Yargıtay Başkanlığı ile Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından ortak hazırlanan Yargıda Şeffaflığa İlişkin İstanbul Bildirgesi’nin uygulanmasına ilişkin taslak eylem planı hazırlandı.
Gelecek yıl Yargıtay’ın ev sahipliğinde düzenlenmesi planlanan Yüksek Mahkemeler Zirvesi’nde onaylanması planlanan taslakta 15 ilke yer aldı.
TIKLAYIN - Yargıda Şeffaflığa İlişkin İstanbul Bildirgesi
Ağır hastalık veya çıkar çatışması gibi geçerli nedenler olmadıkça bir davanın hakimden alınmaması gerektiği kaydedilen taslakta, yargı görevlerine atama ve görevden almalar için bağımsız bir organ oluşturulması istendi.
Taslakta, mahkemelerin basın mensuplarının yargılamaları izlemesi için yeterli kolaylıklar sağlanması gerektiği vurgulandı.
Yedi sayfalık plandaki başlıklar şöyle:
Yargılamalar kamuya açık olmalı
* Yargılama, temel bir ilke olarak, kamuya açık yapılmalı.
Adli bilgilere kolay erişim
* Yargı sistemi adliyelere ve adli bilgiye kolay erişimi sağlamalı.
* Yargı, yargı sistemine erişimi kolaylaştırmalı.
* Yargı, mahkeme kullanıcılarına, herhangi bir ücret talep etmeksizin, yazılı ve sözlü çeviri imkanları sağlamalı.
* Yargı, davaların şeffaf biçimde tevzi edilmesini sağlamalı.
Mahkemelere denetim yetkisi
* Yargı, adaletin şeffaf biçimde gerçekleştirilmesini sağlamalı.
* Mahkemeler gözaltı ve tutuklama konusunda denetim yetkisine sahip olmalı.
* Yargı, üst derece/temyiz mahkemesi kararlarının düzenli olarak yayınlanmasını sağlamalı.
* Yargı, öğrencilerin yargı süreci hakkında bilgilendirilmesine yönelik programları teşvik etmeli.
Halk adalet sistemi konusunda bilgilendirilmeli
* Yargı, adalet sisteminin rolü hakkında halkı eğitmeye yönelik halka ulaşım programları başlatmalı ve/veya bu programları desteklemeli.
Kamuoyunu bilgilendiren basının erişimi sağlanmalı
* Yargı, yargı kararları dahil olmak üzere yargının işlemleri hakkında halkı bilgilendirmeye yönelik meşru işlevini ifa edebilmek için basına erişim ve uygun yardım sağlamalı.
* Yargı, adaletin gerçekleştirilmesine ilişkin halkın memnuniyetini değerlendirmeli ve bu yolla adaletin kalitesini yükseltme yönünde çaba göstermeli.
Hakim atamaları şeffaf olmalı
* Hakimlerin atanma prosedürü şeffaf olmalı.
* Yargı, hakimlerin etik dışı davranışlarına ilişkin şikayetlere şeffaf biçimde karşılık vermeli.
* Hakimlerin disiplin prosedürü şeffaf olmalı. (EA)
