden alınarak bireysel sözleşmeler yapılacaktır.

* Sınırsız çalışma getirilerek, mesai süresi 12 saate çıkarılabilecektir.

* "Performans değerlendirmesi" adı altında subjektif ölçülere dayalı ücret belirlemesi yapılacaktır.

Türk Telekom'la ilgili yalanlar

* Telekom'un kârlılığını yitirdiği söylenmiştir, oysa kurum bu yıl Ankara'da kurumlar vergisi rekortmeni olmuştur.

* "Telekom'da 40 bin işçi boş oturuyor" denmektedir, ancak Telekom hizmetleri taşeron firmalara verilerek işçiler boşa çıkarılmakta ve siyasi iktidarların yandaşlarına rant aktarılmaktadır.

* Genel Müdür Ekinalan kurumla Türkcell'i kıyaslamaktadır, oysa Turkcell kurulduğunda 500 milyon dolara tüm altyapı hazır ve çalışır vaziyette GSM lisansı aldı. Daha sonra da devletten 500 milyon dolar kredi alarak verdiği parayı da geri aldı. Tüm bunlar ortadayken bu kıyaslama yapılabilmektedir.

* TT arpalık olarak kullanılmış, kurum içinden yetişen uzman mühendisler başka görevlere kaydırılmış, iktidar yandaşı ve yetkin olmayan elemanlar alınmış, örgüt yapısı karmakarışık edilmiştir.

* Tüm bunlara rağmen TT hala ülkenin "altın yumurtlayan tavuğu" olma sıfatını sürdürmekte ve Türkiye'nin dört bir yanında, hiçbir özel şirketin yapamayacağı yetkinlikte hizmet vermektedir.

Hükümete sorular

* Türkiye'nin en fazla kâr eden ve tüm halka hizmet sağlayan bir kurumunu özelleştirmek için bu hırs neden?

* Kaynak yaratmak için, geçmiş hükümetlerin yaptığı gibi, ülkenin tüm zenginliklerini ve altyapısını tekellere peşkeş çekmek yerine öncelikle vergide adaleti sağlamayı ne zaman gündeme getireceksiniz?

* İktidara gelirken tüm uygulamaların şeffaf olacağını, konuyla ilgili alandaki meslek ve çalışan örgütleri, üniversitelerle işbirliği içinde olacağınızı ve görüşlerini alacağınızı vaat etmiştiniz. Telekomünikasyon sektöründe kapalı kapılar arasındaki görüşmelerinizi ne zaman halka açıklayacaksınız ve ne zaman sektörde örgütlü sendika, meslek odaları, dernek ve konuyla ilgili akademisyenlere danışacaksınız?

* Tüm gelişmiş ülkeler e-ticarete ve internet üzerinden hizmet vermeye hazırlanırken, ülkemizin telekomünikasyon altyapısını yerli ve yabancı tekellere gümüş tepside sunmayı nasıl açıklıyorsunuz?

* Sık sık sözünü ettiğiniz "ulusal çıkarlarımız" kavramı, bir avuç sermayedarın çıkarı mıdır yoksa ayrımsız tüm halkın hakkını mı belirtmektedir?

* İstihdam yaratmak ve yatırım yapmak yerine, içlerinde Türk Telekom çalışanlarının da olduğu milyonlarca kişiyi işsizliğe mahkum etmekle ekonomiyi nasıl düzlüğe çıkartacaksınız ve krizi nasıl atlatacaksınız? (BB)