Zeytinlikte Maden Yasağı: Altın Beklemede

Zeytinlik alanlarda maden çalışması yapılamayacağı yönündeki yasa gereğince, zengin maden yataklarına sahip olan Edremit Körfezinde, Havran Büyükderedeki altın madeni, beklemeye alındı. Ona karşılık, Ovacıkta maden çıkartılmaya başlandı.

Edremit

Balıkesir Valiliği'nin konuyla ilgili açıklamasında, Körfez bölgesinde altın, demir, çinko ve bakır madenlerinin bulunduğu, ancak bölgedeki pek çok madenin halen işletilmediği belirtildi.

Valiliğin açıklaması, Maden Mühendisleri'nin Edremit Körfezi ve Balıkesir madenleri'nin tarihine yönelik araştırmasına da atıf yapıyor.

Valilik açıklamasında yer alan bu araştırma verileri, bölgedeki değişik maden yatakları konusunda ilginç bilgileri olduğu kadar, bölgedeki madenlerin tarihsel köklerini de ortaya koyuyor:

* Altınoluk Papazlık bölgesi altın madeni olarak çalışılmış sahada, yakın dönemlerde de kurşun, çinko, bakır madenciliği yapılmıştır.

* Yeni açılan galeriler ile antik galeriler ortaya çıkmış antik galerilerden alınan kömür parçaları, seramik parçaları örnekleri üzerinde C.14 metodu ile yapılan yaş tayinlerinde madenin 2 bin yıl önce çalıştığı, kayaç örneklerinin kimyasal analizlerinden de bu sahada altın işletildiği saptanmıştır.

Gülle yapımıyla ünlü

* Balya Bölgesi'nde ise, Osmanlılar döneminde Balya Madeni (Kocagümüş Madeni) tarihte gülle yapımıyla ünlenmiştir.

* 1839 yılına kadar Hazine-i Hassa (Devlet Hazinesi) adına işletilen madenin işletme imtiyazı bu tarihte kurulan Balya Maden İşletmeleri'ne geçmiştir.

Osmanlı Fransız ortaklığı

* 1878 yılında Balya madeninin işletme imtiyazı 99 yıllığına Fransız uyruklu Riyol'e verilmiştir.

* 1892 yılında Balya ve Karaaydın (Yenice) yörelerindeki madenleri, gümüşlü kurşun madenlerini işletmek amacıyla Balya-Karaaydın Madenleri Osmanlı Anonim Şirketi adlı Fransız-Osmanlı ortak şirketi kurularak Balya Madeni'nin işletme imtiyazını devralmıştır.

* Osmanlı döneminde 1815'te Bandırma - Sultançayır'da boraks bulunmuş,

* 1860 yıllarında Boraks ihracı yapılmaya başlanmıştır.

Metalik madenler

Balıkesir Valiliği madenlerle ilgili açıklamasında Edremit Körfezi ve Balıkesir bölgesinde bulunan madenler şu şekilde sıralandı:

Demir: Havran-Eymir (işletiliyor), Merkez-Şamlı (işletiliyor), Ayvalık-Ayazmant

Kurşun-çinko-bakır: Altınoluk-Doyranlı (Papazlık Madeni), Kepsut-Serçeörerı, Dursunbey-Demirboku Sırtı, Balya

Antimuan -Civa: İvrindi-Korucu-Taşdibi, Gönen-Sebepli, Merkez-Demirkapı, Savaştepe

Altın: Havran-Küçükdere, Altınoluk-Doyranlı (Papazlık Madeni), Kepsut-Beyköy, Ayvalık-Bağyüzü (bu bölgelerde varlığı saptanan altın madeni henüz işletilmemektedir).

Manganez: Kepsut-Mezitler.

Krom:Dursunbey-Durabeyler-Çakırca Çatalçam Adaviran-Çamharmanı-Boyalıca.

Endüstriyel hammaddeler

Bor Tuzları: Bigadiç Hav. (işletiliyor), Susurluk-Sultançayırı

Kaolen: Sındırgı-Düvertepe (işletiliyor), İvrindi K.Yenice Köyü

Jips: Susurluk-Demirkapı

Talk: Kepsut-Serçeören

Wöllastonit: Kepsut-Serçeören

Barit: Bigadiç-Davutlar

Bentonit: Merkez-Çağış (işletiliyor), Konakpınar-Bereketli (işletiliyor)

Mermer: Marmara Adası (işletiliyor), Kapıdağ Yarımadası (BB/NU)