Fransa'ya bağlı özerk bir bölge olan Yeni Kaledonya'da yapılan bağımsızlık referandumdan hayır oyu çıktı.
Referandumda seçmenlere, "Yeni Kaledonya'nın tam egemenliğe kavuşmasını ve bağımsızlığını istiyor musunuz?” sorusu yöneltilerek, "evet” veya "hayır” şeklinde yanıt vermeleri istendi.
Oyların tamamına yakınının sayıldığı bölgede, referanduma katılanların yüzde 56'sından fazlası bağımsızlığa karşı oy kullandı.
Yeni Kalendoya'da yaklaşık 175 bin seçmen bulunuyor. Referanduma katılım oranı da yüzde 80'i geçti.
Yerli halk bağımsızlık istiyor
Yeni Kaledonya Pasifik Okyanusu’nda Avustralya'nın kuzeydoğusunda, Yeni Zelanda'nın ise kuzeyinde yer alıyor.
Yeni Kaledonya'nın yerli haklı Kanakların yoğun olarak yaşadığı bölgelerde seçmenin yaklaşık yüzde 90'ının bağımsızlıktan yana oy kullandı. Avrupa kökenli nüfusun yaşadığı yerlerde ise seçmenler Fransa'nın bir parçası olarak kalmayı tercih etti.
Nüfus dağılımı
Yaklaşık 270 bin nüfuslu Yeni Kaledonya'da nüfusun yüzde 40'ını Kanaklar, yüzde 27'sini Avrupa kökenliler ve geri kalanını da Asya ülkeleri ile Pasifik adalarından gelenler oluşturuyor.
Fransa 1853’te istila etti
Fransa Yeni Kaledonya’yı 1853 yılında Fransızlar işgal etti. Fransa açısından stratejik önem taşıyor. Elektronik aletlerin üretiminde önem taşıyan dünya nikel rezervlerinin dörtte biri Yeni Kaledonya bölgesinde bulunuyor.
Yeni Kaledonya 1946 yılına kadar Fransa sömürgesiydi. 1946 yılından 2003 yılına kadar Fransa Denizaşırı Bölgeler Topluluğu içerisinde Denizaşırı Bölge olarak yer aldı. 2003 yılında gerçekleştirilen anayasa değişikliği sonucu Fransa'ya bağlı kendine özgü bir bölge olarak konumlandırıldı.
Yerli halkın geçmişteki bağımsızlık girişimleri
Kanakların, daha önceki yıllarda verdiği bağımsızlık mücadeleleri başarısızlıkla sonuçlanmıştı. Son olarak Kanaklar ve Fransa kökenliler arasında 1980'lerde yaşanan etnik çatışmaların ardından, 1998 yılında Noumena Anlaşması imzalanmıştı. Anlaşma, taraflar arasında barışın sağlanmasını, özerk bir yönetimin oluşturulmasını ve 10 yıl içinde bağımsızlık referandumu yapılmasını öngörüyordu. Ancak sürekli ertelenen referandumun yapılması için aradan 20 yıl geçmesi gerekti. Anlaşma, 2022 yılına kadar iki referandum daha yapılmasına imkân tanıyor.
Fransa için Yeni Kaledonya’nın önemi
Fransa'nın, Çin'in nüfuzunu artırdığı Pasifik bölgesinde yer edinmesini de sağlayan Yeni Kaledonya, Fransa ana karasına yaklaşık 18 bin kilometre uzaklıkta bulunuyor. Savunma ve dış politika alanında Paris'e bağlı olan Yeni Kaledonya, Fransa'dan yılda yaklaşık 1,5 milyar dolar mali destek alıyor.
Macron sonuçtan memnun
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Yeni Kaledonya'dan gelen referandum sonuçlarını değerlendiren bir açıklama yaptı. Macron, Yeni Kaledonya'da halkın çoğunun Fransa'nın bir parçası olarak kalmayı tercih etmesinden "büyük onur” duyduğunu ifade etti. (HK)
Kaynaklar: Deutsche Welle, Independent.
