* Fotoğraf: Ömür Eğribel
1995 yılında gözaltında alındıktan sonra haber alınamayan ve cesetleri kimsesizler mezarlığında bulunan Rıdvan Karakoç ve Hasan Ocak’ın soruşturmaları zaman aşımı tehlikesiyle karşı karşıya.
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Gözaltında Kayıplara Karşı Komisyon ve Cumartesi Anneleri/İnsanları “Cezasızlığa son, adalet istiyoruz” pankartıyla bugün soruşturmaların yürütüldüğü Beykoz Adliyesi önündeydi.
Soruşturmayı yürüten savcılara seslendiler: “Hasan Ocak (1995/ 1075 Hz. Numara) ve Rıdvan Karakoç ( 1995/805 esas sayılı) dosyaları evrensel hukukun gereği olarak insanlığa karşı suç kapsamında değerlendirilmeli, etkin soruşturma yürütmeli, zamanaşımı işletilmemelidir.”
20 yılda dava açılmadı
Basın açıklamasını okuyan Komisyon üyesi Zeynep Yıldız, Rıdvan Karakoç’un 15 Şubat 1995’te, Hasan Ocak 21 Mart 1995’te İstanbul Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesi tarafından gözaltına alındığını anlattı.
Gözaltında alındıkları inkar edilen Rıdvan Karakoç ve Hasan Ocak’ın Altınşehir Kimsesizler Mezarlığı’na defnedilen bedenleri aylar süren arayışlar sonucu bulundu.
Tüm veriler Ocak ve Karakoç’un gözaltında işkence ile öldürüldüğünü doğruluyordu. Bu gerçek karşısında dönemin İnsan Haklarından Sorumlu Devlet Bakanı Algan Hacaloğlu “Toplumdan hükümet adına özür diliyorum” dedi.
Rıdvan Karakoç ve Hasan Ocak'ı kaybedenler bilinmesine rağmen etkin soruşturma yapılmadı. Soruşturma dosyalarında rutin yazışmalar dışında hiçbir işlem yapılmadı. 20 yılda soruşturmalar davaya dönüşmedi.
AİHM zamanaşımına karşı
Her iki dosyanın da zamanaşımına uğratılarak sonlandırılma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirten Yıldız, soruşturmayı yürüten savcılara seslendi:
“Güvenlik güçlerinin şüpheli durumunda olduğu dosyalarda savcıların soruşturmayı derinleştirmeye isteksiz olmaları hali artık son bulmalı. İnsanlığa karşı işlenmiş suçları etkin bir biçimde soruşturma savcıların görevidir.
“Bu dosyalarda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) insanlığa karşı suçlarda cezanın ertelenemeyeceği, zamanaşımına uğratılamayacağı, bu suçlar için af çıkarılamayacağı yönündeki içtihat ve yorumları esas alınmalı.
“Rıdvan Karakoç ve Hasan Ocak dosyalarında zamanaşımının uygulanamayacağı kuralı uygulanmalıdır. Bunun için savcıların yalnızca uluslararası teamüllere uymaları, AİHM içtihatlarını referans almaları yeterli.
“Rıdvan Karakoç ve Hasan Ocak dosyalarında soruşturmaların olayların tam olarak nasıl meydana geldiğinin belirlenmesini, sorumluların tespit edilmesini ve cezalandırılmasını sağlayacak etkinlikte olmasını istiyoruz.” (BK)