AİHM: Kamu Düzeni Gerektirse Dahi Ceza Orantılı Olmalı
PKK lideri Abdullah Öcalan'ın tutuklanmasını İzmir'de protesto eden Halkın Demokrasi Partisi (HADEP) Çiğli İlçe yöneticileri Abdullah Yılmaz ve Erdem Kılıç Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde (AİHM) açtıkları davayı kazandılar.
AİHM, dün (17 Temmuz) verdiği kararında, Kasım 1998'de katıldıkları eylem nedeniyle "örgüte yardım ve yataklık" iddiasıyla mahkum edilen iki HADEP'linin adil yargılanmadıkları ve ifade özgürlüğü haklarının ellerinden alındığına hükmetti.
DGM protesto eylemi için "yardım" dedi; ağır ceza verdi
İzmir Devlet Güvenlik Mahkemesi (DGM), Yılmaz'ı eski Ceza Yasası'nın 169. maddesi uyarınca üç yıl 9 ay, Kılıç'ı da 4 yıl 4 ay hapse mahkum etmişti.
DGM'lerde o dönem askeri üye bulundurmasının "tarafsız ve bağımsız" yargılamaya gölge düşürdüğünü ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) "ifade özgürlüğü hakkı"nı güvence altına alan 10. maddesinin ihlal edildiğini savunan iki HADEP'li AİHM'e başvurmuşlardı.
Türkiye hükümetinin ifade özgürlüğü hakkına dayanaksız şekilde müdahale ettiğini bildiren ve ileri sürülen gerekçeleri yetersiz bulan AİHM, "Öcalan'ın yakalandığı dönemde Türkiye'de gergin olan siyasi iklimde, kamu düzeninin korunması dahi amaçlanmış olsa, ilgililere verilen cezalar, gözetilen meşru amaçlar dikkate alındığında hem nitelik hem de ağırlığı bakımından açık şekilde orantısız" diye bildirdi.
Cezaları "demokratik bir toplumda gereksiz" bulan AİHM, Yılmaz ve Kılıç'a 2 bin 500'er YTL tazminat (toplam 9 bin 500 YTL) ödenmesine karar verdi.
Son yıllarda AİHM başvuru ve tazminatlarında düşüş
AİHM'in 2005 yılından bu yana Türkiye ile ilgili tazminat cezalarında, başvurulardaki azalmayla birlikte bir düşüş yaşanıyor. AİHM, 2007 yılında 62 kişinin yaptığı başvuruda Türkiye'yi, ifade özgürlüğü ihlalleri ve adil yargılama yapılmadığı gerekçesiyle 219 bin 080 YTL (123 bin 912 avro) ödemeye mahkum etmişti.
2008'in ilk üç ayında da 10 kişinin açtığı davada Türkiye, 36 bin 150 YTL (21 bin avro) tazminatla cezalandırılmıştı. (EÖ/EZÖ)
