Fotoğraf: Canva
Rahim ağzı kanserini önleyen HPV aşısı son günlerde kadınların gündeminde. Genelde 3 doz olarak uygulanması gereken aşının toplam ücreti yaklaşık 2 bin 88 TL. Bu aşı Türkiye Ulusal Aşı Takvimine alınmadı. Aşının bedeli SGK tarafından karşılanmıyor.
Pek çok kişinin yüksek fiyat nedeniyle ulaşamadığı HPV aşısı ile ilgili kadın dernekleri ücretsiz olması için çağrı yapıyor, davalar açılıyor. Sosyal Haklar Derneği de kadınlara çağrı yaparak, örnek bir dava dilekçesi hazırladı.
Ancak, bu davalar ilk defa açılmıyor, on yıl kadar önce basına da yansıyan emsal kararlar bile var.
Bunlardan biri de avukat Mahmut Dikmen'in 2012'de açtığı dava.
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı'na açtığı davada Dikmen, müvekkilinin kızının yaptırdığı HPV aşısının bedelinin ödenmesini istedi.
Mahkeme, Dikmen'in davasını kabul ederek 644,32 TL aşı bedelinin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı kurumdan alınarak davacıya verilmesine hükmetti.
"Rahim ağzı kanserinden ölümler yüksek oranda"
Ankara 13. İş Mahkemesi, bilirkişi raporunu işaret ederek rahim ağzı kanserinin kadın ölümleri arasında yüksek bir orana sahip olduğunu tıbben bilindiğini belirtmiş ve şu ifadelere yer vermişti:
"Yine aynı rapora göre davaya konu aşınıp uygulanması bu hastalığın neredeyse %100 önlenmesine neden olmaktadır. Bu itibarla kurumun bu aşının bedelini ödemesi sonradan bu hastalığa yakalanarak kanser tedavisi gibi pahalı bir tedavi ve masraflarla karşılaşmaya tercih edilmelidir.
"Toplum sağlığı ve insan hayatı her türlü olumsuz değerlendirmenin üzerinde tutulmalıdır. Sonradan rahim ağzı kanserine yakalanan hak sahiplerine tedavi için çok yüksek oranlarda sağlık yardımı yapılmasındansa bu uygulamanın aşı düzeyinde masrafları karşılanarak hastalığın önüne geçilmesi toplum yararına olduğu gibi kurumun da yararınadır.
"Bu nedenle davacının davası haklı görülmüş ve katkı bedeli dışındaki kısmın kurumdan tahsili isteğinin kabulü gerekmiştir."
Sosyal Haklar Derneği'nden örnek dava dilekçesi
Sosyal Haklar Derneği de hazırladığı örnek dilekçeyle tüm kadınları HPV aşısının ücretsiz olması için dava açmaya çağırıyor.
"Koruyucu sağlık hizmetlerini vermek devletin görevidir. Kanser tedavisinin maliyetini göze alan Sosyal Güvenlik Kurumu'nun, koruyucu hizmet bedellerini ödememekte ısrarcı olması yanlış bir tercihtir" diyen Dernek, şu açıklamayı yaptı:
"Sağlık ve yaşam hakkımız gereği HPV aşısı SGK tarafından karşılanmalıdır. Bu düzenleme yapılana kadar Sosyal Hukuk olarak, aşısını olmak isteyen bütün kadınları mücadeleye, dava yoluyla hak aramaya davet ediyoruz. Aşı ücretinin kendisine ödenmesine dair talebi SGK tarafından reddedilenler örnek dava dilekçemizi kullanarak dava açabilir."
"Sağlık hakkı kapsamında bir hak"
Sosyal Hukuk'tan avukat Dilşad Enhoş ise HPV aşısının ücretsiz olmasıyla ilgili olarak şunları söyledi:
"Sosyal Haklar Derneği olarak bir dava dilekçesi örneği hazırladık, bu basit bir dava ve herkes bu dilekçeyi baz alıp davasını açabilir.
"Şu an gündemde olan bir konu, ancak bu davalar ilk defa açılıyor gibi bir hava var. Oysaki yıllardır olan bir şey bu. Daha önce alınmış emsal kararlar var. Diğer ilaç davalarından da hiçbir farkı yok.
"Bu sağlık hakkı kapsamında bir hak. Bu hakkı devlet, önleyici sağlık politikası anlamında vatandaşına sağlamalı. Aksi takdirde bu bir hak ihlali olur. Bu ihlale karşı dava hakkımızın olduğunu, bu dilekçeyi herkesin kullanabileceğini, hakkını alabileceğini, daha önce de emsal kararlar çıktığını anlatmak önemli."
Örnek dilekçeye buradan ulaşabilirsiniz.
(AÖ)
