Vicdani retçi Erkan Bolot'la yapılan ve 30 Ekim 2005'te yayımlanan "Savaşların İnsan Kaynağını Kurutalım" başlıklı söyleşi nedeniyle yargılanan Birgün gazetesi Pazar Eki eski editörü Gökhan Gençay ile sorumlu müdürü İbrahim Çeşmecioğlu beraat ettiler.
Beyoğlu 2. Asliye Ceza Mahkemesi, röportaj nedeniyle "basın yoluyla halkı askerlikten soğuttuğu" iddiasıyla ve Ceza Yasası'nın (TCK) 318. maddesi uyarınca yargıladığı Gençay ve Çeşmecioğlu'nun suç kastiyle hareket ettiklerine dair yeterli kanıt bulunmadığına hükmetti.
Mağden, Özbakış ve Yetişgen de sanık
Dün (23 Ekim) gerçekleşen karar duruşmasına tutuksuz olarak yargılanan iki sanık katılmadı. Gazetecilere, Birgün gazetesinin 30 Ekim 2005 tarihli Pazar Eki'nde yayımlanan röportajda vicdani reddin kurumlar üzerindeki etkilerini irdelenmesine yol açtıkları gerekçesiyle dava açılmıştı.
Yeni Aktüel dergisine yazdığı "Vicdani Red Bir İnsanlık Hakkıdır" yazısından sanık olup 27 Temmuz 2006'da beraat eden gazeteci Perihan Mağden'e, Radikal gazetesinde yayımlanan "Şimdi Vicdani Ret" başlıklı yazısından bir dava daha açılmıştı.
Vicdani retle ilgili haber ve röportajları nedeniyle Ülkede Özgür Gündem gazetesi muhabiri Birgül Özbarış toplam 21 yıl hapsi istemiyle yargılanıyor.
Gaziantep 2. Asliye Ceza Mahkemesi Savcısı Mahmut Yalçın Arı, 9 Mayıs'ta görülmeye başlayan yargılamada, "Çoban Ateşi" gazetesi sahibi Yasin Yetişgen'in "halkı askerlik soğutma" iddialarından cezalandırılmasını istedi. "Anne beni askere yollama" başlıklı makale nedeniyle mahkumiyeti istenen Yetişgen'e yöneltilen diğer bir suçlama da 5816 sayılı Atatürk Aleyhinde İşlenen Suçlara İlşkin Kanun'a muhalefet etmek.
İlk dava 1989'da Sokak dergisine
Türkiye'de vicdani redde dayalı kanaatin ilk yasaklanması 1989'a dayanıyor. O yıl, "Sokak" dergisinin yazı işleri müdürü Tuğrul Eryılmaz, vicdani retlerini ilan eden Tayfun Gönül ve Vedat Zencir'le birlikte "halkı askerlikten soğutmak" iddiasıyla yargılanmış, verilen ceza ertelenmişti.
Açıklamaların dergide yayımlanmasından bir süre sonra konuyu sayfalarına taşıyan "Güneş" gazetesine de aynı iddiayla kovuşturma açılmıştı.
Yasa ne diyor?
318. maddeye göre, "(1) Halkı, askerlik hizmetinden soğutacak etkinlikte teşvik veya telkinde bulunanlara veya propaganda yapanlara altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir. (2) Fiil, basın ve yayın yolu ile işlenirse ceza yarısı oranında artırılır." (EÖ/EÜ)
