Venezüella Ulusal Meclisi, anayasal reform görüşmelerinin üçüncü ve son oturumuna başladı. Ulusal Meclis başkanı Cilia Flores, 15 Ağustos’ta devlet başkanı Hugo Chavez’in önerisinden bu yana tartışılan ve maddeleri oluşturulan bir taslak metnini oturuma sunarak madde madde tartışmaya açtı.
Sosyal haklar taslağın gövdesi
Bütün eyaletlerde ve beldelerde “sokak parlamentoları” olarak adlandırılan yapılar toplanarak dokuz bin 20 noktada yeni anayasa metnini oluşturmak için tartışmalar ve forumlar düzenlediler. Yüzde 56’sı siyasi partilerin, sendikaların, işçi örgütlerinin, öğrenci örgütlerinin, yerel meclislerin, köylü meclislerinin temsilcisi olarak ve yüzde 44’ü bireysel katılımla oluşan ve anayasanın taslak metninin oluşturulmasını sağlayan bu platformlar aynı zamanda dünya tarihinin en geniş katılımlı forumlarına da sahne oldu.
Cilia Flores’in açıklamalarına göre katılımcıların yüzde 27’si taslak metnin 87. ve 90. maddelerinde düzenlenen işçilerin çalışma koşullarının, çalışma saatlerinin (altı saatlik iş günü) ve sosyal haklarının üzerinde özenle durarak anayasa metninin gövdesini bu bileşenlerin oluşturması gerektiği konusunda aktif tartışmalar yürüttü.
Bunun yanısıra katılımcıların yüzde 19’u “gücün yeni geometrisi” ve “halkın katılımı” üzerinde dururken, yüzde 16’sı ekonomik haklara, yüzde sekizi askeri kuvvetlerin yeniden yapılandırılmasına, yüzde 11’i başkanın yeniden seçilmesi ve başkanın yetkilerine ve yüzde 7’si gıda alanında bağımsızlığa vurgu yaptı.
Bununla beraber anayasal reformun şekillendirilmesi için kurulan Ulusal Meclis Karma Komisyonu’nda, içinde muhalif partiler Önce Adalet Partisi (Justice First-JF), Demokratik Hareket Partisi (Democratic Action-DA) ve Yeni Zaman Partisi’nin (A New Time-ANT) temsilcilerinin de bulunduğu toplam 210 temsilci kendi yapılarını temsil ediyorlar.
Halk oylaması 2 Aralık'ta
Taslak metin birinci ve ikinci oturumlarda belirli değişikliklerle onaylanmasının ardından eğer bu oturum sonunda da kabul edilirse ve son olarak da 2 Aralık'ta yapılacak halk oylamasında “evet” oyu alırsa, Venezüella, yeni anayasasına kavuşmuş olacak. Ancak muhalefetin takındığı uzlaşmaz ve yer yer provokatif tavırlar, anayasa tartışmalarının anayasanın yürürlüğe girmesinden sonra da etkili olacağını gösteriyor. (NZ)
