Yunanistan’da bugün düzenlenen erken genel seçimlerde oy verme işlemi başladı.
Kayıtlı 9 milyon 808 bin 76 seçmenin 19 bin 733 sandıkta oy kullanacağı seçimlerde, oy verme işlemi saat 19.00'da sona erecek. Oy sayımının, sandıkların kapatılmasının ardından başlaması ve seçime katılan 21 partinin oylarına ilişkin ilk sonuçların birkaç saat içinde açıklanması bekleniyor.
Seçimlerin favorisi ise Alexis Tsipras liderliğindeki Radikal Sol Koalisyon Syriza… Syriza, yani Synaspismós Rhizospastikís Aristerás, Yunanistan’da bir çok sol grubun ortaklığı ile oluşan bir koalisyon. Yapılan son anketlere göre Syriza yüzde 35 bandında yer alıyor ve en yakın rakibi Yeni Demokrasi’nin yaklaşık yüzde 5 puan önünde.
Syriza’nın yükselişi
Syriza 2009’da düzenlenen genel seçimlerde oyların sadece yüzde 4,6’sını almıştı. Ancak sadece birkaç yıl içinde bu küçük parti, ekonomik ve siyasi krizlerle çalkalanan bir ortamda hızla büyüdü.
Parti 2012 Mayıs seçimlerinde oyunu yüzde 16,8'e, 2012 Haziran seçimlerindeyse yüzde 26,9'a taşıdı.
Syriza'nın yükselişinde en önemli nedenin, AB-IMF kurtarma paketleri karşılığında hayata geçirilen kemer sıkma politikalarına Yunan kamuoyunda büyüyen tepki olduğu düşünülüyor.
Syriza'nın programının temelinde de bu kemer sıkma politikalarını ret bulunuyor. Parti, ülke borçların önemli bölümünün silinmesini, yardımlar için yeni müzakereleri ve sosyal hakların artırılmasını savunuyor.
Syriza’nın programı
Tsipras'ın 15 Eylül 2014'te Selanik'te açıkladığı programın ana başlıkları şöyle:
* Borçların kısmen silinmesi: Syriza kamu borçlarının kısmen silinmesini savunuyor. Parti programında 1953'te Almanya'nın borçlarının yaklaşık yarısının silinip diğer yarısının uzun vadeli krediye çevrilmesi örneği veriliyor. Bunun Yunanistan için de yapılabileceği belirtiliyor. Parti, AB ile yeniden masaya oturarak, Avrupa'dan alınan kaynağın geri ödenmesinde faiz oranlarının görüşülmesi ve vadelerin uzatılması gerektiğini ifade ediliyor.
* Bedava elektrik: Syriza yoksulluk sınırı altında yaşayanlara elektrik ve ısınma hizmetini ücretsiz vereceğini taahhüt ediyor.
* Gıda ve kira desteği: İhtiyacı olanlara gıda ve kira yardımı yapılmasını savunuyor.
* Sağlık ve emeklilik maaşları reformu: Parti, ücretsiz sağlık hizmetini düzelteceğini, emekli maaşlarını iyileştirmek için 13 milyar Euro'luk bir planı devreye sokacağını belirtiyor.
* Ulaşım reformu: Yoksulluk sınırı altında yaşayan Yunanistanlılara ve uzun süredir işsiz olanlara özel toplu taşıma kartı verilmesi öngörülüyor.
* Zenginlerin vergilendirilmesi: Syriza zenginlerden alınan ve son yıllarda kaldırılan bazı vergilerin geri getirilmesini, kimi yeni vergileri ve gelir vergisi alt sınırının 5 bin Euro'dan 12 bin Euro'ya çıkarılmasını savunuyor.
* İstihdam programı: Yunanistan'da işsizlik oranı yüzde 25'in, gençler arasında işsizlik oranıysa yüzde 50'nin üzerinde. Syriza büyük bir istihdam programını devreye sokmak istiyor. Amaç iki yıl içinde 300 bin yeni istihdam alanı yaratmak.
* Ödenemeyecek banka borçlarının silinmesi: Syriza'ya göre yurttaşların bankalara ödeyemediği borçlar silinmeli.
* Asgari ücret: Syriza asgari ücreti 751 Euro'ya çıkartacağını belirtiyor.
* Demokrasi: Demokrasinin geliştirilmesi ve katılımın güçlendirilmesi hedefleniyor.
Seçim barajı yüzde 3
Yunanistan'da bir partinin parlamentoya girmek için yüzde 3'lük seçim barajını aşması gerekiyor. Seçime katılan 21 partiden yedisinin bu barajı aşabileceği tahmin ediliyor.
Parlamentoda 300 sandalye bulunuyor. Seçimlerden birinci çıkan parti, oy oranlarıyla kazandığı milletvekili sayısı dışında ekstra 50 sandalye elde ediyor. Hükümetin kurulması için çoğunluğun sağlanması, yani 151 sandalye gerekiyor. (EKN)
* Bu haberi BBC Türkçe'den ve CNNTürk'ten derledik.
