bianet, Çarşamba günleri kurulan Fatih Semt Pazarı’nda alışveriş yapanlara son üç aydır elektriğe ve temel gıda ürünlerine yapılan zamlardan nasıl etkilendiklerini sordu.60 yaşlarında emekli bir kadın, maaşına yapılan 10 milyon zammın alım gücünü arttırmadığını söylüyor:
“Et yiyemiyorum. 250 gram kıyma alıyorum, o da kırk yılın bir başı... 19 YTL gelen elektrik faturam 30-40 YTL'ye çıktı. Çok teşekkürler başbakana, dua ediyoruz kendisine!”
Bir ev kadını pazara ayırdığı parayla istediklerinin ancak yarısını alabildiğini söylüyor:
“Bir tek elektriğe, suya değil, benzine de çok zam geldi. Kampanyaları takip ediyorum, altı ay önce bunları düşünmüyorduk yani, şimdi düşünür olduk.”
“Yemek, içmek bir şey değil, faturalar belimizi büküyor”
Başka bir ev kadını iki kişi yaşadıkları halde son zamların onları da etkilediğini söylüyor:
“Haftalık pazar alışverişi için 30-40 YTL yetmiyor, zaten on günde bir ancak et yiyoruz. Hadi yemek içmek bir şey değil, ne bulursan yersin de, faturalar belimizi büküyor.”
Sebze satıcıları Gürkan ve Bayram, işlerin kötü gitmesini zamlara bağlıyor:
“Normalde bu saatte yaptığımız işin çeyreğini yapamadık. Millette para yok, maaşlara zam yaptılar ama bir taraftan da elektriğe, suya, ekmeğe yaptılar. Bir taraftan verip bir taraftan alıyorlar, kimsenin alım gücü artmadı, azaldı hatta.”
“Onları biz getirdik, bir daha oy vermeyeceğim.”
Peynir satıcısı Mustafa Demirci, işlerin durgun olduğu yaz döneminde yapılan zamların satıcıları olumsuz etkilediğini söylüyor:
“Peynirleri muhafaza ettiğimiz buzdolapları az elektrik harcamıyor, 200 YTL fatura geliyorsa yüzde 20 zamdan 40 YTL eder yani. Peynir tenekeleri 3,5 YTL'ydi, şimdi 5,5 oldu. Peynire zam yaptılar ama biz yapamadık, niye? Yaz dönemi işler kötü, eldeki stokları tüketmemiz lazım.”
"Kızımdan gizli merdiven silerek para kazanıyorum"
Alışverişten sonra soluklanan kadınlardan Fatma Toprak, zamlara tepkisini iktidar partisine yönelterek “Onları biz getirdik, bir daha oy vermeyeceğim.”diyor:
“350 YTL maaşla çektiğim sıkıntıyı bir görsen... Kızımdan gizli merdivenleri siliyorum, üzülmesin diye. Bu zamlar nasıl etkilemesin?”
“750 YTL maaşın 40 YTL'si elektriğe giderse evdekiler ne yiyecek?”
Çarşamba pazarının yanındaki parkta piknik yapan bir grup kadına son yapılan zamları sorduğumuzda, tepkilerini hep bir ağızdan dile getirdiler:
“Üç dört yıldır maaşlar aynı. Bir evde bir kişi çalışıp 750 YTL maaşın 40 YTL'sini elektriğe öderse evdekiler ne yiyecek, söyleyebilir misin? Çok öfkeliyim.”
“Yağ olmuş 23 YTL. Yemek yaparken inan ne kadar koyacağımın hesabını yapıyorum. Her şeyin en adisini yiyoruz.”
“Biz karanlıkta oturuyoruz, Çankaya keyfine bakıyor.”
Fotoğraflarını çekmek istediğimizde kadınların bir kısmı görüntülenmek istemedi, içlerinden biri “Niye canım? Burada haklarımızı savunuyoruz, çek kardeşim” diyerek diğerlerini ikna etti. Sorularımızı beklemeden konuşmaya devam ettiler:
“Köpek bağlasan durmayacak evler 500 YTL. Eti zaten kurban bayramlarında görüyoruz. Bu çocuklar ne yiyecek, ancak ekmek yiyip şişiyorlar.”
"Misafir gelince utanıyorum"
“Eve gitsen şimdi dolap bomboş, misafir gelince utanıyorum, önüme bakıyorum.”
“AKP kapansın. İslamiyeti ticarete döktüler. Elektriğe yüzde 20 zam geldiği görülmüş müdür?”
“Hiç bu seneki kadar sarsılmamıştık. Faturaları ödeyemeyince cezaya giriyor, sonra elektriği kesiyorlar. Biz karanlıkta oturuyoruz, Çankaya keyfine bakıyor. Gelsin otursunlar bizim karanlıkta.” (NV-CU/EZÖ)
