İncelemeye altına alınan kitapların arasına Muzaffer İzgü'nün eseri "Zıkkımın Kökü"de eklendi. "Fareler ve İnsanlar" ve "Şeker Portakalı" haklarında yapılan şikayetler sonrasında daha çok satmaya başladı.
Bursa Osmangazi İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, "ergenlik çağındaki öğrencilere uygun olmadığı" gerekçesiyle Muzaffer İzgü'nün "Zıkkımın Kökü" adlı eserini incelemeye aldı ve kitabın performans ödevlerinde kullanılmasının uygun olmadığına karar verdi.
İnceleme nedeni Ziya Gökalp İlköğretim Okulu Türkçe Öğretmeni Saadet Kermen'in 7. sınıf öğrencilerine Muzaffer İzgü'nün 'Zıkkımın Kökü' adlı kitabını okuyup özetlemelerini performans ödevi olarak vermesi sonrası yaşandı..
Bir velinin ödevde konu olarak verilen "Zıkkımın Kökü" hakkında Osmangazi İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne şikayette bulundu. Kaymakamlık oluruyla oluşturulan komisyon kitabı inceleyerek "Okul öğrencisinin sınıf düzeyi dikkate alındığında, ergenlik döneminin ve cinsel gelişimin ön plana çıktığı bu dönemde, her bireyin hazır bulunuşluk ve algılama düzeyi farklılık yarattığından 7. sınıf seviyesine uygun farklı bir kitap önerilmesinin daha yararlı olacağı" kararına vardı. Karar 4 Ocak 2013 tarihli yazıyla 7 Ocak 2013 tarihinde öğretmen Saadet Kermen'e tebliğ edildi.
Kitap Muzaffer İzgü'nün Adana'daki bir gecekondu mahallesinde geçen çocukluğunu anlatıyor. Bugüne kadar 24 baskı yapan roman 1992'de filme uyarlanmıştı.
Yasaklara karşı okur tepkisi
Daha önce "Fareler ve İnsanlar" ile "Şeker Portakalı" hakkında benzer tartışmalar yaşanmıştı. Ardından "Fareler ve İnsanlar" İdefix'te, "Şeker Portakalı" ise İdefix, D&R, İmge Kitabevi ve Netkitap'ın sitelerinde çok satanlar listesine girdi. Haklarında yapılan şikayetler ve sansür iddialarıyla gündeme gelen kitapların satışlarında yaşanan artış, kamuoyunun duruma tepkisini gözler önüne serdi.
Can Yayınları: Satışı yüzde 10 arttı
Can Yayınları'ndan bir yetkili konuyla ilgili "Şeker Portakalı her zaman ilgi gören ve çok satan bir kitap olmuştur. Yakın zamanda satışlarımız yüzde 10'a yakın artış gösterdi. Bu durum, kitabın hak etmediği bir muameleye tabi tutulmasının sonucudur. Yaşananların ardından, kitaba mesafeli durmasını bekleyeceğimiz kişiler dahi kitaba ilgi göstermeye, satın almaya başladılar" dedi.
Sel Yayıncılık: Halkı jurnalciliğe yöneltiyorlar
"Fareler ve İnsanlar"ın yayıncılarından Sel Yayıncılık'ın sahibi İrfan Sancı ise "Kitap şu anda bir sansürle karşılaşmış değil. Önceki basımlarda geçen 'genelev' ibaresi nedeniyle kitabın argo kelimeler içerdiği gerekçesiyle şikayette bulunulmuş. Bu durum satışlarda bir miktar artışa sebep oldu. Elbette bu artış tepkilerden kaynaklanıyor. Ancak biz bunu olumlu bir durum olarak görmüyoruz. 'Fareler ve İnsanlar' okullarda okutulan, değerli ve doğru bir kitaptır. Bu şekilde gündeme gelmesi ileride kitabı önermek, öğrencilerine okutmak isteyen öğretmenler için caydırıcı olabilir. Böyle bir durum yaşanması bizi üzer" şeklinde konuştu.
"Asıl tartışılması gereken Kitapları İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu gibi komisyonlar kurulması, insanların uygunsuz gördükleri kitapları şikayet edebilecekleri bir hat oluşturulmasıdır" diyen Sancı, bu uygulamaların halkı jurnalciliğe yönelttiğini ifade etti.
Ne olmuştu?
John Steinbeck'in "Fareler ve İnsanlar" adlı kitabı, yakın zamanda İzmir İl Milli Eğitim Müdürlüğü Kitapları İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu tarafından "ahlaki olmayan bölümler" içerdiği kararıyla "sakıncalı" bulunmuştu.
José Mauro De Vasconcelos'un "Şeker Portakalı" ise geçtiğimiz haftalarda bir veli tarafından "örf ve adetlere uygun olmadığı" gerekçesiyle Başbakanlık'a şikayet edilmiş, kitabı okutan öğretmen hakkında soruşturma başlatılmıştı.
İki eser de Milli Eğitim Bakanlığı tarafından öğrencilere okumaları tavsiye edilen "100 Temel Eser" arasında yer alıyor. (ECA/HK)