Yasa Teklifleri Savunma Hakkına Saldırı

TOHAV ve Halkın Hukuk Bürosu avukatları, yeni Ceza Yasası ile Ceza Muhakemeleri Kanunu kapsamında görüşülen değişiklik tekliflerinin masumiyet karinesine ve savunma hakkına darbe oluşturduğunu açıkladılar. Çağdaş Hukukçular Derneğinin yarın eylemi var.

İstanbul

Hukukçular, yürürlüğüne 21 gün kalan yeni Ceza Yasası ve Ceza Muhakemeleri Kanunu ile ilgili (CMK) son günlerde verilen değişiklikleri tekliflerini endişe ile karşıladıklarını açıkladılar.

Halkın Hukuk Bürosu avukatları, 11 Mayıs (yarın), saat 11.00'de cüppeli olarak Sirkeci Hukuk Adliyesi'nden başlayarak Sultanahmet Adliyesi'ne kadar bildiri dağıtılacaklar; ardından Çağdaş Hukukçular Derneği'nin (ÇHD) saat 12.00'de Sultanahmet Adliyesi'nde yapacağı basın açıklamasına destek verecekler.

"Yasa teklifleri savunma hakkının ihlali"

Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı (TOHAV), CMK'daki değişiklik tekliflerinin "İnsanlık tarihinin büyük bedeller soncu edindiği değerlerden olan masumiyet karinesi ve savunma hakkının dokunulmazlığı ve kutsallığı ilkesini yok saydığını" bildirdi.

Halkın Hukuk Bürosu ise, "Savunma, haklar ve özgürlükler mücadelesinin nirengi noktalarından biri ve bu mücadelenin temel taşlarından biridir. Asla yasaklanamaz" açıklaması yaptı.

Hukukçular itirazlarını "CMK'nın 250. maddesinin birinci fıkrasında sayılı suçlardan dolayı şüpheli, sanık veya hükümlü olan kişinin müdafiliğini veya vekilliğini üstlenen avukat hakkında bu kişiyle aynı örgütsel faaliyet çerçevesinde işlediği suçlardan veya TCK'nın 281, 283, 297 ve 298. maddelerinde yazılı suçlardan dolayı soruşturma veya kovuşturma açılması halinde kişinin müdafiliğini ve vekilliğini üstlenmekten yasaklanabilir" maddesine yoğunlaştırıyorlar.

Avukatlara göre, 5271 sayılı CMK'nda bazı değişiklikler yapılmasını öngören ve 3 Mayıs'ta Meclis Adalet Komisyonu'na gelen kanun teklifi, değişiklik öngördüğü CMK 151. maddesiyle savunma hakkına ciddi sınırlamalar getiriyor.

TOHAV açıklamasında söz konusu teklifin, Evrensel İnsan Hakları Bildirgesi, Birleşmiş Milletler (BM) Avukatların Rolüne Dair Temel Prensipleri düzenleyen Havana Kuralları ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne aykırı olduğunu savunuldu.

Masumiyet karinesi ile "kendisine bir suç yüklenen herkesin açık bir yargılama yoluyla suçluluğu kanıtlanana değin suçsuz sayılma hakkı olduğu"nu öngörüldüğünü hatırlatan TOHAV, avukatların bir mahkeme kararı olmaksızın sırf şüpheli olmaları durumunda dahi savunmasını üstlendikleri davadan el çektirilebilmelerinin masumiyet prensibi ile açıkça çeliştiğini iddia etti.

Açıklamada, "Değişiklik önergesi bu haliyle keyfi uygulamalara neden olabilecek ve hukuk dışı sonuçlar doğurabilecektir. Teklif bu haliyle aynı zamanda silahların eşitliği prensibine de aykırıdır" denildi.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6. maddesinin "adil yargılanma hakkı"nı öngördüğünü belirten TOHAV, tasarıda avukatın görevinden alınması ile ilgili prosedürün cumhuriyet savcısının istemiyle başlaması, savunmanın iddia karşısındaki mevcut eşitsiz konumunu daha da ağırlaştırarak geri dönülemez ve telafisi mümkün olmayan zararlara yol açma tehlikesini içerdiğini bildirdi.(EÖ/EÜ)