AB ile Gümrük Birliği Pazarlığı

Dış ticarette yaşanan "pazar daralmasını" aşmak isteyen Türkiye, Rusya ve Ukrayna ile "serbest ticaret anlaşmaları" yapmak için Gümrük Birliği Anlaşması'nda yer alan bağlayıcı hükümlerin gevşetilmesi talebiyle Avrupa Birliği'ne (AB) başvurdu.

Sanayiciler ise, Dış Ticaret Müşavirlikleri'nin özelleştirilerek özel sektöre bağlanmasını ve yeni bir anlayışla örgütlenmesini istiyor. Yeni pazarlara açılmak ve ihracatı artırmak için gerekli teşvik politikalarını da yetersiz bulan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, özellikle ihracat kredi desteklerinin artırılmasını istiyor.

"Gümrük Birliği Türkiye'nin yolunu tıkıyor"

AB ile Gümrük Birliği Anlaşması çerçevesinde, Birliğin serbest ticaret anlaşmaları yaptığı ülkelerle aynı şekilde masaya oturmak isteyen Türkiye'nin, kapısını çaldığı Suriye, Lübnan, Ürdün, Mısır, Tunus, Fas ve Cezayir gibi ülkeler tarafından da oyalanıyor.

Dış Ticaret Müsteşarlığı yetkililerine göre "diplomatik bir üslupla Türkiye'yi bekleten ülkeler" arasına Şili ve Meksika da katıldı.

AB'nin Kopenhag sonrası "Gümrük Birliği'nin genişletilmesi ve derinleştirilmesi" diye bir kavram ortaya atılmıştı ama, bu kavram Türkiye'nin beklentilerini karşılamaktan uzak.

AB üyesi olmadan asla!

Gümrük Birliği tam üyeliğin bir parçasıdır. Ankara, Brüksel'e, “Beni tam üye olarak alıyor musun almıyor musun? Taahhüt ver. 12'lerin statüsüne almıyorsan, Norveç statüsüne girmek istiyorum” diyebilir.

Erol Manisalı, 1998 yılında yayınlanan Türkiye-Avrupa İlişkileri adlı kitabında, "Norveç Statüsü”nü şöyle anlatıyor:

"Norveç halkı da AB'ye girmek istemedi. Petrolü bulduktan sonra çok zengin oldular. AB bütçesine zengin bir ülke olarak fazladan bir katkıda bulunup, diğer ülkelerin vatandaşlarını zengin etmek istemedikleri için katılmak istemediklerini belirttiler.

Ama Avrupa Ekonomik Bölgesi çerçevesinde, bir nevi serbest ticaret bölgesi olarak, AB pazarıyla bütünleşme içindeler. Tabii ki bizim gibi tek yanlı bir bütünleşme değil. Avrupa Ekonomik Bölgesi Anlaşması dengeli, Norveç'in ulusal çıkarlarını 15'ler karşısında koruyan bir anlaşma oldu."

Türkiye'nin serbest ticaret anlaşması yapmak istediği Ukrayna ve Rusya, nüfusları itibarıyla başlı başına iki büyük pazar olarak görülüyor. Henüz alım güçleri yüksek görünmese de doğal kaynakları, altyapıları ve kalkınma yolunda attıkları adımlar nedeniyle cazip hale gelmeye başlayan bu iki ülkeye Türkiye avantajlı olarak önde girmek istiyor. İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi (İGEME) verilerine göre:

Doğal Kaynaklar: Demir cevheri, kömür, manganez, doğalgaz, petrol, tuz, sülfür, grafit, titanyum, magnezyum, nikel, cıva, kaolin. (NK/BB)