17 Aralık E
Aralarında yazar, Diyarbakır Eski Milletvekili; Tarık Ziya Ekinci, Tunceli Belediye Başkanı Songül Erol Abdil, yazar, çevirmen; Nuretttin Elhüseyni, ses sanatçısı Nilüfer Akbal, Mardin Eski Milletvekili Ahmet Türk, Bayındırlık eski bakanı, Mardin eski milletvekili Şerafettin Elçi, Diyarbakır Eski Belediye Başkanı Mehdi Zana, yazar Mehmet Uzun, Diyarbakır Eski Milletvekili Leyla Zana , Paris Kürt Enstitüsü Başkanı Kendal Nezan, Berlin Eyalet Parlamentosu Üyesi Hêlin Evrim Baba , editör, yazar; Ümit Fırat, gibi Türkiye ve yurtdışında tanınmış Kürt aydın ve politikacıların bulunduğu 200 kişinin imzasını taşıyan "talepler listesi" 8 Aralık 2004 tarihli International Herald Tribune gazetesi ile Fransa'da yayınlanan Le Monde Gazetesi'nin bugünkü (9 Aralık) nüshasında yayınlandı.
"Bölgesel barış, istikrar ve adalet için" taleplerin karşılanmasını ve Türkiye'nin Avrupa Birliğine girişinin önkoşulu olarak değerlendirilmesini isteyen Türkiye Kürtleri, bu metni 17 Aralık 2004 öncesinde, Türkiye ve Avrupa Birliği yetkili kurumlarına da sunacak.
Paris Kürt Enstitüsü'nün girişimiyle hazırlanan ve 200 Türkiye Kürdünün imzaladığı "Türkiye'de Kürtler Ne İstiyor?" başlıklı duyuruda Kürt sorununun demokratik çözümü için alınması istenen temel önlemler şöyle:
* Kürt bölgesinin ekonomik onarımını amaçlayan, 1990'lı yıllarda zorla boşaltılan 3400'ü aşkın Kürt köyünün yeniden inşasını ve üç milyona yakın Kürt göçmeninin yurtlarına ve yuvalarına dönüşünü teşvik önlemlerini de içeren kapsamlı ve Avrupa destekli bir kalkınma programı hazırlanıp uygulamaya konulması;
* Barış ve güven ortamının yaratılması, şiddet ve silahlı çatışma sayfasının tamamen kapatılması için genel bir siyasi affın çıkarılması;
* Kürt halkının varlığını tanıyan, ona kendi dilinde resmi eğitim - öğretim sistemi ve medya faaliyetleri, kendi kimliğiyle dernek, kurum ve parti kurup kültürünü ve siyasal istemlerini özgürce ifade etme ve savunma haklarını garantileyen, yeni, çağdaş, demokratik bir anayasa hazırlanıp yürürlüğe geçirilmesi.
Kürt toplumunun siyasi ve kültürel çeşitliliğini temsil eden kişilerin imzasına açılan metnin tamamı şöyle:
"Türkiye'de Kürtler Ne İstiyor?"
6 Ekim tarihli Avrupa Komisyonu ilerleme raporunda sayıları 15-20 milyon olarak belirlenen Kürtler, Türkiye nüfusunun takriben dörtte birini oluşturmaktadır.
Tarihi süreç içinde oluşan her insan topluluğu gibi onların da atalarının toprakları üzerinde onurla yaşamaları, kimliklerini, kültürlerini, dillerini koruma ve çocuklarına serbestçe iletebilmeleri en doğal haklarıdır.
20. yüzyıl boyunca büyük haksızlıklara uğrayan bu halk, Türkiye'nin, barışçı, demokratik, çoğulcu ve çok kültürlü bir topluluk olarak algıladıkları Avrupa Birliği'ne katılma sürecini, kendileri için daha iyi bir gelecek umudu olarak görmektedir. Bu demokrasiler ailesine katılabilmek için, Türkiye, kültürel çeşitliliğe ve siyasal çoğulculuğa saygılı, gerçek bir demokratik ülke olmak zorundadır.
Özellikle Kürt vatandaşlarına, Avrupa'nın demokratik ülkelerinin yurttaşları olan Bask, Katalan, İskoçyalı, Lapon, Güney Tirollu, ya da Walonlara tanınan, ya da bizzat kendisinin Kıbrıs Türkleri için talep ettiği haklara eşdeğer haklar garantilemelidir.
Kamu vicdanı çifte standartlı bir politikayı kabul edemez; böylesi bir politika, giderek Avrupa Birliği'nin manevi itibarını sarsacağı gibi, Türkiye rejiminin Avrupa kamuoyu nezdindeki imajının da zedelenmesine yol açacaktır.
Avrupa süreci, Türklere ve Kürtlere yeni ve umut verici perspektifler açmakta ve onlara Kürt sorununun mevcut devlet sınırları çerçevesinde barışçıl bir çözüm şansı sunmaktadır. Bu tarihi fırsat hakkıyla değerlendirilmelidir.
Bu bağlamda, aşağıda imzası bulunan ve Kürt toplumunun siyasi ve kültürel çeşitliliğini temsil eden kişiler, demokratik çözüm için şu temel önlemlerin alınmasını zorunlu görmektedirler:
Kürt halkının varlığını tanıyan, ona kendi dilinde resmi eğitim - öğretim sistemi ve medya faaliyetleri, kendi kimliğiyle dernek, kurum ve parti kurup kültürünü ve siyasal istemlerini özgürce ifade etme ve savunma haklarını garantileyen, yeni, çağdaş, demokratik bir anayasa hazırlanıp yürürlüğe geçirilmesi;
Barış ve güven ortamının yaratılması, şiddet ve silahlı çatışma sayfasının tamamen kapatılması için genel bir siyasi affın çıkarılması;
Kürt bölgesinin ekonomik onarımını amaçlayan, 1990'lı yıllarda zorla boşaltılan 3400'ü aşkın Kürt köyünün yeniden inşasını ve üç milyona yakın Kürt göçmeninin yurtlarına ve yuvalarına dönüşünü teşvik önlemlerini de içeren kapsamlı ve Avrupa destekli bir kalkınma programı hazırlanıp uygulamaya konulması.
Türkiye ve Avrupa Birliği yetkililerinden Türkiyeli Kürtlerin bu meşru taleplerinin yerine getirilmesini; bölgesel barışın, istikrarın ve adaletin gerçekleştirilmesini, Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliği yolunda ilerlemesinde esas alınarak değerlendirmelerini istiyoruz.
İlk imzacılar
Türkiye:
Mehmet Abbasoğlu, DEHAP Eski Genel Başkanı; Songül Erol Abdil, Tunceli Belediye Başkanı; Nesimi Aday, Şair, Yazar; Müslüm Akalın, Avukat, Urfa Barosu Başkanı; Nilüfer Akbal, Sanatçı, Müzisyen; Abdullah Akengin, Dicle Belediye Başkanı; Abdullah Akın, Batman Belediye Başkanı; İbrahim Aksoy, Malatya Eski Milletvekili; İhsan Aksoy, Yazar; Hacı Akyol, Avukat, Yazıhan Eski Belediye Başkanı; Yusuf Alataş, Avukat; Mahmut Alınak, Şırnak Eski Milletvekili; Süleyman Anık, Dargeçit Belediye Başkanı; Fırat Anlı, Yenişehir Belediye Başkanı, Diyarbakır; M. Nezir Aras, Bulanık Belediye Başkanı; İsmail Arslan, Ceylanpınar Belediye Başkanı; Ruşen Arslan, Hukukçu; Mehmet Ali Aslan, Avukat, Eski Türkiye İşçi Partisi (Tip) Genel Başkanı; Naci Aslan, Ağrı Milletvekili; Sedat Aslanaş, Avukat, TİHV Genel Sekreteri; Fahrettin Astan, Beşiri Belediye Başkanı; Nuran Atlı, Mazıdağı Belediye Başkanı; Mustafa Avcı, Kesk Genel Sekreteri; Şükran Aydın, Bismil Belediye Başkanı; Behrun Aygören, Dicle Eski Belediye Başkanı; Hüseyin Ayyıldız, Tüm-Belsen Genel Sekreteri; İhsan Babaoğlu, Diyarbakır Demokrasi Platformu Sözcüsü; Tuncer Bakırhan, DEHAP Genel Başkanı; Murat Batgi, Aktör; Osman Baydemir, Diyarbakır Belediye Başkanı; Şeyhmus Bayhan, Lice Belediye Başkanı; Mehmet Celal Baykara, Kürt-Kav Başkanı; Şefik Beyaz, İstanbul Kürt Enstitüsü Başkanı; Ekrem Bilek, Siirt Eski Belediye Başkanı; Nadir Bingöl, Ergani Belediye Başkanı; Nevzat Bingöl, Gazeteci, Yazar; Kemal Birlik, Şırnak Eski Milletvekili; Murat Bozlak, HADEP Eski Genel Başkanı; Ali Bucak, Avukat, Urfa Kültür Merkezi Başkanı; Aydın Budak, Cizre Belediye Başkanı; Murat Ceylan, Kurtalan Belediye Başkanı; Emrullah Cin, Viranşehir Belediye Başkanı; Feridun Çelik, Diyarbakır Eski Belediye Başkanı; Demir Çelik, Varto Belediye Başkanı; Ömer Çetin, TOSAV Kurucu Üyesi; Yusuf Çetin, ÇASOD Genel Sekreteri; Cafer Demir, Elazığ İnsan Hakları Derneği Sekreteri; Muzaffer Demir, Muş Eski Milletvekili; Abdullah Demirtaş, Suriçi Belediye Başkanı, Diyarbakır; Selim Demir, Kozluk Belediye Başkanı; Hatip Dicle, Diyarbakır Eski Milletvekili, DEP Eski Genel Başkanı; İlhan Diken, Diyarbakır Tabip Odası Başkanı; Şeyhmus Diken, Yazar; Orhan Doğan, Şırnak Eski Milletvekili; Faik Dursun, Beytüşşebap Belediye Başkanı; Tahsin Ekinci, Avukat; Tarık Ziya Ekinci, Yazar, Diyarbakır Eski Milletvekili; Adnan Ekmen, Eski Bakan, Batman Eski Milletvekili; Şerafettin Elçi, Eski Bakan, Mardin Eski Milletvekili; Nuretttin Elhüseyni, Yazar, Çevirmen; Gıyasettin Emre, Muş Eski Milletvekili; Hamit Engin, Hazro Belediye Başkanı; Mehmet Ali Eren, İstanbul Eski Milletvekili; Ahmet Ertak, Şırnak Belediye Başkanı; Enver Ete, Mardin Demokrasi Platformu Sözcüsü; Mehmet Fuat Fırat, Erzurum Eski Milletvekili; Ümit Fırat, Editör, Yazar; İbrahim Güçlü, Avukat; Nezir Gülcan, Kurtalan Eski Belediye Başkanı; Ahmet Gümüştekin, Ressam; Haşim Haşimi, Diyarbakır Eski Milletvekili, Cizre Eski Belediye Başkanı; Necdet İpekyüz, Diyarbakır Tabip Odası Eski Başkanı; M. Tahir Kahramaner, Malazgirt Belediye Başkanı; Hüseyin Kalkan, Batman Belediye Başkanı; Ramazan Kapan, Derik Belediye Başkanı; Hasip Kaplan, Avukat, Yazar; Şeyhmus Karahan, Urfa İnşaat Mühendisleri Odası Eski Başkanı; Zülküf Karatekin, Kayapınar Belediye Başkanı, Diyarbakır; Ferzende Kaya, Gazeteci; Fikret Kaya, Silvan Belediye Başkanı; Gülten Kaya, Müzik Editörü; Hasan Kaya, İstanbul Kürt Enstitüsü Eski Başkanı; Mehmet Kaya, Kocaköy Belediye Başkanı; Selahattin Kaya, Bingöl Eski Belediye Başkanı; Abdullah Keskin, Editör; Eren Keskin, İstanbul İnsan Hakları Derneği Başkanı; Abdullah Kıran, Yazar; Muhsin Kızılkaya, Yazar; Servet Kocakaya, Müzisyen; Muhsin Konur, Silopi Belediye Başkanı; Burhan Korhan, Beşiri Belediye Başkanı; Mukkades Kubilay, Doğubeyazıt Belediye Başkanı; Cabbar Leygara, Bağlar Eski Belediye Başkanı, Diyarbakır; Ahmet Melik, Avukat, Urfa Eski Milletvekili; Yılmaz Odabaşı, Şair,Yazar; Hüsnü Okçuoğlu, İstanbul Eski Milletvekili; Mahmut Ortakaya, Diyarbakır Tabip Odası Eski Başkanı; Celal Ovat, DİSK, Gıda İş Genel Başkanı; Selim Ölçer, Türk Tabipler Birliği Eski Genel Başkanı; Eyüp Sabri Öncel, Avukat,Urfa Barosu Eski Başkanı; Esat Öner, Gercüş Belediye Başkanı; Selim Özalp, Siirt Eski Belediye Başkanı; Şahabettin Özarslaner, Van Eski Belediye Başkanı; Mustafa Özer, Avukat, Diyarbakır Barosu Eski Başkanı; Hicri Özgören, Şair; Osman Özgüven, Dikili Belediye Başkanı; Diyarbakır; Fadıl Öztürk, Şair; Mesut Öztürk, Van Eski Belediye Başkanı; Kemal Parlak, Demos Sözcüsü; Abdülkadir Polat, Doçent Dr. Ortopedi Uzmanı; Resul Sadak, İdil Belediye Başkanı; Selim Sadak, Şırnak Eski Milletvekili; Sırrı Sakık, Muş Eski Milletvekili; Rahmi Saltuk, Sanatçı; Suzan Samancı, Yazar; Menderes Samancılar, Aktör; Mehmet Sanrı, Editör; Naci Sapan, Güneydoğu Gazeteciler Derneği Başkanı; Mehmet Emin Sever, Muş Eski Milletvekili; Yaşar Seyman, Basisen Genel Başkanı; Enver Sezgin, Yazar; Cihan Sincar, Kızıltepe Belediye Başkanı; Mahmut Sönmez , Bingöl Eski Milletvekili; Ethem Şahin, Suruç Belediye Başkanı; Emir Ali Şimşek, Eğitim-Sen Genel Başkanı; Mehmet Tanhan, Nusaybin Belediye Başkanı; Sezgin Tanrıkulu, Avukat, Diyarbakır Barosu Başkanı; Nimet Tanrıkulu, Tunceliler Kültür Merkezi Başkanı; Metin Tekçe, Hakkari Belediye Başkanı; Hurşit Tekin, Şemdinli Belediye Başkanı; Deniz Topkan, Batman Demokrasi Platformu Sözcüsü; Ahmet Tulgar, Gazeteci; Ferhat Tunç, Sanatçı; Şehnaz Turan, Avukat, TOHAV Başkanı; Ahmet Türk, Mardin Eski Milletvekili; Şehmus Ülek, Avukat, Mazlum-Der Genel Başkan Yardımcısı; Rojin Ülker, Aktris, Müzisyen; Behlül Yavuz, Diyarbakır Esnaf Ve Sanatkarlar Odaları Birliği Eski Genel Sekreteri; Feridun Yazar, HEP Eski Genel Başkanı, Urfa Eski Belediye Başkanı; Canip Yıldırım, Hukukçu; M. Salih Yıldız, Yüksekova Belediye Başkanı; Sedat Yurtdaş, Diyarbakır Eski Milletvekili; Mehdi Zana, Diyarbakır Eski Belediye Başkanı; Leyla Zana, Diyarbakır Eski Milletvekili; Veysi Zeydanlıoğlu, Hukukçu.
Avrupa:
Aso Ağaçe, Uluslararası Kadınları Bilgilendirme (Hînbûn) ve Eğitim Merkezi Müdürü, Berlin; Salih Akın, Doçent, Rouen Üniversitesi, Fransa; Hacı Akman, Profesör, Bergen Üniversitesi, Norveç; Rohat Alakom, Yazar, Araştırmacı, İsveç; Faruk Aras, Yazar, İsveç; Nizamettin Ariç, Sanatçı, Sinemacı, Berlin; Günay Aslan, Gazeteci, Almanya; Eshat Ayata, Yazar, Editör, İsveç; Mustafa Aydoğan, Yazar, İsveç; Kazım Baba, Politikacı, Almanya; Hêlin Evrim Baba, Berlin Eyalet Parlamentosu Üyesi; Kurdo Baksı, Gazeteci, Olof Palme Barış Ödülü Sahibi, İsveç; Rıza Baran, Fridriechhein-Kreuzberg Belediye Meclisi Başkanı, Almanya; Rojen Barnas, Yazar, Şair, İsveç; Hamit Bozarslan, Doçent, Sosyal Bilimler Yüksek Araştırmalar Okulu, Paris; Şermin Bozarslan, İsveç Kürdistan Dernekleri Federasyonu Başkanı; Serhat Bucak, Hukukçu, Almanya; Yılmaz Çamlıbel, Yazar, Almanya; Fırat Ceweri, Yazar, Editör, İsveç; Ali Çiftçi, Editör, İsveç; Murad Cıwan, Bilgisayar Mühendisi, Araştırmacı, İsveç; Faysal Dağlı, Gazeteci, Almanya; Mehmet Demir, Yekkom Genel Başkanı, Almanya; Abdurrahman Dürre, Diyarbakır Eski Müftüsü, Almanya; Elişêr, Yazar, İsveç; Hasan Basri Elmas, Doçent, Paris VIII Üniversitesi, Fransa; Derweş Ferho, Brüksel Kürt Enstitüsü Başkanı; Gülistan Gürbey, Araştırmacı, Almanya; Metin İncesu, Kürt İncelemeleri Merkezi (Navend) Genel Başkanı, Almanya; Haydar Işık, Gazeteci, Almanya; Ahmet Kahraman, Gazeteci, Almanya; Yaşar Kaya, DEP Eski Genel Başkanı, Almanya; İlhan Kızılhan, Profesör, Konstans Üniversitesi, Almanya; Cahit Mervan, Gazeteci, Almanya; Hesenê Metê, Yazar, İsveç; Kendal Nezan, Paris Kürt Enstitüsü Başkanı; Özz Nûjen, Aktör, İsveç; Nihal Oturan, Araştırmacı, Fransa; Mehmet Ali Oturan, Üniversite Profesörü, Fransa; Nalin Pekgül, İsveç Sosyal Demokrat Kadınlar Milli Federasyonu Başkanı, Eski Milletvekili; Şıvan Perwer, Sanatçı, Fransa Charles Cros Akademisi Dünya Müzikleri Ödülü Sahibi, Almanya; Remzi, Resam, Paris; Serdar Roşan, Yazar, İsveç; Mehmet Şahin, Dialogue-Kreise Koordonatörü, Almanya; Gıyasettin Sayan, Berlin Eyalet Parlamentosu Üyesi, Almanya; Abubekir Saydan, Kürt İnsan Hakları Uluslararası Merkezi Başkanı, Bonn; Nezir Şemmikanlı, Çankaya Eski Belediye Başkanvekili, İsveç; Nizamettin Toğuç, Batman Eski Milletvekili, Hollanda; Feleknas Uca, Avrupa Parlamentosu Üyesi, Almanya; Mehmet Uzun, Yazar; İsveç; Ali Yiğit, Mardin Eski Milletvekili, Konkurd Başkanı, Hollanda; Kotan Yıldız, Berlin Teknik Üniversitesi, Araştırmacı; Kerim Yıldız, Kürt İnsan Hakları Projesi Müdürü, Londra; Reşo Zilan, Dilbilimci, İsveç; Ahmed Zirek, Aktör, Fransa; Anadolu Kürtleri Vakfı, İsveç; Stockholm Kürt Kültür Vakfı, İsveç. (YS)