Yeni Yaklaşım: İşkence Olmadan Önlemini Al!

İşkenceyi gerçekleşmeden önce önlemeyi amaçlayan BM İşkenceye Karşı Sözleşmenin Seçmeli Protokolü, BM Genel Kurulunda kabul edildi; ABDnin bu aygıtın masraflarını yalnızca Seçmeli Protokolü onaylayan devletlerin karşılaması önerisi ise reddedildi.

Londra

"Birleşmiş Milletler (BM) İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı ve / veya Onur Kırıcı Muamele ya da Cezaya Karşı Sözleşmenin Seçmeli Protokolü", BM Genel Kurulu'nda kabul edildi.

Afrika, Asya, Avrupa ve Latin Amerika devletlerinin büyük çoğunluğu, Seçmeli Protokol'ü destekledi. Genel Kurul'da 7 Kasım'daki oylamada 8 ret oyuna karşı 104 kabul oyu kullanıldı.

ABD'nin önerisini reddetti

BM üye devletleri, gelişmekte olan birçok ülkenin bu girişime katılmasını önleyen bir Amerika Birleşik Devletleri (ABD) önerisini reddetti. ABD ve Japonya, etkin işkence önlemeyi sadece zengin ülkelerin ayrıcalığı kılacak bir biçimde, bu aygıtın masraflarını yalnızca Seçmeli Protokolü onaylayan devletlerin karşılaması için uğraştı. Bu istek, tüm insan hakları mekanizmalarının BM'nin olağan bütçesinden karşılanmasına yönelik uzun süreli uygulamaya aykırıydı.

Sivil toplum örgütlerinin "taktiri"

Uluslararası Af Örgütü, İşkenceyi Önleme Derneği, Uluslar arası Hukukçular Komisyonu ve İnsan Hakları İzleme Örgütü, işkencenin önlenmesi için hazırlanan yeni Protokolün kabul edilmesini "taktirle karşıladığını" açıkladı.

Sivil toplum kuruluşlarının ortak basın açıklamasında, "10 yıl süren ve genellikle zor tartışmaların ardından, BM Genel Kurulu'ndaki devletlerin büyük çoğunluğu bu dehşet verici insan hakkı ihlalinin sona ermesi için pratik ve somut adımlar atma yönünde oy kullandı" denildi.

Açıklamada şu ifadeler yer aldı:

* Örgütlerimiz Seçmeli Protokole gösterilen güçlü desteğe teşekkür ediyor ve devletlere mümkün olan en kısa sürede onaylamaları için çağrıda bulunuyor. Ayrıca, bu sözleşmenin önemli amacına hizmet etmesini yani tüm dünyada işkencenin önlenmesini sağlayacak gerekli fonun sağlanması için çağrıda bulunuyoruz.

İşkence gerçekleşmeden önlemek

* BM İşkenceye Karşı Sözleşmenin Seçmeli Protokolü, işkence fiillerini gerçekleşmeden önce önlemeye yardımcı olacak. Bu, BM'nin insan hakları korumasına yeni yaklaşımını temsil ediyor. Sözleşme, uluslararası uzmanlardan oluşan bir heyetin gözaltı yerlerine düzenli ziyaretlerini, ek olarak da ulusal ziyaret ekiplerinin düzenli destek ziyaretleriyle tamamlanacak bir sistemi kuruyor.

* Somut tavsiyelerde bulunma yetkisi tanınan bağımsız uzmanların ziyaretlerinin işkencenin önlenmesinde en etkili araçlardan biri olduğu kanıtlanmıştı.

* Seçmeli Protokol, BM Genel Kurulu'nun Aralık ayındaki genel oturumunda resmi kabul için sunulacak ve daha sonra imzaya açılacak. Seçmeli Protokol 20. onaydan sonra yürürlüğe girecek. (BB/NK)

* Daha fazla bilgi için:

* Amnesty International (Uluslararası Af Örgütü):

Ms. Lisa Gormley, Hukuk Danışmanı, Tel: 212 867 8878

Mr. Renzo Pomi, BM Temsilcisi, Tel: 212 867 8878

* The Association for the Prevention of Torture (İşkenceyi Önleme Derneği):

Ms. Debra Long, Hukuk Programı Görevlisi, Tel: 917 361 0665

* Human Rights Watch (İnsan Hakları İzleme Örgütü):

Mr. Rory Mungoven, Küresel Hukuk Direktörü, Tel: 212 216 1276

* The International Commission of Jurists (Uluslararası Hukukçular Komisyonu):

Mr. Ian Seiderman, Legal Advisor, Tel: +41 22 979 3823