1995'teki katliam İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana Avrupa tarihinde gerçekleşen en büyük zulüm olarak niteleniyor. Birleşmiş Milletler Eski Yugoslavya Savaş Suçları Mahkemesi, davayı "soykırım" suçlamasıyla yürütüyor. Ancak zanlılar, Bosnalı Sırp lider Radovan Karaciç ve ordu komutanı General Radko Mladiç hâlâ yakalanıp mahkeme önüne çıkarılabilmiş değil.
Srebrenitsa'da Temmuz 1995'te beş gün içinde sekiz bin Müslüman sivil öldürüldü. Geçen 10 yılda yaklaşık 1,400'ü toplu mezarlardan çıkarılıp teşhis edilerek yeniden gömüldü. Yaklaşık 4,500 ceset ise teşhis edilmeyi bekliyor. Savaştan sonra Bosnalı Sırpların kontrolünde kalan kentteki her yedi Müslümandan altısı göç etti
Bugünkü törenlere birçok devlet temsilcisinin yanı sıra Uluslararası Mahkeme'nin başkanı Theodor Meron da katılıyor. Ancak mahkemenin başsavcısı Carla del Ponte, zanlıların hâlâ tutuklanamamış olmasını "mide bulandırıcı" bulduğunu söyleyerek töreni protesto etti. Tören'de Türkiye'yi Dışişleri Bakanı Abdullah Gül temsil ediyor.
İnkardan kabule
Sırbistan, törene Devlet Başkanı Boris Tadiç'in önderliğindeki bir heyetle katılıyor. Bu katılım, Sırbistan'daki milliyetçi çevrelerin tepkisini çekmiş olsa da, Tadiç Bosna'daki Sırp gazetesi Nzavisne Novine'ye, zanlı General Mladiç'in birkaç gün içinde yakalanmasını umduğunu açıkladı.
Bosna'daki uluslararası temsilci Lord Ashdown, BBC'ye, "Sırp yetkililerin ve insanların artık inkardan kabule doğru geçmeye başladığını, bunun ardından da uzlaşmanın geleceğini" söyledi.
Katliamın gerçekleştiği sırada Srebrenitsa'da güvenliği sağlamakla sorumlu olan BM arış güçlerine bağlı Hollandalı barış güçleriyse, olaylarla ilgili kısmi sorumlulukları olduğunu kabul etti.
Uluslararası Mahkeme
Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi'nin Srebrenitsa'yla ilgili yürüttüğü davalarda, durum şöyle:
* 3 mahkumiyetle sonuçlanan tamamlanmış dava: Bunların arasında eski Sırp ordusu Genelkurmay Başkanı General Radoslav Krstiç de var.
* 3 dava temyizde
* Süren dava: eski Yugoslavya Başkanı Slobodan Miloseviç
* 9 duruşma öncesi aşamada dava
* Yakalanamayan zanlıların sayısı: 3. Bunların arasında Radovan Karaciç ve General Ratko Mladiç de var. (TK)
