Kuzey Marmara Otoyolu (KMO) kapsamında inşaatı devam eden viyadükteki beton bloğun düşmesi sonucu enkaz altında kalan işçilerden üçü hayatını kaybetti.
Olaya dair resmi makamlardan ve KMO projesinin Asya kısmının ana yüklenici firmaları olan Cengiz-Kolin-Limak şirketlerinden henüz bir açıklama yapılmadı.
Gebze 1. Sulh Ceza Hakimliği’nin kararıyla yayın yasağı getirilen olaya ilişkin ulaştığımız KMO proje ofisinden bir yetkili, “henüz bir açıklama yapmayacaklarını, herkesin gittiğini” söyledi.
Olayın yaşandığı yol çalışmasında iş güvenliği önlemlerinin hangi düzeyde alındığı sorusuna ise “İş güvenliği uzmanlarımızın hepsi olay yerinde. Buna cevap veremeyiz” şeklinde yanıt verdi.
TIKLAYIN -Çöken Viyadüğe Yayın Yasağı Getirildi
İki etaplı Kuzey Marmara Otoyolu
Yapımları sırasında iş cinayetleriyle sıkça gündeme gelen 3. havalimanı ve 3. Köprü’nün bağlantı yollarının inşasını içeren ve 2016’da yapımına başlanan Kuzey Marmara Otoyolu (KMO) Projesi kapsamında iki ayrı sözleşme imzalandı.
Proje ilk aşamada iki etaba bölündü. Bunlardan ilki Silivri Kınalı Kavşağı’ndan başlayarak Çatalca ve 3. Köprü’nün de dahil edildiği ve 3. Havalimanı’na kadar ulaşmak suretiyle Odayeri’nde biten etaptı.
Etaplar da bölündü
İkinci etap ise 3. Köprünün çıkışından itibaren Kurtköy’den Akyazı’ya kadar olan etaptı. Ardından her iki yakada da etaplar üçer kesime bölündü:
İstanbul’un Avrupa tarafında Kınalı’dan başlayarak Odayeri’nde son bulacak Kesim 1 ve Kesim 2, Habibler-Hasdal Tüneli için Kesim 7 ve Asya tarafında Kurtköy’den başlayarak Akyazı’da son bulacak Kesim 4, Kesim 5, Kesim 6 ve Liman Bağlantı Yolu‘ndan oluşan toplam 270 km (bağlantı yolları dahil) bir güzergah belirlendi.
* Olayın yaşandığı Kesim 4'ün haritasını büyütmek için tıklayın.
İhale süreci
Otoyolun imar planları parça parça çıktı. İhaleler de bu nedenle farklı şirketlere dağıtıldı.
Kuzey Marmara Otoyolu’nun projesinin ana ihalesi ayrı, bağlantı yollarının ihalesi ayrı yapıldı. Ana ihale 10 Ocak 2012’de açılmıştı. Ancak daha önce şartname veren 18 yerli ve yabancı şirket ihale günü teklif vermediği için ertelendi.
29 Mayıs 2012’de sonuçlanan ihaleyi İçtaş İnşaat Sanayi Ticaret AŞ-Astaldi Ortak Girişim Grubu kazandı. Yapım ve işletim süresi 10 yıl 2 ay 20 gün olarak belirlendi.
Bağlantı yolları ihalesi ise toplamda dört kez ertelendi. 17 Mayıs 2016’da Asya kısmı (Kurtköy-Akyazı kesimi) için yapılan ihaleyi Limak-Cengiz Ortak Girişim Grubu kazandı. Yolun Avrupa kısmını ise Kolin-Kalyon OGG kazandı.
Yatırım tutarı 2,5 milyar dolar
Dönemin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, otoyolun yapım süresini 3 yıl ve yatırım tutarının 2,5 milyar dolar olduğunu açıklamıştı.
Kamulaştırma
Şirketler otoyol çalışmalarına kamulaştırma kararına ihtiyaç duyulmayan yerlerden başladı. Dolayısıyla ilk iş güzergahtaki ağaçlı alanların yok edilmesi oldu.
Proje’nin Avrupa kesimlerinde 2509,76; Asya kesimlerinde ise 3129,29 hektar alan için kamulaştırma kararı alındı.
Projede görevli şirketler
Otoyolun 1, 2 ve 7. kesimlerinden Avrupa Otoyolu Yatırım ve İşletme A.Ş.; 4, 5 ve 6. kesimlerinden ise KMO Anadolu Otoyol İşletme A.Ş. sorumlu.
Projenin “Ana Yapım Yüklenicisi” yani altı kesimde de projelendirme ve anahtar teslimi yapım işlerinin müteahhitliğini Marmara Otoyolu İnşaatı Adi Ortaklığı Ticari İşletmesi yapıyordu.
Bu işletme ile Kalyon – Cengiz – Limak – Kolin – RSY – PAK firmaları arasında 01 Temmuz 2016’da işin tamamının yapımı konusunda (EPC) sözleşmesi imzalandı.
Buna göre projenin Avrupa tarafının ana yüklenicisi Kalyon; Asya tarafının ana yüklenicisi yani Limak- Cengiz - Kolin olarak belirlendi.
Şirketler kendi sorumlu oldukları bölgelerde bağlantı yolları da dahil olmak üzere tüm alanlardan sorumlu olarak yap-işlet-devret projesini Temmuz 2016’da imzaladı.
İş güvenliği bilgileri
Marmara Otoyolu Adi Ortaklığı (MOAO), projenin resmi sitesinde sağlık ve güvenlik politikasının “İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili Türk mevzuatı ve IFC (Uluslararası Finans Kurumu) standartları” ile uyumlu olduğunu söylüyor.
* İş kazası ve meslek hastalığı doğurabilecek etkenleri önceden tespit ederek ve ilgili önlemlerin uygulanması yolu ile sağlık ve güvenlik üzerine olan riskler ortadan kaldırılacak.
* Tüm çalışanların sağlık ve güvenliğini sağlamak adına eğitim almasını ve bilinçlenmesini sağlayacak ve bu politikaya uygunluğu sağlamak için değerlendirmek için düzenli eğitimler yapılacak.
* Personelin emniyetsiz koşullarda çalıştırılması kabul edilmeyecek.
Cengiz – Limak – Kolin ortaklığı
2002 yılında “Kamu İhale Kanunu”nda yapılan değişikliğin ardından yapılan devlet ihalelerinde öne çıkan Makyol, Cengiz, Kalyon ve Kolin Dünya Bankası’nın 1990-2017 yılları arasında tüm dünyada devletten en çok ihale alan şirketler sıralamasında ilk ona girdi.
Limak, Cengiz ve Kolin’in devletten aldıkları ihalelerin toplamı 150 milyar dolara yaklaştı.
Beş farklı kıtada faaliyet gösteren SUEZ'in kazancı 60 milyar dolarken Limak'ın Türkiye'deki faaliyetlerinden kazancı 50 milyar dolar.
İstanbul üçüncü havalimanının yüklenici firmaları olan Limak, Cengiz, Kolin ve Kalyon’un en fazla kazanç sağladığı sektör de havalimanları olarak belirtildi. Limak ve Cengiz’in kamudan ihale aldığı diğer sektör de, "elektrik" sektörü oldu.
Dünya Bankası’nın hazırladığı listede ilk on sıraya giren Makyol, Cengiz, Kalyon ve Kolin'in sadece 2017’de kamudan aldıkları inşaat işlerinin toplam bedeli 30 milyar liraya yaklaştı.
Makyol, Cengiz, Kalyon, Kolin'in 20 bin 851 şirketin bölüştüğü 97 milyar 800 milyon liralık kamu ihalelerinden aldığı pay ise yüzde 30’a ulaştı.
Projeleri
Artvin'de Yusufeli Barajı; İstanbul'da 3. Köprü, 3. Havalimanı; Akşam Gazetesi ve SKYTURK 360 televizyonunun satın alınması gibi birçok projede ortaklar.
Ayrıca elektrik dağıtım ihalelerinden 4 bölgeyi aldılar. Bunlardan ikisinin onay ve devir süreçleri de bitti. Dağıtım özelleştirmelerinin ilk ihalelerinde Uludağ Elektrik Dağıtım'ı yüzde 33'er payla bölüşerek, 940 milyon dolara; Çamlıbel Elektrik Dağıtım'ı da aynı şekilde yüzde 33'er payla 258,5 milyon dolara; BEDAŞ'ı 1 milyar 960 milyon dolar, EDAŞ'ı 546 milyon dolar teklifle aldılar. (TP)