Fotoğraf: Anadolu Ajansı, bilgileri NTV ve wikipedia'dan derledik.
PMC Wagner olarak da bilinen Wagner Grubu, bir Rus paramiliter örgütüdür. Çeşitli şekillerde özel bir askeri şirket, bir paralı asker ağı veya Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in fiili bir özel ordusu olarak tanımlanıyor.
Grup, özel askerî müteahhitlerin resmî olarak yasak olduğu Rusya'da yasaların ötesinde faaliyet göstermektedir. Wagner Grubu'nun kendisi ideolojik olarak yönlendirilmese de, Wagner'in çeşitli unsurları neo-Naziler ve aşırı sağcı aşırılık yanlıları ile ilişkilendirilmiştir.
Wagner Grubu, Rusya çıkarlarını desteklemek için faaliyet gösterdiği, Rusya Savunma Bakanlığı'ndan (MoD) askeri teçhizat aldığı ve eğitim için MoD kurulumlarını kullandığı için, genellikle MoD'nin veya Rusya'nın askerî istihbarat teşkilatının fiili bir birimi olarak kabul edilir.
Tarihçesi
Wagner Grubu'nun, 2010'ların başında eski GRU Spetsnazı Yarbayı Dmitri Utkin tarafından kurulduğu düşünülmektedir. 2016 başlarında 1.000 kadar çalışanı olup Aralık 2017 tarihi itibarıyla 6.000'den fazla çalışanı bulunuyor. Rusya yasalarına göre özel askeri şirketlerin faaliyetleri yasak olduğundan şirket 2016 itibarıyla Arjantin'de kayıtlıydı.
Grubun ana yatırımcısının Rusya Devlet Başkan Vladimir Putin ile yakın bağlantılara sahip bir iş insanı olan Yevgeni Prigojin olduğu söylenmektedir. İlk olarak 2014 yılında Kırım krizi sırasında ortaya çıktılar ve yarımadanın kansız ve sessiz bir şekilde ilhak edilmesi sırasında Rusya birlikleri ile birlikte hareket ediyorlardı.
Suriye
Kırım'ın ilhak edilmesinden sonra Donbass Savaşı'nda ayrılıkçı güçlere destekte bulundular. Ekim 2015 tarihinde Rusya'nın Suriye'de başlattığı askerî harekâtın ardından Suriye hükûmeti güçleri safında yer aldılar. Wagner'in bu yurtdışı faaliyetlerinde GRU'dan destek ve koordinasyon aldığı söylenmektedir.
2018 yılı itibarıyla grup İkinci Libya İç Savaşı’nda Halife Hafter güçleri ile birlikte savaşıyor.
2016'nın başlarında Wagner'in 1.000 çalışanı vardı, daha sonra bu sayı Ağustos 2017'de 5.000'e ve Aralık 2017'de 6.000'e yükseldi. Kuruluşun Arjantin'de kayıtlı olduğu ayrıca Sankt-Peterburg ve Hong Kong'da ofisleri olduğu iddia ediliyor.
Bazı yaptırımlar
ABD Hazine Bakanlığı Haziran 2017'de Wagner Grubu ve Utkin'e şahsen yaptırım uyguladı. Aralık 2021'de ise Avrupa Birliği, Wagner Grubu ve onunla bağlantılı sekiz kişi ve üç kuruluşa Libya, Suriye, Ukrayna (Donbas) ve Orta Afrika Cumhuriyeti de dahil olmak üzere faaliyet gösterdikleri bazı ülkelerde işkence ve yargısız infazları da içeren ciddi insan hakları ihlalleri ve istikrarı bozucu faaliyetlerde bulunmaktan dolayı yaptırım uyguladı. (EMK)