Greenpeace, 18 Mart’ta TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu'nda kabul edilen Elektrik Piyasası Kanunu’ndaki değişliklerin yaratacağı çevre tahribatına dikkat çekti. Onaylanan değişikliklerle kömürlü termik santraller ve planlanan Akkuyu nükleer santralinin çevreyi koruyan yasal düzenlemelerden muaf tutulacağını belirtti.
Çevre izinlerini 2019 yılına kadar ortadan kaldıran ve Akkuyu nükleer enerji santrali projesini Kıyı Kanunu’ndan muaf tutan bu tasarının yasalaşmamasını gerektiğini ifade etti.
2019’a kadar
Greenpeace’den verilen bilgiye göre, tasarının 12. maddesi kamuya ait, özelleştirilmiş ve özelleştirilecek olan kömürlü santralleri 2019’a kadar çevresel izinlerden muaf tutuyor.
Yasa tasarısının ilgili maddesine göre, bu tesislerin çevreye vereceği zarar nedeniyle üretiminin durdurulması ve bu nedenle idari para cezası uygulanması da yasaklanıyor.
AYM iptal etmişti
Greenpeace’den yapılan açıklamada, yasanın ilgili maddesinin 14 Mart 2013’te da yürürlüğe girdiği ancak Anayasa Mahkemesi (AYM) tarafından kömürlü termik santrallerin ciddi çevre ve sağlık etkileri gözetilerek iptal edildiği hatırlatıldı.
Greenpeace Avukatı Deniz Bayram da Anayasa’ya aykırı olması nedeni ile iptal edilmiş bir madde düzenlemesinin yeniden bir yasa tasarısı olarak gündeme taşınmasının hukuka aykırı olduğunu söyledi.
“İptal edilen madde, henüz AYM tarafından iptal kararının gerekçesi dahi açıklanmamış iken neden tekrar gündemde? Anayasa’da yer alan, hukuk devleti ilkesi, bağımsız yargının üstünlüğü, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkı uyarınca başta kömür yakıtlı termik santral ve nükleer santral projeleri olmak üzere, enerji üretim santrallerine bir dizi çevresel muafiyet getiren bu tasarının yasalaşmaması gerekiyor.
“Zaten bu tasarı yasalaşıp yeniden Anayasa Mahkemesi’ne taşınırsa bir önceki iptal kararı gereği, yeniden iptal edilmesi gerekecektir.”
Akkuyu da muaf
Greenpeace aynı zamandatasarıdaki bir başka hükme göre de yapımı planlanan Akkuyu Nükleer Santrali’nin Kıyı Kanunu’ndan muaf tutulduğuna dikkat çekti.
“Bunun anlamı, şirketin Kıyı Kanunu hükümlerini uygulamadan santral bölgesinde yapılaşma gerçekleştirebileceği.
“Tasarı kapsamında kurulması planlanan nükleer enerji genel müdürlüğü hakkında düzenlemeler ise, konuya ilişkin kurumsal yapılaşmada bütüncül olmayan ve alelacele bir idari yapının kurulmasını öngörüyor.”
Greenpeace’e göre tasarı yasalaşırsa şu kömür projeleri çevresel izinlerden muaf olacak: Soma Termik santrali, EÜAŞ’a bağlı tüm termik santraller, Zonguldak Çates termik santrali, Yatağan Termik santrali, Sivas Kangal Termik Santrali ve Konya ılgın Termik Santrali (proje aşamasında ancak, madde düzenlemesi muğlak olduğu için madde yürürlükte kaldığı sürece, kamu üretim şirketlerini ve özelleştirme kapsamına alınacak tüm projeleri kapsayacak şekilde yoruma açık.) (YY)