Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya, müftülere resmi nikah kıyma yetkisi verilmesinin erken yaşta evliliklerin önüne geçeceğini ve kadın haklarını güvence altına alacağını savundu.
“Nüfus Hizmetleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Tasarı”, il ve ilçe müftülerine resmi nikah yetkisi verdiği için kamuoyunda büyük tepki toplamıştı.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya, eleştirilerin ardından yazılı bir açıklama yaptı.
Mine Yıldırım Yazdı: Resmi Geçerliliği Olan Dini Nikah Kıydırabilmek Bir Hak mı?
“Resmi nikahları olmadığı için ‘kadınlarımız’ hiçbir hak iddia edemiyor”
Bakan Sayan Kaya'nın açıklaması şöyle:
“Bu düzenleme, resmi nikah kıydırırken belli yaş zorunluluğu olduğu için erken yaşta evliklerin önüne geçme noktasında önem taşıyor. Ayrıca resmi nikah kıyılmadan, kadınlarımızın hakları resmi nikahla güvence altına alınmadan gerçekleştirilen evliliklere de engel olacak bir düzenleme.
“Ülkemizde sadece dini nikahla gerçekleştirilen evlilikler var ve bu evliliklerde kadınlarımız mağdur olabiliyor. Bu gibi evliliklerde, resmi nikahları olmadığı için kadınlarımız hiçbir hak iddia edemiyor. Resmi nikah, kadınlarımızın mağduriyetlerinin önlenmesi ve haklarının korunması için gerekli. Gerçekleştirilecek bu düzenlemeyle isteyen çiftlerimiz il ve ilçe müftülüklerinde nikahlarını kıydırabilecek. İsteyen de bugüne kadar olduğu gibi belediyelerde kıydıracak. Ve kıyılan bu nikah, resmi nikah olacak.
“Düzenleme, ‘çiftlerimizi’ resmi nikaha yönlendirecek”
“Bizim bu düzenlemeyi desteklerken tek derdimiz ve önceliğimiz kadınlarımızın korunması. Bu düzenleme, çiftlerimizi resmi nikaha yönlendirecek ve kadınlarımızın mağduriyetlerini önleyecek.
“Nikah şartlarında kesinlikle bir değişiklik yapılmıyor. Sadece insanlarımıza bir seçenek sunulmuş oluyor bu düzenlemeyle. İsteyen müftülüklerde, isteyen nikah dairesinde kıydırsın nikahını diyoruz. Bugün, evlenmek isteyen çiftlerimizin nikahları, resmi araştırmalar yapılarak; evlenebilme şartlarını tam olarak yerine getirdikleri, evlenmelerinde bir engel olmadığı tespit edildikten sonra şahitler huzurunda nasıl kıyılıyorsa, bundan sonra da aynı şekilde, aynı kurallar içerisinde kıyılmaya devam edecek.
“Devletimize güvenmemiz lazım”
“Devletimize, kurumlarına, memurlarına güvenmemiz lazım. Belediye başkanının kıydığı nikah, talep gelmesi halinde aynı şartlar ve yükümlülükler dikkate alınarak müftülüklerde de kıyılabilecek.
“Nikahı kim kıyarsa kıysın, yaşı tutmayan ya da diğer tüm gerekli şartları taşımayan çiftlerin nikahı kıyılamaz.”
Tasarı ne getiriyor?
Müftülere resmi nikah kıyma yetkisi verilmesi üzerinden tepki toplayan tasarıya göre, sağlık personelinin takibi dışında doğan çocukların doğum bildiriminin sözlü beyanla yapılması yeterli olacak.
Sağlık personelinin takibi dışında doğan çocukların (evde doğumlar gibi) doğum bildirimi nüfus müdürlüklerine sözlü beyanla yapılabilecek. Eski yasada "doğumu gösteren resmî belgeye dayanarak yapılabileceği gibi sözlü beyana dayalı olarak da yapılabilir" ifadesi yer alıyordu. Ancak bu sorunlu madde, mülki idare amirinin emriyle yapılacak araştırmaya bırakıldı. Bu da yetersiz bir çözüm olarak değerlendiriliyor.
Ayrıca tasarıyla evlilikle Türkiye vatandaşlığına geçmek için “genel ahlaka uygunluk” kriteri getiriliyor.