Uluslararası Şeffaflık Derneği'nin düzenlediği "Geleneksel ve Alternatif Medyada Araştırmacı Gazetecilik" konferansının ikinci oturumunda “Alternatif Habercilikte Yeni Yükselen: Yurttaş Haberciliği” konuşuldu.
Gazeteciler Araştırmacı Gazeteciliği Konuştu
Mülksüzleştirme Ağları
Mülksüzleştirme Ağları’ndan Burak Arıkan amaçlarının yapısal gazetecilikteki sorunları araştırmak olduğunu belirtirken, Mülksüzleştirme Ağları’nın işleyişi ve yapısı hakkında bilgi verdi.
“Gezi direnişinde büyük medya holdinglerinin yapısını araştırarak medyanın bağlı olduğu holdingleri ve aralarındaki bağlantıyı ortaya çıkardık. Bir diğer araştırmamız mülksüzleştirilen azınlıklar hakkında. Devlet politikaları neticesinde gayrimüslim vakıfların elinden alınan varlıkların hangi kurum ve şahıslara verildiğiyle ilgili bir ağ haritası oluşturduk.
“Ağ haritaları çalışmalarımıza yurttaş okumaları da denilebilir. Yani insanlar bir olaya hakkında hem bilgi ediniyor hem de olayla ilgili bağlantılara ve holdinglere ulaşabiliyor.”
Dokuz8 Haber
Dokuz8 Haber’den Gökhan Biçici, Dokuz8’in yurttaş haberciliği anlayışıyla ortaya çıktığını söylerken, yurttaş gazeteciliğinin Türkiye’de Gezi direnişinde büyük medya kuruluşlarının insanların haber alma hakkı konusundaki tutumuna karşı ortaya çıktığını söyledi.
“Yurttaş haberciliği aslında toplumsal bir sorunla yüzleşme sonucu ortaya çıkıyor. Yurttaş gazeteciliği dijital aktivizimdir. Bu aktivizm aynı zamanda gazeteciliğe geçiştir.”
Karakutu
Karakutu ile ilgili bilgi veren Başak Tuncer, temel ilkelerinin şeffaflık, bilgi ve belge özgürlüğü olduğunu söyledi. Karakutu’nun kurucularından Şevket Uyanık da yaptıklarının “sızıntı gazeteciliği” olarak adlandırılabileceğini söylerken,
“Medyaya baskılar nedeni ile birçok belge kamuoyuna yansımıyor. Bu da araştırmacı gazeteciliğinin önünde bir engel oluşturuyor. Biz medyada ortaya çıkmayan gizli tutulan bu bilgi, belge ve her türlü habere ulaşmayı amaçlıyoruz.
“Secure Drop yazılımını kullanıyoruz. Böylece bize gelen haberlerin, belgelerin kaynağına dair bilgilerin gizli kalmasına hem de haber kaynağını risk etmeden araştırmacı gazeteciliğe katkı vermesini sağlıyoruz. Bu haberlerin doğruluğunun teyit edilmesinde de habere ulaşan kişinin incelenmesi önem kazanıyor.”
Doğruluk Payı
Doğruluk Payı sitesinin editörlerinden Bengi Cengiz, sşitenin Türkiye’de siyasi aktörlerin daha sorumlu, seçmenin ise daha bilgili olmasına katkı sağlamayı amaçladığını ifade etti.
“Amaç, siyasi kurum ve kişilerin ortaya attıkları iddiaların doğruluğunu incelemek ve doğru habere ulaşmayı sağlamak. Doğruluk Payı ölçeği ile değerlendirilecek iddiaları seçerken iddianın doğrulanabilir olması ve iddianın görece tartışmalı ve önemli bir konuda olmasına dikkat ediyoruz.”
Site editörlerinden Koray Kaplıca ise “Amacımız medyaya hem içerik sağlamak hem de araştırmacı gazetecilik alanında çalışan gazetecilere doğru kaynağı sağlayabilmek. Siyasilerin söylediklerinin veya paylaştıklarının sorumluluğunda olmalarını sağlayarak daha doğru bir bilgi veya haber ortamı sağlamak” diye konuştu. (SB/ÇT)