Greenpeace’in talebiyle Akkuyu ÇED (Çevresel etki değerlendirmesi) raporunu değerlendiren Viyana Doğal Kaynaklar ve Yaşam Bilimleri Üniversitesi, Su, Atmosfer ve Çevre Bölümü, Güvenlik ve Risk Bilimleri Enstitüsü eksik noktalarla ilgili bir rapor hazırladı.
Greenpeace’den verilen bilgiye göre, özellikle nükleer risk ve güvenlik üzerinde çalışan uzmanlar tarafından hazırlanan rapor, atıkların transferi ve kullanılmış atıkların depolanması sorunlarına odaklanıyor.
Akkuyu nükleer santralinde kullanılacak yakıt çubuklarının Rusya’ya geri transferi durumunda tek muhtemel taşımacılık rotasının Akdeniz ve İstanbul Boğazı üzerinden geçtiği, bu durumun İstanbul’u tehlikeye atacağı belirtiliyor.
Yanıtsız sorular
Raporda konuyla ilgili açık bırakılan sorular ise şöyle:
* Ulaştırma kazalarına dair bir kaza analizi yürütüldü mü? Ne tür olası kazalar göz önünde bulunduruldu? Güvenlik incelemesinde terör saldırıları veya savaş koşulları ulaşım açısından ele alındı mı?
* Ulaşım operasyonundan kim sorumlu olacak? Sorumlu şirket radyoaktif materyallerin gemiler aracılığıyla taşınmasında deneyimli mi?
* Tüketilmiş yakıt çubuklarının Akkuyu’dan Rusya limanlarına taşınmasında hangi ulaşım yolları düşünüldü? Civar şehirlerin karşılaşabileceği risklere ilişkin (iç tehlikeler, mavnanın batması, terör saldırıları) incelemeler yürütüldü mü? Gemini batması durumunda ne olacak? Böyle bir durumun deniz yaşamı üzerindeki radyoaktif etkileri değerlendirildi mi?
* Ulaşım rotası doğrudan İstanbul Boğazı’ndan geçtiği takdirde deniz kazalarını engellemek için özel tedbirler alındı mı? Boğaz, mavnanın geçişi sırasında özel olarak kapatılacak mı?
Güvenlik açıkları
Raporun dikkat çeken vurgularından biri de güvenlik konusunda açıklar olduğuna dikkat çekmesi. Akkuyu projesinin emniyet şartları ve hedeflerini oluşturmada WENRA (Batı Avrupa Nükleer Düzenleme Kurumu) şartlarının ve Fukuşima felaketinden çıkarılan derslerin göz önünde bulundurulup bulundurulmadığına ÇED raporunda değinilmediği de ifade ediliyor.
İmza kampanyası
Raporu Avrupa genelinde nükleer güvenlik üzerine çalışan uzmanların hazırladığını hatırlatan Greenpeace Akdeniz İklim ve Enerji Kampanyası Sorumlusu Pınar Aksoğan da ÇED raporunun üçüncü kez sunulmasına rağmen hala eksiklerle dolu olduğunu söyledi.
“15 milyon insanın yaşadığı İstanbul’dan nükleer atıkların geçmesi konusuna değinilmemesi kapsamlı bir çalışma yapılmadığının göstergesi.”
Greenpeace’in ÇED raporunun onaylanmaması için başlattığı kampanyaya 250 binden fazla insan imza verdi. (YY)
Rapora buradan ulaşabilirsiniz.