.jpg)
Eurodram tora wergera şanoyan e. Bi salan e piştgiriya şanogeran û derhêneran dike ku metnên wan ji zimanekî wergerînin zimanekî din û bi vê re pirekê di navbera zimanan û şanoyan de çêbikin. Eurodram demeke ku piştgiriyê dide şanoyên bi kurdî jî.
Komîteya Kurdî ya Eurodramê îsal hatiye nûkirin û endamên komîteyê li bendê ne ku şanonivîs metnên xwe ji wan re bişînin. Şanonûs û derhêner Mîrza Metîn wekî koordînatorê komîteyê hatiye destnîşankirin. Metînî ji bianetê re behsa çalakbûna Komîteya Kurdî û armancên Eurodramê kir.
Eurodramê biryar daye ku piştgiriyê bide projeyên şanoyê yên bi kurdî. Ev biryara Eurodramê tê çi wateyê? Eurodramê beriya niha piştgiriyeke wiha dida ji bo şanoyên bi kurdî?
Eurodram toreke wergera şanoyê ye. Navenda wê ya fermî li Luksemburgê ye û ti mebesta wîne nîne ku sûdeke bazirganîyî bi dest bixe. Bi zimanên Ewrûpayê, Deryaya Spî û Asyaya Naverast karan dike. Nêzikî sê sed endamên wê hene di cîhanê de û hemû jî bi dildarî kar dikin. Hedefa wê ya sereke hilbijartina şanonameyan, nasandina wan û nêzikbûna zimanan, şanonûsan û wergêran e. Loma jî di demsala 2018-19an de komîteya Kurdî hat avakirin da ku metnên bi kurdî ji bo pêşnîyarê hilbijêrin û ew bo zimanine dîtir bêne wergerandin. Eurodram tenê hewl dide ku pirek çêbibe di navbera şanonûsên kurd û şanonûsên cîhanê de. Eurodram beriya salan dîsa komîteya kurdî damezirandîye lê komîteya berê nebûye çalak û hatiye betalkirin. Ji ber vê yekê jî beriya sê salan bi min re ketin tekîlîyê û xwestin ku ez bibim koordînatorê komîteya zimanê kurdî û komîteyeke çalak ava bikim. Min daxwaza wan qebul kir û min giran giran dest bi xebatê kir. Îro jî, 11 endamên komîteyê hene, blogeka me heye û me bangewazîyeke weşand ji bo şanonûsan. Her şanonûsek dikare bi berhemekê serlêdanê li Komîteya Kurdî ya Eurodramê bide.
Komîteya Kurdî ya Eurodramê- Berfîn Zenderlioğlu (Derhêner, Lîstikvan, Dramaturg, Stembol) |
Endamên lijneya hilbijartinê li ser çi esasî û ji hêla kê ve tên diyarkirin?
Gava hûn li ser bloga me beşa Pêşkeşî û Mercên Bikaranînê bixwînin û li komîteyên zimanên din ku di ser malpera Eurodram a navnetewî de xuyane binerin, hûnê bibinin ku hemû endam ji dramaturgan, wergêran, şanonûsan, nivîskaran, derhêneran, lîstikvanan û weşangeran pêk tên û hemû jî xwedanezmûn, pispor an jî akademik in û her wiha serbixwe ne. Çaxa min peywira koordînatorîyê hilda ser milên xwe, min guh da pêşniyar û fikrên gelek hevalan. Bi ronîya wan fikir û pêşnîyaran û li gorî bîyografî û azmûnên berendamên lijneyê, endamên lijneya hilbijartinê dîyar bûn. Lê mixabin endamên jin ên lijneyê pir kêm in. Di dahatuyê de em ê hewl bidin ku endamên jin jî zêde bibin. Ev mijareke muhîm e. A din jî, ji ber zarava û tîpên cuda hin mesele hene. Endamên me di vê astê de jî kêm in. Divê em ji Başûr, ji Rojhilat û ji Rojava jî endaman bibînin. Dibe ku li gorî zarava û tîpan komîteyên nû jî bên avakirin. Mimkûn e. Lê vê yekê dizanim ku Komîteya Kurdî hê pir nû ye û em ê hewl bidin ku komîteya me bibe komîteyeke hevseng, hevber û demokratîk. Tika ye bila baldar û şanonûs lijneya me wek jurîyeke klasîk nebînin. Wekî min got, armanca Komîteya Kurdî ya Eurodramê tenê ev e ku di navbera şanonûsên kurd û şanonûsên cîhanê de pirekê ava bike. Û em wek Komîteya Kurdî ya Eurodramê di vê hêvîyê de ne ku di dahatuyê de şanonameyên kurdî ji bo zimanên dîtir wê bên wergerandin.
Komîteya Kurdî ya Eurodramê li benda serlêdanên şanonûs û nivîskaran e. Her nivîskarek dikare tenê bi berhemeke xwe serî lê bide. Forma serlêdanê li ser bloga me ye (https://eurodramkurdish.blogspot.com/p/bangewazi.html). Baldar, piştî dagirtina forma serlêdanê wê berhemên xwe di formata PDFyê de bar bikin û ji me re bişînine ser vê e-maîlê: [email protected]
Alan Ciwan - Di Tuwaletê De (Şermola Performans)
Wê pêvajoyeke çawa bi rê ve biçe ji bo şanogerên ku bixwazin serî lê bidin?
Endamên Komîteya Kurdî ya Eurodramê dê şanonameyên bi kurdî binirxînin ku di nava deh salên dawîn de hatibine nivîsîn, da ku hilbijartina demsala 2019-2020an dîyar bike. Komîte dê lê bixebite ku sê şanonameyan hilbijêre. Mêjûya dawîn bo serlêdanê 15.01.2020 e! Şanonameyên hilbijartî dê di 21ê Adara 2020an de li ser bloga me û li ser malpera navneteweyî ya Eurodramê bêne ragihandin. Komîteya Kurdî ya Eurodramê dê bi tenê wan şanonameyên hatine hilbijartin pêşnîyarî komîteyên zimanên din û şanoyên bîyanî bike da ku rê li ber wergerandin û sehnekirina wan vebe. Û her wiha cihê şanazîyê ye ku vê nûçeyê didim, Weşanxaneya Avesta bijareya 2019-2020an a Komîteya Kurdî ya Eurodramê dê di kitêbekê de çap bike. Ji bo wê jî em sipasîya xwe ji Abdullah Keskîn û Avestayê re dikin.
Berû - Teatra Jiyana Nû
Ev piştgirî dikare pêşketinên çawa di şanoya kurdî de çêbike?
Bi qasî dîrok û edebîyata nivîskî şanoya nivîskî jî pêwîst e. Îro em hê tekstên Yewnana Kevn dixwînin ku berî bi 2500 salan hatine nivîsîn û em gelek tiştan hîn dibin ji wan tekstan. Di sed salîya şanonûsîya kurdî de hewldaneke wiha navnetewî bi min pir pir girîng e. Helbet hin ceribandinên takekes hene û ew jî girîng in. Lê xebateke sazûmanî dikare ji bo bêhtir kesan rêyan veke. Şanoya Şaredarîya Amedê jî demekê pêşbirka şanonûsîyê çêdikir. Karê wan jî pir bi qîmet bû, ji bo gelek însanan bûbû motîvasyon ku şanonameyan binivîsin. Lê mixabin ew kar jî bû qurbana kayyuman. Ji bo Eurodramê naxwazim gotinên mezin bikim. Karê Eurodramê jî mîna pêşbirka Şanoya Şaredarîya Amedê motîvasyonek e ji bo şanonûs û nivîskaran. Ferqa Eurodramê navnetewîbûna wê ye. Kî dizane, bi vê derfetê dibe ku şanonûs û şanonameyên kurdî berê xwe bidin cîhanê.
Tiyatro Mencel
Çi pêşniyarên te ji bo şanogerên kurd hene, ku bikaribin di serlêdana xwe de bi ser bikevin?
Bi ya min nivîsandina şanoyê ji sedî heftê/heştê teknîk e. Ev fikra min e. Şanonûs û teorîsyenên ku wiha difikirin jî ne kêm in. Ji ber vê yeke jî tekstên xwedî “poetîka”yek (ne polîtîka) û xwedî nêrîneka dramaturjîk pir bala min dikşînin. Her wiha derd û şêweya tekstê, sazkirina karakteran, sazkirina rûpelan û hewldana rastnîvîsînê jî girîng in. Nivîskar berî ku teksta xwe bişînin Eurodramê ji kesekê/î çavtûj (ango awira duyemîn-sêyemîn) re bide xwendin dê baş be. Ez bixwe jî tekstên xwe bi dehan caran li ber çavan derbas dikim û herî kêm ji sê kesan re dişinim ku bixwînin.
Xewna Şeveke Havînê - Şanoya Bajêr a Amedê
Derbarê Mîrza Metînî deşanonûs, derhêner Hevpar û derhênerê hunerî ya ŞERMOLA PERFORMANSê Kordînatorê Zimanê Kurdî ya EURODRAMê - Tora Ewropî ya Wergera Dramayê Hevderhênerê NEKSUSê – Girêdanka Şanogerên Kurd û Almanan Di sala 1980yî de ji dayik bû. Ji sala 1994î pê ve bi şanoyê re mijûl e. Li Navenda Çanda Mezopotamya perwerdehiya şanoyê girt. Di Konsevatuvara Zanîngeha Teknîkî ya Stenbolê (ITU) Beşa Reqsên Gelerî de sê salan xwend. Li Zanîngeha Stenbolê Beşa Rexnegiriya Şano û Dramaturjî kuta kir. Di sala 2008an de tevî Berfîn Zenderlîoglu Şermola Performans (navê berê Destar Theatre bû) ava kir. Ji terefê gelek saziyan ve hate xelat kirin. Li ser teknîkên hilm û deng û çîrokbêjiya dengbêjan lêkolînan dike û bi ronîya wan lêkolînan kargehên lîstikvaniyê çê dike. Bi kurdî û bi tirkî dinivîse. Heta niha 15 heb lîstik nivîsî û 13 heb ji wan yan ji alîyê xwe yan jî ji aliyê derhênerên cûda ve hate sehnekirin. Hin lîstikên wî hate wergerandin ji bo zimanên Tirkî, Almanî û Îngîlîzî. Mîrza Metîn karê xwe yên hunerî him li Almanya û him jî li Tirkîye dimeşîne. Berhemên wî yên çapbûyî: Reşê Şevê (bi hevkarîya Berfin Zenderlioğlu), Avesta, 2010, Kurmancî û Kirmanckî (Wegera Kirmanckî: Roşan Lezgîn) Jêrzemîn; Şanoya li Jêrzamînê, Weşanxaneya Şaredarîya Amedê, 2014, Kurmancî û Tirkî (Wegêr Alan Ciwan) Lîstikên Tomerî 1 (Disko 5 No'lu, Gor, Bûka Lekî), Avesta Yayınları, 2018, Kurmancî |
(FD)
Ji bo serlêdan û agahiyên zêdetir bitikîne: https://eurodramkurdish.blogspot.com
.jpg)
