2020'de 3 bin futbol sahası büyüklüğünde orman yangınlarda yok oldu

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in, 2020’de yaşanan orman yangınları ile bu yangınlara müdahalede görev yapan personel ve araç sayılarının açıklanması istemiyle verdiği soru önergesini bir yıl sonra yanıtladı.

Pakdemirli, 2020’de Türkiye’de 3 bin 399 orman yangını çıktığını, bu yangınlarda 20 bin 971 hektar orman alanının zarar gördüğünü söyledi.

6 idari helikopter, 2 amfıbik uçak ve 27 yangın söndürme helikopterinin orman yangınlarıyla mücadelede görev yaptığını ifade etti.

Hava aracı kiralama işlemlerinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'na göre yapıldığını anlatan Bakan Pakdemirli, Bakanlık tarafından uçak satın alınmadığını, orman yangınlarıyla mücadelede kullanılan uçaklardan kiralama yöntemiyle hizmet alındığını söyledi.

THK'nin uçakları için gerekçe: Eski

THK’nin uçaklarının kiralanmamasıyla ilgili soruya da yanıt veren Pakdemirli, THK’nin CL-215 tipi uçaklarının eski teknoloji, piston motorlu verimi düşük uçaklar olduğunu belirtti ve şöyle konuştu:

“Piston motorlu uçakların kullanmış olduğu yakıttan dolayı (piston motorlu uçakların kullanmış olduğu avgas yakıtı havaalanında bulunmamaktadır) sıklıkla ikmal sorunları ile karşılaşılmaktadır. Bu uçaklar yangınlarda etkili ve verimli olarak çalıştırılamadığından dolayı yangınlara müdahalede zafiyet oluşturmaktadır. Bu sebeplerle son yıllarda yangınlara daha etkili şekilde müdahale edilebilen Turboprop veya Turbofan motorlu uçaklar kullanılmaktadır.”

Kiralanan amfıbik uçakların Milli Savunma Bakanlığı'na verilmesinin söz konusu olmadığına değinen Bakan Pakdemirli, “Bakanlığımız tarafından, ihtiyaç duyulması halinde yeni helikopter ve uçak kiralama işlemleri yapılacaktır. Şu aşamada yeni kiralama yapılması planlanmamıştır. 30 Temmuz 2021 itibariyle, 6 idari helikopter, 39 yangın söndürme helikopteri ve 3 amfıbik uçak ile yangınlara havadan müdahale edilmektedir” açıklamasında bulundu.

"En aza indirmek kamunun sorumluluğu"

Pakdemirli’nin soru önergesine verdiği cevapları değerlendiren Ömer Fethi Gürer “Her orman yangını binlerce yetişmiş ağacı yok ederken doğa ve doğal dengeyi bozmaktadır. Orman yangınları birden çok nedenden çıkmaktadır. En aza indirmek kamunun sorumluluğudur. Bakanlık liyakat ve deneyimi önceleyen kadrolarla dünde yaşanmış eksiklikleri de doğru değerlendirip geleceğe en iyi sonuç verecek düzenlemeleri saptayıp hazırlıklı olmalıdır. Yangın başladığında söndürmek genişlemesine göre daha kolay olacağı için erken mücadele önlem takip denetim müdahale sistemleri tüm baştan yeniden ele alıp planlamalıdır. Orman yangınlarının yaşanmaması için çalışmalarda işin uzmanı herkesim görüş ve önerisi de dikkate alınmalıdır” dedi.

Gürer, önergesinde şu soruların yanıtlanmasını istemişti:

Ülkemizde yaşanan orman yangınlarıyla binlerce ağaç ne yazık ki yok olmuştur. 2020 yılında yangın çıkan bölge sayısı kaçtır?
Ülke genelinde yanan alanlar toplamı kaç hektardır? 2020 yıllarında çıkan yangınlara müdahale amaçlı kullanılan uçak ve helikopter sayısı ne kadardır?
Ülkemizde THK’ya ait olan, 9 adet Bombardier CL-215 model yangın söndürme uçağının olmasına rağmen, Rusya’dan yangın söndürme uçağı alınmasının nedeni nedir?
THK’ya gereken destek sağlanarak mevcut uçakların yangın için kullanılması hususunda çalışmalar yapılmakta mıdır?
Yetişmiş personel varlığı, hangarları, teknik donanımına rağmen THK’yı güçlendirmek yerine yeni uçak alınmasını nedir? Rusya’dan alınan BE-200 serisi amfibik uçak sayımız kaçtır?
Rus uçaklarının, FAA (Amerikan Federal Havacılık İdaresi) veya EASA'dan (Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı) tip sertifikası olmamasına rağmen, bu uçakların alınmasının nedeni nedir?
THK’ne ait olan, 9 adet Bombardier CL-215 model yangın söndürme uçağının kullanılmamasının nedeni nedir?
Bakanlığınızın, BE-200 serisi amfibik uçaklarını Milli Savunma Bakanlığına vermesi nedeni ile yeni yangın söndürme uçağı kiralayacağı doğru mudur?
Orman yangınlarında müdahale için hazır tutulan uçak ve helikopter sayısı kaçtır?

2021'deki orman yangınları

Türkiye için 2021 orman yangınları açısından bir felaket yılı oldu. 28 Temmuz’da 2021'de Antalya Manavgat’ta başlayan yangınlar, Akdeniz, Ege, Marmara, Batı Karadeniz ve Güneydoğu Anadolu’ya yayıldı.

12 Ağustos itibariyle 49 ilde 299 orman yangını çıkmıştı. Yangınlarda 8 kişi hayatını kaybetti. Ölen hayvanların sayısına ilişkin bir veri ise aradan geçen aylarda verilmedi.

Yangınlara Rusya’dan kiralanan 3 söndürme uçak yetişemeyince Azerbaycan, Ukrayna, Rusya, İspanya, Hırvatistan, Katar ve İran personel ve araç desteği sağladı.

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Türk Hava Kurumu’nun (THK) uçaklarını kullanmaması ise eleştiri konusu oldu.

Yangınların yerleşim yerlerine sıçraması nedeniyle yüzlerce köy ve kasabadan binlerce kişi kara ve deniz yoluyla tahliye edildi.

Sadece Manavgat'ta 56 bin 663, Marmaris'te 12 bin 935, Bodrum'da 11 bin 898, Köyceğiz'de 1629 ve Gündoğmuş'ta 685 olmak üzere toplam 83 bin 810 hektarlık alan yandı.

Bu yangınların büyüklüğü İstanbul'un yüzölçümünün yüzde 15'inden daha büyük ve 118 bin futbol sahası büyüklüğünde.

Türkiye Orman Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre de 1988-2019 arasında çıkan 68 bin 579 adet yangında 336 bin 824 hektarlık alan yanmış durumda. Bu veri, yılda ortalama 2 bin 143 adet yangına ve 10 bin 526 hektar alanın tahribine tekabül ediyor.

(HA)