60’ı aşkın ülkeden 600'e yakın edebiyatçının katıldığı birinci Uluslararası Yazarlar ve Edebiyat Çevirmenleri Kongresi'nde (WALTIC-Writers and Literary Translators International Congress) dünyaca ünlü birçok yazar edebiyatçı bir araya geldi, dil, ifade özgürlüğü ve edebiyatçının, edebiyatın mücadelesi tartışıldı. WALTIC edebiyat ağı oluşturuldu. Kadın yazarlar edebiyatta daha iyi koşullar istedi.
"Dil, düşünce ve ifade özgürlüğü mücadelesi birleşerek artırılmalı!"
Kongrenin sonuç bildirgesinde edebiyatçılar dil-düşünce ve ifade özgürlüğü için dünyanın her bölgesinden edebiyat çevrelerinin tanınmış kişi ve gruplarını bir araya getirip birlikte mücadele yürütme kararı aldılar.
Sonuç bildirgesine göre yazar ve çevirmenler, dünyanın her yerinde okuma ve yazma imkanlarının ve oranının yükseltilmesi, bazı ülkelerde yasalarla kısıtlanan düşünceyi ifade özgürlüğünün yükseltilmesi için birlikte çalışma grupları oluşturmak, çevirmen ve çeviri haklarının uluslararası bir standarda taşınması ve yükseltilmesi, basın-yayın haklarına yönelik kısıtlama ve düzenlemelere karşı mücadele etme kararı aldılar.
Türkiyeli edebiyatçılar
Türkiye'den Türker Armaner, Yusuf Eradam, Saliha Paker, Saliha Nilüfer kongre boyunca seminerler verdiler. Galatasaray Üniversitesi Felsefe Bölümü'nden Prof. Dr. Armaner kongrenin ana konuşmacılarındandı.
Toplum ve edebiyat başlıklı bölümde "Türk yazarlar ne zaman toplumdan kurtulacak?" başlıklı konferansta İsveçli yazar Svante Weyler'le Türkiye’de yazar-toplum ilişkisi, yazar-devlet ilişkisi ve yazarın kimliği konularını tartıştı. "Tahta Saplı Bıçak" adlı ilk romanı geçen günlerde yayınlanan Armaner, "Bence dünyada artık Doğu-Batı değil Kuzey-Güney çatışması var ve WALTIC bu noktada aslında hem çevrede kalan yazarları buluşturma hem de bu ülkelerdeki düşünce ve ifade özgürlüğü kısıtlamalarını görme imkanını oluşturuyor" dedi.
Şair, yazar ve çevirmen Prof. Dr. Yusuf Eradam, İsveçli yazar ve edebiyatçı Aimee Delblanc, İran İslam Üniversitesi'nden Massoud Azizineshad ve Moğol yazar Chilajaav Khaidav'la birlikte katıldığı konferansta, çevirinin politiği, çeviri dili ve çevirmenin problemlerini tartıştı.
İsveç’ten katılan Türkiyeli Kürt yazar Zeynel Abidin Zınar ise Kürt dilinin Latin harflerine geçişi, tarihi süreci ve sorunları üzerine kısa bir konferans verdi.
Kadın yazarlar gündemi belirledi
Nawal El Saadawi, Bangladeşli sürgün yazar Teslime Nesrin, Antonia Arslan, Karin Barber, Giannina Braschi, Assia Djebar, Jamaica Kincaid, Ana Menendez, Rosa Montero, Farzaneh Taheri, Dubravka Ugresic gibi kadın yazarlar, konuşmaları boyunca kadın perspektifini tartışmaya açtı. 2010'da ikincisi düzenlenecek WALTIC'in konusu şimdiden belli oldu: Kadın edebiyatçıların durumu ve sorunları, kadın perspektifinden edebiyat, kadının edebiyat dünyasındaki koşulları ve yeri. 2010'daki kongrenin henüz hangi ülkede olacağı belli değil. (SNS/TK)