Partiya Wekhevî û Demokrasiyê ya Gelan (DEM Partî) "Konferansa Aştî û Civaka Demokratîk a Navneteweyî" li Navenda Çandê ya Cem Karaca ya li Bakirkoy a Stenbolê li dar xist.
Di roja destpêkê a konferansê de peyama Rêberê PKKê Abdullah Ocalan ji Veysî Aktaşî ve hate xwendin. Aktaş demeke dirêj li Girava Îmraliyê bi Ocalan re ma û di hefteyên rabirdû de cezayê ku li hatibû birîn qediya û ji girtîgehê tehliye bû.
Peyama Ocalan piştî hate xwendin di medyaya navneteweyî û herêmî de bû rojev. Her weha di heman demê de peyama Ocalan li ser medya û medyaya civakî rastî bertek û rexneyên çepgir û sosyalîstên Tirkiyeyê hat.
Abdullah Ocalan: Bi avakirina civaka demokratîk em ê sosyalîzmê ji nû ve bi dest bixin
Têkildarî bertekan li dijî nêrîna Ocalan em bi Veysî Aktaş re axivîn.
"Ew nikarin qalibên îdeolojîk bişkînin"
Aktaş pirsgirêka hevpar a berteka desthilatê û sosyalîstan bi peyva "hişke-baweriyê" pênase dike.
"Bawerhişkî tenê di nava rastgiran de nayê jiyîn, di nava çepgiran de jî tê jiyîn. Ev yek ji pirsgirêkên herî bingehîn e ku çepgirên Tirkiyê pê re rû bi rû dimînin e. Ji ber vê yekê 'pêşketin' jî çênabe. Bi tu awayî nikarin civakî bibin û ew qalibên îdeolojîk nayên şikandin û li ser bingehek polîtîk nayê saz kirin."
“Divê dev ji jiberkirinan berdin”
Aktaş destnîşan kir ku pirsgirêkên ku ew behs dike ne tenê çepgirên Tirkiyeyê, li tevahiya cîhanê çepgir rûbirûyî wan pirsgirêkan dibin.
Aktaş weha pê de çû:
"Nabe ku sosyalîst bibêjin gotin bi dawî bûye. 'Me li ser navê sosyalîzmê tiştên ku me xwest em bêjin me got û qediya. Gotinên sosyalîstekî naqede. Ji bo sosyalîstekî ne pêkan e ku di polîtîkayê de bi xitim e. Ji ber ku xwe dispêre civakê, dispêre rastiyê. Ev nirxandinên tên kirin qebûlkirina têkçûyîn ango îflasê ne. Çepa Tirkiyeyê jî di nava vê derûniyê de ye, bi heman jiberkirinê berdewam dikin, lê xwe nû nakin. Bi rastî, tu dibê di destê wan de komek dogma hene. Ew bawer dikin ku heke ew dev ji van dogmayan berdin, ew ê têk biçin û her tiştî winda bikin. Ji ber vê yekê ew bi çar destan bi wan dogmayan digirin. Lênakolin, rexne nakin û bi ramanek azad nanirxînin. Heman jiberkirin bi berdewamî li ser hev têne dubarekirin.
"Divê bi berpirsiyariyên xwe rabin û xwe rexne bikin”
Aktaş rexneyê li feraseta dîrokî a çepa Tirkiyeyê digire û dixwaze çepa Tirkiyeyê xwe rexne bike:
"Ger dixwazin serokatî rast şîrove bikin, divê di warê sosyolojiya dîrokî de xwe bi pêş bixin. Divê dîrokê rast binirxînin. Ew ji dîroka xwe dûr in. Heta di nava dîroka wan de hê jî 'dîrokek bindestan' dernexistine holê. Çima Tirk xwedî dîrokek bindestan nînin? Ferasetek û perspektîfek dîrokî ya ku ji hêla çîna serdest ve tê empoze kirin bi berdewamî tê ferz kirin. Civak jî rûbirûyê vê yekê dibe. Kî berpirsiyarê vê yekê ye? Ew nikarin bi tenê dewletê sûcdar bikin û xwe ji vê yekê rizgar bike. Divê ew berpirsiyariyê bigirin ser xwe û xwe rexne bikin.
"Divê dîrokê ji nû ve binirxînin"
"Divê ew perspektîf û ferasetek dîrokî ya nû bi dest bixin û divê vê bi pêş bixin. Divê ew wê bi perspektîfa bindestan lêkolîn bikin. Tirkmenan li ku / çawa winda kirin? Divê ew vê rastiyê eşkere bikin ku Tirkbûna derketî holê ti têkiliyek bi Tirkmenan re tune. Divê ew vê bizanibin ku ev li gorî nêrîna serdestan hatî çêkirin. Bo nimûne, navên biyanî yên wekî Vambery (Arminius) hene ku di pêşveçûna neteweperweriyê de roleke girîng lîstine. Di vê wateyê de, divê xwendinek dîrokî ya nû bikin.
"Ew nikarin ji Ocalan fêm bikin"
"Çawa ku tevgera siyasî ya Kurd xwe rexne kiriye û xwe nû kiriye, pêdiviya çepa Tirkiyeyê jî bi wê yekê heye ku xwe nû bikin. Heman jiberkirinên desthilatê bi wan re jî hene ku em rexne dikin. Ji bo pêşxistina nêzîkatiya rast ji bo vê pêvajoyê, divê ew pêşî rêbaza diyalektîka ku weke ayetek bi berdewamî dûbare dikin, fêr bibin û di xwe de cîgir bikin. Ya duyemîn, divê ew fêm bikin ku diyalektîk bi tena serê xwe ji bo penasekirina civakê têrê nake. Ya sêyemîn, nêzîkatiyên nû hene. Hin nêzîkatî û rastiyên ku bi kuantûmê re derketine holê hene. Ocalan di rastiyê de temsîla felsefî ya vana ne ku ew nikarin Ocalan fêm bikin.
"Ma Kurdek nikare rêberiyê bike?"
"Divê dev ji sedsala 19an, ji wê hewa, atmosfer û polîtîkayan berdin û xwe nû bikin û ji bo îro gotinên xwe bêjin. Divê vê yekê derbas bikin da ku ew bikaribin şovenîzma civakî têk bibin. Divê ew êdî dev ji biçûkxistina Kurdan berdin. Ew mirovê ku îro pêşengtiyê ji sosyalîzmê re dike ji ber ku Kurd e, wî qebûl nakin, piçûk dibînin. Ev ne rast e. Ma Kurdek nikare rêbertiyê bike? Divê vî tiştî li xwe mikur bên.”
KONFERANSA AŞTÎ Û CİVAKA DEMOKRATÎK A NAVNETEWEYÎ
Îlham Ehmed: Em dixwazin xwe li Tirkiyeyê û Tirkiyeyê jî li vir bibînin
(AB/AY)
