Eritre mülteci kampı. Fotoğraf: David Mark, Pixabay
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK), 2022 yılı sonu itibarıyla dünya genelinde çatışma, şiddet ve insan hakları ihlalleri nedeniyle zorla yerinden edilenlerin sayısının 108 milyonu aştığını açıkladı.
BMMYK, “Zorla Yerinden Edilmede Küresel Eğitimler 2022” başlıklı raporunu açıkladı. Raporda, geçen yıl 2021 sonuna göre yaklaşık 19 milyon artan zorla yerinden edilenlerin sayısının 108,4 milyona yükseldiği belirtildi.
35,3 milyon mülteci, 5,4 milyon sığınmacı
Bu rakamın 62,5 milyonu ülke içinde yerinden edilenleri, 35,3 milyonu mültecileri, 5,4 milyonu sığınmacıları, 5,2 milyonu da uluslararası korumaya ihtiyaç duyan bireyleri kapsıyor.
Yüzde 20’si en az gelişmiş ülkelerde
Düşük ve orta gelirli ülkeler, dünya genelindeki mültecilerin ve uluslararası korumaya ihtiyaç duyanların yüzde 76'sına ev sahipliği yapıyor.
En az gelişmiş ülkeler zorla yerinden edilenlerin yüzde 20'sine ev sahipliği yaparken, mülteciler ve uluslararası korumaya ihtiyaç duyanların yaklaşık yüzde 70'i komşu ülkelerde yaşıyor.
En fazla mülteci Türkiye’de
Raporda, Türkiye'nin yaklaşık 3,6 milyon mülteciyle dünya genelinde en fazla mülteci nüfusuna ev sahipliği yapan ülke olduğu bilgisi yer aldı.
Türkiye'yi, 3,4 milyon ile İran, 2,5 milyon ile Kolombiya ve 2,1 milyon ile Almanya takip etti.
Aruba Adası ve Lübnan
Ulusal nüfuslarına göre, Aruba Adası (nüfusunun 6'da 1) ve Lübnan'ın (nüfusunun 7'de 1'i) en fazla sayıda mülteciye ve uluslararası korumaya ihtiyaç duyan diğer insanlara ev sahipliği yaptığı kaydedildi.
Yerinden edilenlerin yüzde 40’ı çocuk
Raporda, dünya nüfusunun yüzde 30'unu oluşturan çocukların, zorla yerinden edilenlerin yüzde 40'ını oluşturduğu bildirildi.
En çok başvuru alan ülke: ABD
Dünya genelinde 2022'de toplam 2,6 milyon sığınma başvurusu yapılırken, ABD'nin 730 bin 400 kişiyle en fazla başvuru alan ülke olduğu ifade edildi.
ABD'yi 217 bin 800 ile Almanya takip ederken, Costa Rika, İspanya ve Meksika da bu alanda ilk 5'te yer aldı.
Suriye, Ukrayna ve Afganistan
Raporda, tüm mültecilerin ve uluslararası korumaya ihtiyaç duyan diğer kişilerin 6,5 milyon ile Suriye, 5,7 milyon ile Ukrayna ve 5,7 milyon ile Afganistan'dan geldiğinin altı çizildi. Buna göre korumaya ihtiyaç duyanların yüzde 52'si bu 3 ülkeden geldi.
Dünya genelindeki toplam mülteci sayısının yüzde 35 artışla (8,9 milyon kişi) 2022'nin sonunda 34,6 milyona ulaştığı da belirtildi.
Bu artış büyük ölçüde ülkelerindeki savaştan kaçan Ukraynalı mülteciler ile İran ve Pakistan'daki Afganistanlıların sayısının revize edilmiş tahminlerinden kaynaklanıyor.
6 milyon kişi ülkesine geri döndü
Raporda, 5,7 milyon ülke içinde yerinden edilmiş kişi ve 339 bin 300 mülteci dahil yerinden edilmiş 6 milyondan fazla kişinin, 2022'de ülkelerine döndüğü aktarıldı.
114 bin 300 mülteci, sığınma başvurusu yapılan ülkeden onları kabul eden başka bir ülkeye transfer edildi. Bu oran da bir önceki yıla göre yarı yarıya arttı.
BMMYK'nin de 116 bin 500 mülteciyi yeniden yerleştirme için ülkelere teslim ettiği bilgisi paylaşıldı.
“Yıkım, yerinden edilme ve ıstırap”
Raporda görüşlerine yer verilen BM Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, “Bu rakamlar bize bazı insanların çatışmaya girmek için çok hızlı ve çözüm bulmak için çok yavaş olduğunu gösteriyor. Sonuç, evlerinden zorla koparılan milyonlarca kişinin her biri için yıkım, yerinden edilme ve ıstıraptır” dedi.
Raporda, kalıcı çözümler için parlak bir tablonun olmadığı değerlendirmesi yer aldı. (AS)
