TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) "Takviye Edici Gıdaların İthalatı, Üretimi, İşlenmesi Ve Piyasaya Arzına İlişkin Yönetmelik”in 2-4 yaş çocukların takviye edici gıda kullanmalarının önünü açtığını belirterek eleştirdi.
ZMO yönetmelik değişikliği ile “tüketici sağlığını ciddi anlamda etkileyecek ve takviye edici gıdanın üretimi, ithalatı ve ticaretini yapanların faaliyetlerini kolaylaştıracak değişiklikler yapıldığını” anlattı.
Yönetmeliğin Takviye Edici Gıdalar Komisyonu’nun görev tanımını değiştirdiğini ve "2-4 yaş grubu çocuklara yönelik takviye edici gıdaların onay başvuruları ile ilgili değerlendirme yapmak ve değerlendirme sonucunu bakanlığa sunmak" şeklinde bir eklemeyle, 2-4 yaş çocukların takviye edici gıda kullanmalarının önünü açtığını ifade etti.
Üretici ve ithalatçı kollanıyor
ZMO’dan yapılan açıklamada, gıda işletmecilerine, kullanımına kısıtlama getirilen takviye edici gıda bileşenleri konusunda belirlenen limitlere uyum sağlamaları için iki yıl süre verilmesinin de piyasada olan ürünleri tüketicinin kullanmaya devam edeceği anlamına geldiğini belirtildi.
“Bu durumda, meydana gelebilecek olumsuzlukların sorumluluğunu kim üstlenecektir?
“Sonuç olarak, yönetmelik değişikliği hem üretici, hem de ithalatçı açısından takviye edici gıdaların onay işlemlerini kolaylaştırmıştır. Bu ürünlere ilişkin bilimsel karar verme yaklaşımı ise terk edilmiştir.”
Ne yapılmalı?
Takviye edici gıdalar alanındaki eksikliklerin acilen giderilip, tüketici sağlığının güvence altına alınması gerektiğine dikkat çekilen açıklamada, yapılması gerekenler şöyle sıralandı…
* Takviye edici gıdaların gerçek besinlerin yerini tutmayacağı bilinmeli, uzman tavsiyesi olmadığı sürece, sağlığa faydalı olduğu düşünülerek takviye edici gıdalar kullanılmamalıdır.
Katkısız üretim
* 2-4 yaş çocuklara yönelik takviye edici gıdalara izin verilmemeli, daha büyük çocuklar için de mutlaka katkısız üretim tercih edilmelidir.
* Takviye edici gıdaların üretimi ve ithalatı aşamasında mutlaka risk değerlendirilmesi yapılmalı ve klinik çalışmalar sonrası ürünün güvenilirliğini gösteren analiz raporları istenmelidir.
Komisyon
* Takviye Edici Gıdalar Komisyonu`nda tüketici örgütleri, Türk Tabipler Birliği ve TMMOB`ye bağlı ilgili odalardan temsilciler de yer almalıdır. Komisyonun bilimsel çalışmalar ışığında şeffaf ve tarafsız çalışması sağlanmalı ve karar verme yetkisi artırılmalıdır.
Medya
* Yazılı ve görsel basında, takviye edici gıdaların her türlü hastalığı önleme ve iyileştirici etkisinin olduğuna dair haberlere son verilmeli ve tüketicinin doğru bilgilendirilmesi sağlanmalıdır.
İşbirliği
* Takviye edici gıdaların bileşiminde yer alan maddelerin etkileşimleri ile ilgili risk değerlendirmesi, üniversiteler ve araştırma kurumlarıyla işbirliği içinde yapılmalı; insan sağlığına etkileri tespit edilmeli ve bu değerlendirmeden sonra onay verilmelidir.
Satış
* Takviye edici gıdalar bakanlıkça izin verilen, belirli standartlara sahip uygun yerlerde ve bu konuda eğitim almış kişilerce satılmalıdır.
Denetim
* Takviye edici gıdaların denetimi, üretimi, ön başvuru ve ithalatı aşamalarında bakanlık ve taşra teşkilatının daha koordineli ve etkin çalışması sağlanmalı, denetimler artırılmalıdır.
Yeni yönetmelik Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından 21 Kasım 2015 tarihli Resmi Gazete`de yayınlanarak yürürlüğe girmişti. (YY)
