Altın Madeni Bilgilerinin Gizlenmesi AİHMde
Avukatlar, 11 Şubat 2005'te, Maliye Bakanlığı'na, Bergama Ovacık'taki daha önce uluslararası şirket Newmont/Normandy, bugün de Koza Altın AŞ tarafından işletilen altın madeniyle ilgili 14 başlıkta bilgi istemişti.
Ancak, Maliye Bakanlığı, Bilgi Edinme Hakkı kapsamındaki başvuruda sorulan bilgileri, "vergi mahremiyeti"ni gerekçe göstererek vermemişti.
Bunun üzerine avukatlar Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu'na itirazda bulunmuş, Kurul istenen bilgilerin verilmesine karar vermiş, ancak Bakanlık yine de bu bilgileri vermemişti.
İlgili kamu görevlileri hakkında suç duyurusunda bulunuldu, ama Maliye Bakanlığı bu kamu görevlileriyle ilgili soruşturma izni de vermedi.
Avukatlar, bu konuyla ilgili Ankara Bölge İdare Mahkemesi'ne başvurdu, ama bu itiraz da reddedildi.
Bunun üzerine iç hukuk yollarının tükendiğini bildiren avukatlar, "gerek Bergama Madeni'yle ilgili gizliliğin kaldırılması, gerekse bilgi edinme hakkının yerleşmesi için", adil yargılanma hakkının ve etkin hukuksal başvuru yollarına erişim hakkının ihlal edildiği iddiasıyla AİHM'ye başvurdular.
Maliye'nin bir türlü yanıtlamadığı sorular
Bakanlığın bir türlü yanıt vermediği sorular şunlar:
* Madenin işletildiği 1997 yılından bugüne kadar 5177 sayılı yasa değişikliğinden önce her yıl için bildirilen işletme yıllık brüt karının ne olduğu,
* İşletme yıllık brüt kan üzerinden yıllar itibariyle ne miktar devlet hakkı tahakkuk ettiğini, fiilen ödenen miktarın ne olduğunu,
* Madenin işletildiği 1997 yılından bu güne kadar 5177 sayılı yasa değişikliğinden Önce madencilik fon iştiraki olarak ne miktar fon alacağı tahakkuk ettiği, fona fiilen ödenen miktarın ne olduğu,
* 5177 sayılı yasa değişikliğinden sonra ruhsat sahibi tarafından beyan edilen ocak başı satış fiyatının ne olduğu,
* Beyan edilen ocak başı satış fiyatlarında Bakanlıkça bir eksiklik olup olmadığı yönünde denetim yapılıp yapılmadığı, eksik beyanların tamamlatılıp tamamlatılamadığı,
* Beyan edilen ya da tamamlatılan ocak başı satış fiyatları üzerinden 5177 sayıh yasa değişikliği sonrası ne miktar devlet hakkı tahakkuk ettirildiği, fiilen tahsil edilen devlet hakkının ne kadar olduğu,
* İşletmecinin 1997 yılından bugüne kadar her vergilendirme dönemi için Bakanlığa ne miktar kurum kazancı beyan ettiği, Bakanlıkça ne miktar vergi alacağının tahakkuk ettirildiği, bu alacağın ne kadarının, fiilen tahsil edildiği, tahakkuk eden ancak tahsil edilmemiş vergi alacağı olup olmadığı,
* Vergi borçlarının ne miktarının ihracatta vergi iadesi yoluyla mahsup suretiyle ödendiği,
* Maden Kanununun 14 üncü maddesi gereğince devlet hakkının denetlenmesi amacıyla Maden Kanununun Uygulanmasına dair Yönetmeliğin 32 nci maddesi gereğince 1997 yılından bugüne hazırlanarak Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığına verilmesi gereken bilançolar ile Bakanlıklarına sunulan bilançoların uygunluk içinde olup olmadığının denetlenip denetlenmediği, denetlenmiş ise bilançolar arasında uygunsuzluk bulunup bulunmadığı,
* Ruhsat sahiplerinden 3213 sayılı Yasanın 13 üncü maddesi uyarınca alınan teminatların nevi ve nakdi miktarının ne olduğu,
*.1997 yılından bugüne kadar Maden Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 20. maddesi gereğince kontrol ve denetim amacıyla ne miktar paranın madencilik fonundan ödendiği, bu paranın ne miktarının madenci teminatından karşılandığı,
* Adı geçen şirketlerden Bakanlığın vergi, idari para cezası, harç v.b adı altında tahsil edilememiş alacağının olup olmadığı, varsa bu alacakların tahsili yönünde eylemli bir çalışma olup olmadığı,
*. AİHM kararı gereğince Hazine tarafından ödenecek tazminatların buna sebep olan kamu görevlilerinden rucuen tahsili için Devlet Memurları Kanununun 12 ve 13 üncü maddeleri ile 4748 sayılı Yasanın 3 üncü maddesi gereğince Bakanlıkça bir hazırlık çalışmasının yapılıp yapılmadığı, devlet hazinesinden ödenecek tazminatların yasa dışı maden işletmesi yapan şirketlerden tahsili yolunda bir çalışma olup olmadığı,
* AİHM kararı sonrası ödenecek tazminatların sorumlu kamu görevlilerinden rucuen tahsili yönünde bir çalışma başlatılmasının düşünülüp düşünülmediği. (TK)