Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) 12 Haziran Çocuk Emeğine Karşı Dünya Günü için hazırladığı rapor, kız çocuklarının çalıştırılmasına odaklanıyor.
"Kız çocuklarına bir şans verin" başlıklı rapora göre dünyada 218 milyon çocuk çalıştırılıyor. Çalıştırılan kız çocuklarının sayısıysa 100 milyon. Yaklaşık 53 milyonu, en kötü koşullarda, tehlikeli işlerde çalıştırılıyor. Bunların 20 milyonu 12 yaşın altında.
ILO yaklaşık 1 milyon çocuğun da madenlerde çalıştırıldığını, 250 bin kadar çocuğun da silahlı kuvvetler veya gruplar tarafından kullanıldığını söylüyor.
Aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 16 ülkede yapılan çalışmaya göre, 5-14 yaş aralığındaki çalıştırılan kız çocuklarının yüzde 61'i tarım sektöründe. Yüzde 30'u kendi evinin dışında bir hanede, ev işleri için çalıştırılıyor. 20 milyon çocuk da sanayide çalıştırılıyor.
Kız çocuklarının görünmeyen emeği: Ev hizmetleri
Kız çocukları kendi evlerinde de çalıştırılıyor. "Ev işleri" deyip geçilen bu emek görünmüyor. Oysa ev işlerinde 28 saatten fazla çalıştırılan 5-11 yaş arası kız çocuklarının sayısı, oğlan çocuklarınınkinin en az iki katı, 15-17 yaş arası çocuklarınkininse üç katı kadar.
Dünyada hâlâ ilkokula gönderilmeyen 55 milyon çocuk var; yüzde 55'i kız çocukları.
Ev hizmetlerinde çalışmak dışarıda çalışmakla birlikte düşünüldüğünde, kız çocukları için "çifte yük" anlamına geliyor. Bunun doğrudan sonucuysa, eğitimlerinin aksaması, okuldan ayrılmak zorunda bırakılmaları.
Kız çocuklarının birçok toplumda aşağıda ve savunmasız şekilde konumlandırılmaları da temel eğitimden yoksun kalmalarına ve geleceğe dair olanaklarının kısıtlanmasına neden oluyor.
"Eğitime yatırım yapın"
ILO, bu durumun değiştirilmesinde birincil sorumluluğun devletlerde olduğunu anımsatıyor; çözüm yollarını öneriyor.
Yoksullukla mücadele politikaları: Yoksul çocukların çalıştırılma ihtimali daha fazla. Yoksulluğa karşı politikalar çocuk işçiliğinin kaldırılmasını, yetişkinler için insanca istihdamın teşvik edilmesini içermeli. Yoksul aileler toplumsal koruma programları, okullarda çocuklar için ücretsiz yemek programları etkili oluyor. Kız çocuklarının eğitimine yatırım yapılması, yoksullukla mücadelenin de etkili yollarından biri.
Eğitim: Üniforma, kitap, ulaşım, beslenme gibi dolaylı eğitim maliyetlerini düşürmek, yoksul aileleri çocuklarını okula göndermekten alıkoya engellerin kaldırılmasında işe yarıyor.
Eğitimli kız çocuklarının yetişkinler gibi ücret alma, daha geç evlenme, daha az ve daha sağlıklı çocuk sahibi olma, evde karar verme gücüne sahip olma şansı daha yüksek. Eğitimli anneler kendi çocuklarının eğitimlerini de güvence altına alıyor ve gelecekteki çocuk emeğinin düşmesini sağlıyorlar.
Denetim: Çalışma müfettişlerinin güçlendirilmesi, eğitimi ve çocuk işçiliğini ele alan politikalar, "gizli" çalıştırılan çocuklara ulaşmak gerekiyor. (TK)
