Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Başkanı Orhan Erinç Anadolu Ajansı Afyon muhabirinin yerel gazetelerle ilgili sorusunu cevapladı.
İllerde yayınlanan yerel gazetelerin artmasının çok seslilik açısından olumlu olduğunu belirten Erinç, yerel gazetelerin en önemli sorunlarının uzman hukukçularının olmaması olduğunu söyledi.
Erinç : Yerel gazeteler ekonomik bağımsızlıklarını sağlamalı
Uzman hukukçuları olmayan yerel gazetelerin davalarının uzadığına dikkat çeken Erinç, "Yayıncılar bir araya gelerek, daha güçlü olacak ve ekonomik bağımsızlıklarını da sağlayacak bir politika izlemelidir" görüşünü savunan merhum Nezih Demirkent'a katıldığını ifade etti.
Erinç, yerel gazetelerin birleşerek daha güzel ve daha etkin gazeteler çıkarması gerektiğini söyledi :
"Gazetelerin sayısının artması güzel ancak, burada gerçek gazeteciler ile gazeteciliği kullanmak amacı güdenleri ayırmak gerekir. Şu anda radyo ve televizyon kurmak için belirli bir iznin alınması gerekiyor ama gazete çıkarmak için sadece bildiri veriyorsunuz. Gazetelerin çoğalmasında bu da etken.
"Hukuken bu gazetelerin sayısının azaltılması ya da engellenmesi mümkün değil. Yerel gazetelerin çoğalması, çoğaldığı yerdeki gerçek gazetecilerin sayısıyla da orantılı olması gerekir."
Erinç, çoğalan yerel gazetelerin haber bulma konusunda da sıkıntı çektiğini savundu.
İpekçi : Yerel haberci TGS'ye üye olabilir
Yerel gazetelerin artmasıyla, gazetelerde kadrosuz çalışan eleman sayısının da arttığını savunan Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Genel Başkanı Ercan Sadık İpekçi ise yerel gazete çalışanlarının da TGS'ye üye olmaları durumunda, toplusözleşme yapabileceklerini söyledi.
Bazı gazetecilerin kadroda gösterilmesine rağmen başka yerlerde çalıştırıldığına dikkat çeken İpekçi şunları söyledi:
"Bazı illerde sendikamıza üye olan yerel gazete çalışanlarımız var. İzmir, Adana, Eskişehir, Diyarbakır, Batman gibi iller bunların başında geliyor. Yerel gazetede çalışan arkadaşlarımız tek başına sendikaya üye olabilirler ve sendikanın her türlü imkanından yararlanabilirler.
"Beş kişinin çalıştığı yerel bir gazetede, üç kişi bize üye ise o gazeteyle de toplu sözleşmeye oturabiliriz. Bu sözleşmelerimiz ise o işyerinin kendi koşullarına göre olacaktır."
İpekçi, kadrosuz çalışan ve basın kartı alamayan gazetecilerin ise çoğunlukta olduğunu söyledi.
Günlük yayınlanan gazeteler bakımından 43 gazete ile İstanbul birinci sırada yer alırken, bu rakamın büyük bölümünü ulusal gazeteler oluşturuyor. 32 günlük gazete ile Muğla ikinci sırada, 26 günlük" gazete ile Antalya üçüncü sırada yer alıyor.
Bazı illerin günlük yayınlanan gazete sayıları ise şöyle:
Afyonkarahisar'da 22, Balıkesir'de 22, Mersin'de 20, Isparta'da 17, Kayseri'de 17, Gaziantep'te 15, Manisa'da 13, Samsun'da 12, Kocaeli'nde 11, Ankara'da 11, Denizli'de 11, Batman'da 9, Eskişehir'de 8, Kütahya'da 7, Adana'da 9, Konya'da 6, İzmir'de 5, Bursa'da 4, Uşak'ta 4, Bartın'da l, Bilecik'te l, Bingöl'de 1, Gümüşhane ve Artvin illerinde ise günlük yayınlanan gazete bulunmuyor."
Öte yandan Basın İlan Kurumu tarafından belirlenen resmi ilan fiyatı ise Ocak 2006 tarihinden itibaren cm/sütun olarak 5 YTL'ye yükseltildi.
Türkiye genelinde son 5 yıl içinde gazete sayılarındaki artış ise 2000 yılında 761, 2001 yılında 796, 2002 yılında 819, 2003 yılında 871, 2004 yılında bin 12, 2005 yılında Haziran ayı itibariyle gazete sayısı 821 oldu. 2005 yılı rakamları Mart 2006 ayında kesinlik kazanıyor.
Basın İlan Kurumu verilerine göre bir yerel gazetenin resmi ilan alabilmesi için en az 6 sayfa olması gerekiyor. 6 sayfalık bir gazetenin 2 sayfası reklam, 2 sayfası yerel haber, diğer 2 sayfası ise ulusal düzeyde haber içerebiliyor.
Ayrıca, bir berber veya bir bakkaldan işyeri açabilmesi için belirli makamlardan izin alınıp, "ustalık belgesi", "oda kayıt belgesi" gibi evraklar istenirken, gazete yayınlamak için valiliklere, "bilgi vermek" yeterli oluyor.
Gazetelerin resmi ilan alabilmeleri için ise günlük gazete bulunmayan yerlerde 3 ay, günlük gazete bulunan yerlerde ise 18 ay aralıksız yayınlanması gerekiyor. (EÖ)
