Yahudi takvimine göre yılbaşı olarak kabul edilen ve İbrani aylarından Tişri'nin birinci günü (genellikle eylül sonu veya ekim başı) kutlanan dini bayram “Roş Aşana” (רֹאשׁ הַשָּׁנָה) bu yıl 3-4 Ekim’de kutlanıyor.
Roş Aşana, kelime anlamı olarak "yılın başı" demek ve iki gün süren bu bayram, Yahudi inancına göre dünyanın doğum günü olarak kabul ediliyor. Gün, Tanrı’nın dünyayı ve insanı yarattığı 5785 yıl öncesine dayanıyor.
Türkiye Yahudileri Hahambaşı Rav İsak Haleva, yayımladığı mesajda şöyle dedi:
"Aziz kardeşlerim... Maneviyat ve ibadet yoğun bu dönemde sinagoglarımızda topluca edeceğimiz dualarımızın Ulu Tanrı tarafından kabul göreceği inancıyla her birinizin yeni yılını samimiyetle tebrik ediyor, daha birçok yeni yıllara aileleriniz, yakınlarınız, sevdikleriniz ve sevenlerinizle birlikte, sağlık, esenlik ve refah içinde erişmenizi diliyor, sizleri Kutsal Tora’mızın berahalarıyla bereketlendiriyorum.
Tizku Leşanim Rabot /Şana Tova Umeuşeret."
Gün özelinde AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da yayımladığı mesajda “Musevi vatandaşlarımızın Roş Aşana Bayramı’nı tebrik ediyor, tüm bölgemizde ve dünyada barışa, huzura, istikrara vesile olmasını temenni ediyorum,” dedi.
Şalom Gazetesi’nin aktardığına göre, Roş Aşana, Tanrı'nın insanları yargılamak için gökyüzünde "kader kitaplarını" açtığı ve bir yıl boyunca insanların yaşayacakları olayların belirlendiği bir dönem olarak kabul ediliyor.
Ritüeller ve dualar
Roş Aşana'da, gelecek yılın tatlı ve bereketli geçmesi dileğiyle, özellikle bal ve elma gibi tatlı yiyecekler yeniyor. Yuvarlak şekilde pişirilen çörekler, sürekli bir hayatı simgeliyor. Bir diğer gelenek ise "Tashlikh" adı verilen, günahların suya atılarak sembolik olarak temizlendiği tören.
Roş Aşana, Yahudi inancında 10 gün sürecek "Yüksek Kutsal Günler" (Yamim Noraim) adı verilen bir dönemin başlangıcını da temsil ediyor. Bu süreç Yom Kipur ile sona eriyor.
Roş Aşana dualarında üç tema öne çıkıyor: Malhuyot (Krallık), Zihronot (Hatırlama) ve Şofarot (Şofar sesleri).
- Malhuyot: Tanrı’nın her şeye hâkim olduğu, evreni ve içindekileri yarattığı bilincini ifade eder. Tanrı’nın Krallığı'nın hüküm sürdüğü vurgulanır.
- Zihronot: Tanrı'nın her yarattığının değerli ve anlamlı olduğunu hatırlatır. Tanrı’nın gözünde her bireyin önemli olduğunu belirtir.
- Şofarot: Tora'nın Sina Dağı'nda verilmesi sırasında duyulan şofar seslerini anımsatır. Tora, Tanrı’nın insanlara rehberlik etmesi anlamına gelir. (TY)
