Türkiye Psikiyatri Derneği'nin Dünya Yaşlılar Günü nedeniyle yaptığı açıklamada, Türkiye nüfusunun yüzde 8'inin 65 yaşın üzerinde olduğu vurgulandı ve 2050'de bu oranın yüzde 20-25 civarında olacağı öngörüsü dile getirildi. Bu nokradan hareketle ileri yaşlara ilişkin her türlü sağlık, sosyal ve yaşamsal sorunlarda belirgin artış beklendiği, bu sorunlar arasında yaşlılara yönelik artan şiddettin de olduğu kaydedildi.
Türkiye Psikiyatri Derneği Geriatrik Psikiyatri Bilimsel Çalışma Birimi Koordinatörü Prof. Dr. Işın Baral Kulaksızoğlu'nun açıklamasında "yaşla birlikte özürlülüklerin artması ve başkalarına daha fazla bağımlı olmanın şiddete maruz kalma riskini artırmakta" olduğu belirtildi; "yaşlı bireylerin hem doğrudan şiddete direnebilmesinin, hem de tavır alabilmesinin ve korunmasının son derece güç bir hale gelmekte olduğu" anlatıldı.
Farklı şiddet biçimleri
Açıklamada, "Aile içinde dayak ve diğer fiziksel şiddet uygulamaları, ilgilenmeme, ihtiyaçlarının giderilmemesi, aşağılama, küçümseme, yalnızlığa terk etme gibi duygusal şiddet uygulamaları, yeterli hijyen ve beslenme ve bakım koşullarının bilerek sağlanmaması, gelirine el konulması, sahip olduğu mal ve mülkün elinden alınması, fiziksel koşulların uygun olmadığı mekânlarda yaşamaya zorlanması, sağlık hizmetlerinden yararlanmasının önlenmesi gibi istismar ve şiddet içeren tutumların her geçen gün arttığını gözlemlemekteyiz" denildi.
Dünya Sağlık Örgütü verileri
Prof. Kulaksızoğlu, yaşlı istismarını geçim kaynağı yapan çeteler olduğunu söyledi ve istismar oranının arttığını ekledi. "Yaşlıların toplum içinde ya da ilişkili oldukları çeşitli kurumlarda, örneğin bakımevlerinde aşırı ilaç verme veya korkutma, dövme gibi şiddet ve istismara uğrama oranları da artmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Avrupa Bölge Ofisi'nin yayımladığı bu yılki raporda, aralarında Türkiye'nin de olduğu 46 ülkede her gün 10 bin yaşlının fiziksel şiddete maruz kaldığı ve her yıl 6 milyon kişinin fiziksel kötü muameleye maruz kaldığı ifade edilmektedir. Bu araştırmaya göre, her yıl 29 milyon yaşlı psikolojik istismara maruz kalmakta ve 8 bin 500 yaşlı öldürülmektedir."
Acil önlemler
Prof. Kulaksızoğlu yaşlılara yönelik şiddeti önlemek için toplumun duyarlılığının artması gerektiğini, bu yöndeki kampanyaların ve gerek polis gerek diğer kolluk kuvvetlerinin eğitilmesinin önemli olduğunu vurguladı. "Şiddete maruz kalan yaşlının korunması için gerekli kanunların düzenlenip daha aktif hale getirilmesine ve bu yaşlıların devlet koruması ve bakımına alınarak insanlık onuruna uygun yaşama şartlarının sağlanmasına acil ihtiyaç vardır. Bu toplumsal ve vicdani bir borçtur." (YY)