Notos Kitap’ın 2006’da kurulmasıyla birlikte iki aylık olarak çıkartılmaya başlanan edebiyat dergisi Notos’un 90. sayısı ekonomik krize takıldı.
15 yıldır 2 ayda bir yayınlanan derginin Ocak-Şubat sayısı ‘şimdilik’ Mart-Nisan’a ötelendi. Dergi kurulduğu yıldan bu yana ilk defa bir sayıyı kaçırmış oldu.
Notos’un yayın yönetmeni Semih Gümüş, derginin önümüzdeki aylarda çıkmaya devam edeceği bilgisini verdi.
TIKLAYIN - Yayıncılıkta döviz krizi: Kitaplar çıkmıyor, dergiler yayınlanmıyor
"Kağıt almak için TL kabul edilmiyor"
Derginin bu ay çıkmamasının tek nedeni olarak ekonomik krizi işaret eden Gümüş, “Bizim aklımıza sığmayan bir ekonomi-politika yüzünden, önce görülmemiş bir döviz kriziyle, sonra kaçınılmaz bir yüksek enflasyonla karşı karşıya bırakıldık” dedi.
Son birkaç ay içinde neredeyse her şeyin fiyatının en az yüzde 100 arttığını belirten Gümüş, sektörün dövize olan bağımlılığını şöyle anlattı:
“Elinize aldığınız Notos'un ya da herhangi bir kitabın bütün girdileri, kağıdı, kartonu, tutkalı, mürekkebi, selofanı, iğnesi ipliği ithal, yani dövize, asıl olarak da Euro'ya bağlı. Euro ve dolar son dört ay içinde yaklaşık yüzde 50 arttı. Kitap ve dergi yayıncılığının girdilerindeki artışsa son iki ayda en az yüzde 100, son dört ayda bundan da yüksek.
“Notos basıma hazırlanırken artık Euro karşılığı TL’nizin olmasının yetmediğini de görmeye başladık. Çünkü kağıt almak için TL kabul edilmemeye başladı, Euro ile ödeme yapmanız isteniyor. Hem de o anda. Matbaalar da peşin ödeme istiyor. Önceden bir ya da birkaç ay sonra yapabildiğiniz ödemeleri derginiz ve kitaplarınız basılmadan ödemeniz gerekiyor. Yoksa yok.”
"Dönüş en az 6-7 ay sonra"
Bir küçük yayınevinin kaç derginin ve kitabın bütün maliyetini Euro ile peşin karşılayabileceğini soran Gümüş, peşin para olsa bile artık piyasada kağıt bulunamadığını söyledi.
Gümüş “Yayımlamak için bütün maliyeti hemen ödedikten sonra, kitabın satışından gelecek paranın vadesi en az altı-yedi ay. Enflasyonla eriyerek ve çekleriniz karşılıksız çıkmazsa tabi. Peki bir büyük ya da küçük yayınevi bunu ne kadar karşılayabilir? Diyelim ki döviz hesaplarınız tıka basa dolu, çok paranız var. Ama peşin paranız olsa bile kağıt bulamayabiliyorsunuz. Çünkü ithalatçılar satmaktan kaçınıyor. Avrupa'daki kağıt üreticileri de artık Türkiye'ye istendiği kadar kağıt göndermiyor. Durum tam böyle, hem acıklı, hem ürkütücü” diye konuştu.
"Notos'u yaşatmak için tek güvencemiz okurlarımız"
Gümüş şöyle devam etti:
“2022'nin sonunda rakamlar açıklandığında yayımlanan ve satılan dergi ve kitap sayısında büyük bir düşüş olacağı şimdiden belli. Dergi ve kitap yayıncılığı bir toplumun en önemli kültür hazinelerinden. Bundan yoksun bir toplumun geleceği olmaz, dergisiz ve kitapsız hayat da olmaz. Notos'un Aralık 2006'da ilk sayısı yayımlandı, artık 15 yılı da geride bıraktık. Notos bu on beş yıl içinde bir tek gün bile gecikmeden yayımlandı. Ona verdiğimiz emek belki ancak özveri ve tutkuyla açıklanabilir.
“Üstelik popüler olanın bütünüyle dışında, yalnızca nitelikli edebiyatın izinden ayrılmadan geçti bu 15 yıl. Notos'un kağıdının fiyatı önceki sayıdakinin artık tam iki katı. Üstelik dövizdeki artışı da bunun üstüne bindirince, kağıdın TL fiyatında yüzde 150'ye varan artış söz konusu.
“Bu koşullarda Notos'un Ocak-Şubat 90. sayısını atlatmaya, Mart-Nisan 90. sayı olarak yayımlamaya karar verdik. Bu kararı Notos'un varlığının güvencesi olarak almak zorunda kaldık. Bu durumu bütün okurlara bildirmek istiyoruz. Notos'u yaşatmak için her zamanki gibi tek güvencemiz okurlarımız.”
(HA)
